100
Ксероформ
57
Фенацетин
19
Дигиталис жапырағы
5
Фенобарбитал
18
Левомицетин
29
Фитин
18
Магний
негізгі
карбонаты
19
Фталазол
19
Магний тотығы
16
Хинидин
21
Ментол
17
Хинин гидрохлориді және
сульфаты
12
Метилен көгі
16
Мырыш тотығы
36
Сульфадимезин
18
Мия тамырының құрғақ
экстрактысы
18
Теальбин
10
Этазол
18
Танин
11
Фенилсалицилат
24
Дәрілік заттардың келіде жоғалуының салыстырмалы мөлшерін есепке ала
отырып, майдалауды келінің саңылауларында аз жоғалатын заттан бастайды.
Келідегі ұнтақтың максимальды салмағы келі көлемінің 1/20
бөлігінен аспауы
керек, себебі, келіге тек оптимальды мөлшерде зат салғанда ғана майдалау
уақытын азайтуға мүмкіндік туады.
Келіде бірден бірнеше медикаменттерді ұнтақтағанда, олар бір-біріне тәуелсіз
ұнтақталады, сондықтан, кейбір заттардың майдалануын ескермегенде (қиын
ұнтақталатын заттар) әр затты бөлек ұнтақтағаннан заттардың қоспасын ұнтақтау
тиімді.
Улы және кілегей қабықтарды тітіркендіретін заттарды майдалағанда арнайы
қабы бар келі немесе картоннан немесе пластмассадан
жасалынған дөңгелек
жабуы және келсапқа арналған қуысы бар кәдімгі келілер қолданылады (сурет 14).
Сурет 14.
Улы және күшті әсер ететін дәрілік заттарды ұнтақтауға
арналған арнайы қабы бар келілер.
Келімен жұмыс істеуді жеңілдету үшін, келіні үстелге арнайы аспаппен
бекітеді (Сурет 15).
101
Бұл аспап келі ұстағыштан (1), ауыстырмалы резеңке сақинадан (2), винтті
қысқыштардан (3) тұрады. Үстелдің бетін бүлінуден резеңкелі төсем (4)
сақтайды.
Винтті қысқышты үстелге бекітеді, ал штырьге (5), кесік (6)
келі ойығы
штырьдегі бекіткішке (7) үйлесетіндей етіп, келі ұстағышты орналастырады.
Содан соң келі ұстағыштың металл сақинасын, келі бекітетін резеңке сақинаны
орналастырады.
Сурет 15.
Келіні үстелге бекіткіш аспап.
а) жиналған күйі; б) оның схемасы: 1-келі ұстағыш; 2-ауыстырмалы
резеңке сақина; 3-винтті қысқыш; 4-резеңкелі төсем; 5-штырь; 6-
кесік; 7-бекіткіш.
Диспергирлеу процесінен кейін ұнтақтың біркелкілігін тексереді. Ол
үшін ұнтақты келі ортасына жинап, келсаппен із қалдырады, 25 см
қашықтықтан қарусыз көзбен қарағанда көзге
көрінетін бөлек бөлшектер,
жылтыр немесе дақтар болмауы керек.
Қатты дәрілік заттарды майдалау үшін келілердің орнына әртүрлі
конструкциялы кіші көлемді аппараттар ұсынылған. Мысалы, М.Х.Исмагулов
аппараты (Сурет 16).
М.Х. Исмагулов аппаратының сыртқы көрінісі электрлік диірменге ұқсайды.
Аппараттағы майдалағыш камера пышақ деңгейіне дейін қысқартылған және
оның айналу жылдамдығы 18000 айн./мин дейін. Осы камераға формасы
төңкерілген келіге ұқсас қақпақты бұрап кигізеді.
Ұнтақ дайындауға арналған
барлық ингредиенттерді қақпағы бар келіге салып, жоғарыдан төмен қарай
орналастырылған диірменмен жабдықтайды. Диірменді төңкеріп,
электр
қозғалтқышты қосып, 1-2 минут аралығында майдалауды және бір мезетте
араластыруды жүргізеді.