Чилдибаева асел жумагуловна
жүктеу/скачать 5,89 Mb. Pdf көрінісі
|
Диссертация Чилдебаева А.Ж.
| 3.1.2
Іле өзенінің жоғарғы ағысындағы R.iliensis ценопопуляцияларының өсімдіктер жамылғысы мен флоралық құрамының ерекшеліктері R.iliensis өсімдігінің екінші популяциясы Алматы-Қорғас автотрассасы өтетін көпірге жақын жерден, Іле өзенінің жоғарғы ағысының жайылмасынан табылды. Бұл жер әкімшілік тұрғысынан Алматы облысының Панфилов ауданына жатады. Алматы қаласынан қашықтығы 253 км. GPS навигатор бойынша координаттары 79°34'46.4" солтүстік ендікте, 43°58'19.8" шығыс бойлықта, теңіз деңгейінен 494 м биіктікте орналасқан. Популяция деңгейінде үш ценопопуляция сипатталып жазылды 256 . Бірінші ценопопуляцияның өсімдік жамылғысы талды-жиделі-бұталы ассоциациядан (ass. Rosa beggeriana, R.iliensis, Berberis iliensis-Elaegnus oxycarpa-Salix caspica ) тұрады. Жер бетін 90-95% өсімдіктер жабыны құрайды. Жер бедері солтүстікке қарай көлбеу жазық. Топырағы 74 аллювиальды-шалғынды. Өте тығыз тоғайлы орман емес. Өсімдік жамылғысында бес ярус байқалды: I-ші ярусты биіктігі 7-10 см Elaeagnus oxycarpa Schlecht., Salix caspica Pall., II-ші ярусты биіктігі 300-310 см Berberis iliensis M. Pop., Rosa beggeriana Schrenk., III-ші ярусты биіктігі 140-150 см Rosa iliensis Chrshan., Apocynum lancifolium Russan., IV-ші ярусты биіктігі 70-75 см Elymus dahuricus Turcz., Lepidium latifolium L., V-ші ең төменгі шөптесінді ярустың биіктігі 10-15 см Aeluropus littoralis (Desf.) Parl., Plantago major L., Taraxacum officinale Wigg. құрайды. Мұнда Salix caspica Pall. доминантты түр болып табылады. Ол тоғайлы орманның кез-келген учаскесінде, әсіресе жағалау белдеуіне жақын, сандық көрсеткіші жағынан өсімдіктердің басқа түрлерінен асып түседі. Ағаштардан екінші орынды Elaeagnus oxycarpa Schlecht. алады. Бұталардан Rosa beggeriana Schrenk., R.iliensis Chrshan., Berberis iliensis M.Pop. және Tamarix ramosissima Ledeb. кездеседі. Іле өзенінің алқаптарындағы бұтаның соңғы түрі салыстырмалы түрде сирек және жеке экземпляр түрінде кездеседі. Сонымен қатар, Tamarix ramosissima Ledeb. мұнда ашық жерлерде және едәуір биік (475 см) боп өседі. Бұталы қопалардың арасында Phragmites communis Trin. кездеседі. Ол мұнда өте сирек кездеседі, бірақ 335-350 см биіктікке жетеді. Шөптесінді өсімдіктерден Elymus dahuricus Turcz. және Apocynum longifolium Russian. айқын басымдық танытады. Сондай-ақ, Asparagus soongoricus Iljin., Lactuca tatarica (L.) C.A.Mey., Calamagrostis epigeios (L.) Roth. кездеседі, бірақ олардың өсімдіктер жабынындағы үлесі шамалы ғана. Бірінші ценопопуляция шегінде 10х10 м 2 өлшемді трансекта салынды. Трансекта шегінде екі бұта, дәлірек айтсақ, R.iliensis өсімдігінің екі клоны кездесті. Бірінші клондағы өсімдіктің биіктігі - 300 см, шығыстан батысқа қарай клонның диаметрі - 260 см, солтүстіктен оңтүстікке қарай - 300 см. Екінші клондағы өсімдіктің биіктігі - 300 см, шығыстан батысқа қарай клонның диаметрі - 300 см, солтүстіктен оңтүстікке қарай - 310 см. жүктеу/скачать 5,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|