С. В. Кожанова Жалпы иммунология
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| КОМПЛЕМЕНТ ЖҮЙЕСІНІҢ
ЖАҒДАЙЫН БАҒАЛАУ Комплемент жүйесінің компоненттерін және ингибиторла- рын аныктау, негізінен осы жүйенін генетикалык акаулары кезінде жүргізеді. Бірак соңғы уакытта бүл сынамаларды иммундык комплексті аурулардың ағымын және терапиясының тиімділігін бағалауда кеңінен колданады. Бүрын комплемент жүйесінін жағдайын, көбінесе, гемолитикалык жүйені колдану аркылы бағалаған. Бұл кезде кан сарысуының кон- центрациясын колданған, ол 50—100% гемолитикалык жүйеде гемолиз тудырған. Ол тек комплемент жүйесінін белсенділігі туралы жалпы көрініс берген. Қазіргі кезде комплемент жүйесінің жеке факторларын моноклонды антидене көмегімен ИФТ (иммунды ферменттік талдау) аркылы аныктау тиімді болды. Айналымдағы иммундық комплекстердің конңентраңиясын анықтау. Экзо- және эндогендік антигендер адам ағзасында керекті антидене- лермен иммундык кешен түзіп, жүйелік немесе мүшелік патологияның себебі болуы мүмкін. Антидененін (жиі 1§М немесе І§С кластары) ан- тигенмен серпілісі кезінде иммундык комплекс түзіледі. Айналымдағы иммундык комплекстердің (АИК) кұрамы үш бөліктен тұрады: анти- ген, антидене және олармен байланыскан комплемент (23.7-сурет, түрлі түсті жапсырманы караңыз). Ағзада иммундык кешеннің дамуы иммунитеттің физиологиялык серпілісі болып табылады. Бұл кезде кантамырдан немесе тіндерден бейтарапталған антагендерді ағзадан шығаруға арналған механизмдер белсенеді. кантамыр арнасында немесе тіндерде антигендерді нейтрализациялайды және ағазадан шығарады. Микробтык антигенмен иммундык кешеннің кұрьшуы жұкпаларға карсы физиологиялык корғаныс болып табылады. Айналымдағы иммундык комплекстер табиғаты әр түрлі антигендерді, сонымен катар, закымдалған жасушаларды жою арқьшы ағзаның гомеостазын ұстап тұруға ыкпал жасайды. АИК тек кана кан айналым жүйесінде немесе тіндерде түзіліп, сол тіндердің жасушааралык сұйыктығынан келіп түседі. АИК негізінен кантамырдан фагоцитоз аркылы шығарылады. Иммундык комплекстердің фагоциттердегі Ғс-рецепторларымен байланысу аркылы фагоцитоз үдерісін белсендіреді. Бұдан баска фагоцитоздың белсенділігі комплементтің классикалык жолымен 530 IV Бөлім, Иммунды патология және иммунды профилактика белсенуі арқылы жүреді (кұрамында І§М және І§С (1,3) бар иммундык комплекстер үшін). Кұрамында І§А бар иммундык кешендер арнайы Ғс-рецепторлары аркылы бауырдын купфер жасушаларымен ұсталады. Әрі карай б р комплекстер өт шығару жүйесі аркылы ішекке түседі. Егер иммундык комплекстердін концентрациясы кажет деңгейден артык болмаса, ағза оларды жояды, бұл кезде ешкандай зиян келтірмейді. Егер де концентрациясыартыкболса, көбінесе,жүйеліаутоиммундык, жұкпалы ауруларда, аллергияда және катерлі ісік ауруларында АИК кейбір тіндер мен мүшелерге шөгіп, депозиттер кұрайды және комплементтің белсенділігі аркылы кабыну-деструктивтік үдерісті тудырады. Физиологиялык жағдайларда иммундык комплекстердің түзілу жылдамдыгы агзаның оларды элиминациялау жылдамдығымен салыстырғанда төмен. Сондыктан калыпты жағдайда кан сарысуында АИК деңгейі төмен (55 у.е. дейін). Канда иммундык комплекстер эритроцитпен байланысты ғана емес, сонымен бірге, плазмада бос түрінде кездеседі. Эритроцитпен байланысқан комплекстер сирек закымдаушы әсер көрсетеді, сондыктан да бос АИК деңгейін аныктауында көп көңіл бөледі. Әдістің қағидасы. Қан сынактарын сұрыптаған кезде бірқатар сақтыкты сактау қажет, себебі байланысқан комплекстер ұйынды түзілген кезде I факторлардың әсерінен оңай бөлінеді. Сондыктан да, осы үдеріс болмау үшін эритроциттерді плазмадан тез арада бөліп алу кажет. Кұрамында І§С антиденелері бар орташа және ірі комплекстерді идентификациялау үшін 0,1 натрий-бораттык буфердегі рН 8,4 по- лиэтиленгликоль (ЕІЭЕ 6000) ерітіндісінде тұнбаланған иммунды комплекстерді колданады. Кейін тұнбада І§0 аныктайды. Жұмыс коспасын: наукастын 100 мкл қан сарысуын және 200 мкл буфер есепте дайындайды. ПЭЕ 0,9 мл ерітіндісіне 100 мкл жұмыс коспасын қосады, ал бакылау пробиркасында 100 мкл жұмыс қоспасына 0,9 буферді косады. Екі шыны ыдысты (пробирканы) 1 сағ бөлме температурасын- да, кейін СФ 26-ғы толкын ұзындығы 450 нм тең спектрофотометрия- да ұстайды. АИК санын бакылауга карағанда оптикалық тығыздыктын айырмашылығы арқылы аныктайды және шартты бірлік түрінде белгілейді. Осы кагида бойынша иммундык комплексті аныктауда біркатар коммерциялык жүйелер негізделген. Көбінесе, айналымдағы иммундык комплекстердін тіндерге жина- луын емес, олардың рөлін назарға алу керек. Көптеген АИК өз бетімен 23-Тарау. Иммундық диагностика принциптері мен әдістері 531 зиянсыз. Тек олардын тіндерге жиналуы кезінде ғана закымданулар пайда болады. Сондыктан тіндер сынамасынын тікелей талдауы бағалы болып табылады. АИК концентрациясын аныктау, иммунды комплекс ауруларда үдерістін белсенділігін бағалау және кан кұюдың, плазмаферездің, гемосорбциянын нәтижелігін бақылау кезінде тиімді. жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|