~88~
6
кесте
-
Медициналық қызмет нарығында бəсекелік ортаны
қалыптастырудың жағдайлары
Басқару түрлері жəне
деңгейі
Кейбір жағдайлар мен мүмкін шаралар
Науқас деңгейі
-
дəрігерді еркін таңдау құқығы;
-
медициналық мекемеге жəне дəрігерлік тəжірибеге
науқастардың еркін қолжетуімен қамтамасыз ету;
-
медициналық қызметті жеткізушілерді таңдауға тең
кепілді қол жету;
-
науқастардың құқығын қорғау;
-
медициналық сақтандыру жүйесі;
Дəрілерлік деңгей
-
дəрігерлерді лицензиялау;
-
медициналық қызметті стандарттау;
-
емдеу мекемелерінің жəне жиі тəжірибеленетін
дəрігерлерге ақша табуға жəне
пайдаға ие болу құқығы;
-
медициналық персоналдық серіктестік құқығы;
-
медициналық қызметкерлерді ашық түрде жалдау;
-
кəсіптік этикалық нормаларды қабылдау
Медициналық
мекеме
деңгейі
-
медициналық мекемені аккредиттеу;
-
стратегиялық
басқару
шешімдерінің
сапасын
жақсарту;
-
емдеу
-
алдын алу мекемесінің қызметтерін жəне
ұйымдық
құрылымын
медициналық
қызмет
нарығының динамикасына бейімдеу еркіндігі;
-
денсаулық
сақтау
мекемелерінің
өзін
-
өзі
қаржыландыруға жəне тəуелсіз қызмет етуіне еркіндік;
-
кадрларды үздіксіз оқыту жүйесі
Ғылыми, экономикалық
жəне
ақпараттық
міндеттер
-
медициналық қызметті өндіру жəне тұтыну
сферасындағы бəсеке үлгісін ғылыми негіздеу;
-
медициналық мекемелерді басқарудың экономикалық
əдістері;
-
денсаулық
сақтау
секторын
коммерциялық
инвестициялау еркіндігі;
Əкімшілік
-
басқару жəне
ұйымдастыру шаралары
-
көрсетілетін
медициналық
көмекті
монополиясыздандыру;
-
медициналық мекемелер мен қызметтерді əкімшілік
бөлуді жəне тікелей біріктіруді жою;
-
медициналық мекемелерді жекешелендіру;
-
бастапқы медициналық
-
санитарлық қызметті
біріктіру;
-
мекемелер мен бастапқы медициналық
-
санитарлық
көмекті қайта құрылымдау бойынша оңтайлы жəне
функционалды шешімдерді жүзеге асыру;
-
барлық
азаматтар
үшін
бұрын
жабылған
медициналық мекемелерді ашу;
~89~
Мемлекеттік реттеу
-
кəсіпкерлік, бəсеке жəне денсаулық сақтау жүйесін
құрылымдық қайта құру үшін жағдай жасайтын,
кепілдік беретін жəне ынталандыратын заң əзірлеу;
-
денсаулық сақтау саласында жаңа бағдарламалар
мен жобалардың бағытын бастапқы медициналық
санитарлық көмек орталық деңгейіне өзгеру;
-
медициналық қызмет нарығында бəсекелестік
ортаны реттеу;
-
халықтың жекелеген категорияларына медициналық
көмек алуға мекен жайлық əлеуметтік
кепілдік жүйесі
Емделушілердің, науқастардың дəрігерді жəне медициналық ұйымды
еркін таңдауына жағдай жасау
бəсекелестің дамуына, медициналық қызмет
көрсету үрдісінің айқындылығын көтеруге мүмкіншілік береді.
Денсаулық үшін
ортақ жауапкершілікке негізделген жаңа қаржылық үлгіні енгізу медициналық
қызметті ұсынушыларды, медицина қызметкерлерін нақты
экономикалық
ынталандыруға жəне осы саладағы сыбайлас жемқорлықтың азаюына əкеледі.
Нарықтық қарым
-
қатынастың бір негізгі элементі ретінде бəсеке
қарастырылса, осы бəсекелік күреске қатысты бірнеше əдістемелер
қолданылады:
1. Баға бəсекесі əдісі
-
ол өндіріс шығындарын азайтып, өнім түрлерін жəне
сапасын өзгертпей тауар бағасын төмендету негізінде қосымша табыс
алу үшін
күрес болып табылады.
2. Күрестің нарықтан тыс нысандарын пайдалану əдісі
-
ол мемлекеттік
мекемелер арқылы қысым жасау, бəсекелестердің көзін жою, құнды қағаздарды
алып
-
сатумен айналысу арқылы орындалатын əдіс.
3. Бағадан тыс бəсеке əдісі
-
бұл əдісте тауар сапасының өзгеруінен, жаңа
ерекшеліктер
берумен, техникалық қолданылулар, жарнамалар жасалуы сияқты
іс
-
шаралар
арқылы орындалатын жағдай.
Денсаулық
сақтау
саласында бəсекелестің дамуына мынадай жағдайлар
кері əсерін тигізуде:
1. Медицина мамандығын игерген мамандардың кадрлық сапасы жағынан
төмен болуы, яғни мамандар білімдерінің төмен болуы.
2. Денсаулық сақтау жүйесінде
білікті мамандардың аз болуы.
3.
Медицина саласында қалалық аймақтар мен ауылдық өңірлер арасында
айырмашылықтың болуы, яғни мемлекет
ішінде Астана мен Алматы
мегаполистік
қалаларда медицина саласының жақсы қамтамасыз етілуі, ал алыс
ауыл
-
аймақтарда медицина саласына көңіл бөлмеу жағдайлары кездеседі. Кейбір
шалғай жатқан өңірдегі ауыл тұрғындарына қарапайым медбикенің жан
-
жақты
медициналық қызмет көрсетуі туралы атап айтуға болады.
4.
Қазақстан
Республикасында
медициналық
ғылыми
зерттеу
орталықтарының аз болуы жəне оның бəсекеге қабілетсіздігі.
5. Медициналық ғылыми зерттеулердің менеджменттік жүйесінің дұрыс
қалыптаспауы, жеткіліксіз дамуы жəне т.б.
~90~
Достарыңызбен бөлісу: |