1-кесте – Түркі зоонимдерін салыстыру кестесі Қазақ Татар Башқұрт Қырғыз Түрік Түрікмен Өзбек Әзербайжан arıstan arslan arıslan artsan arslan arslan arslån arslan böri böri böri börü kurt böri bo ̣ri gurd ögiz ükiz ükiz ögüz öküz öküz hekiz öküz kaban
kaban
kaban
kaman
kapan
gaban
kåbån gaban kabylan
kaplan
kaplan
kabylan
kaplan
gaplaŋ kaplan gaplan karsak
karsak
karsak karsak karsak garsak karsåk kaskır kac ̧ kır kac ̧ kır karışkır kas ̧ gırt gurt
kas ̧ kir gurd tülki tölkı ̆ tölkö tülkü tilki tilki tulki tülkü Түркі зоонимдерінің салыстыру кестесі арқылы тілімізде қалыптасқан жануарлар
атауының барлық түркі тілдерінде бір түбірден тарағандығына көз жеткізуге болады.
Дегенмен, түркі тілдерінің классификациясы бойынша кейбір тілдік ерекшеліктерді
байқаймыз. Біз мақаламызда осы аталған зоонимдердің ішінде
арыстан және қабылан зоонимдерінің тілдік сипатына талдау жасаймыз. Түркі тілдеріндегі аң атауын білдіретін
лексемалардың қалыптасу, даму жолы мен этимологиялық негіздерін анықтауда
этимологиялық сөздіктердің маңызы ерекше. Атап айтқанда, Дж. Клaусонның «An
Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish», Этимологический словарь
тюркских языков, т. II, IV–VII, А.М. Щербактың «Историческое развитие лексики тюркских
языков», Е.Н. Шипованың «Словарь тюркизмов в русском языке», Хасан Эреннің «Türk
Dilinin Etimolojik Sözlüğü», Тунжер Гюленсойдың «Köken Bilgisi Sözlüğü», Севан
Нишанянның «Sözlerin Soyağacı» сияқты еңбектері талдау барысында басшылыққа алынды.
