18.3. кесте.
Ағаштардың қаттылығына қарай жіктелуі
Қаттылық
классы
Ағаштар түрі
НВ қаттылығы
Талшықтың бойында
созылу күші, МПа
Өте жұмсақ Верба, бальза, терек, аша, шырша,
шырша, ақ қарағай
До 3,5
о
о
о
оо
Жұмсақ
қайың, ольха, явор (ақ желкен), липа,
күлгір, қарапайым қарағай, қызыл ағаш,
платан
3,6 ... 4,9
40
о
4^
о
Орта жұмсақ шырша, жаңғақ, қара қарағай
5 ... 5,9
40
о
4^
о
Қатты
Емен, ясень, алма ағашы, алмұрт, шие,
тик
6 . 6,5
о
о
4^
О
Өте қатты
емен, граб, бук, тис, ақ акация (акация),
қызғылт ағаш
6,6 ... 14,6
120 ... 160
Сүектей қатты Қарақат ағашы, гваяк ағашы, кокос
Более 15
—
Ағаштың созылу кезіндегі беріктілігі айтарлықтай, түсті металдардың беріктігіне жақын
болғанына қарамастан, мысалы, кейбір қолалар мен жезден, іс жүзінде бекітілген жерінде
кернеу мен қысу кернеулерінен туындаған ағаштың төмен күшін ескере отырып, созылу
арқылы жұмыс істейтін ағаш элементтерді қолданудан аулақ болады. Талшықтардың
бойымен қысу кезінде ағаштың беріктігі созылу кезіндегі беріктігінен 3 есе аз..
Өнеркəсіпте пайдалану үшін ағаштың жарамдылығын анықтайтын маңызды
сипаттамалардың бірі оның қаттылығы. Ағаштың қаттылығы оның тығыздығы өскен сайын
артады. Бринелл қаттылық сынағының негізінде ағаш қаттылығы алты классқа бөлінеді (18.3-
кесте).
Достарыңызбен бөлісу: