егер ол құрғақ, желдетілетін бөлмеде шамалы төмен температурада жəне ылғалдылықта
болатын болса. Ағаштың ұзаққа сақталуына оның орналасқан жерінің шарттары жəне сыртқы
факторлары қатты əсер етеді:
• биологиялық (паразиттік саңырауқұлақтар, жəндіктер жəне микроорганизмдер);
• физикалық (температура өзгеруі, ауаның ылғалдығы, соққылар);
• химиялық (қышқылдар, спирттердің концентратты ерітінділері).
Табиғи беріктігі бойынша ағашты үш негізгі топтарға бөледі:
• өте ұзаққа сақталатын ағаш (күл, жалбыз, емен, жасыл, кипарис, балқарағай, ақ акация,
каштан, жаңғақ, қарақат, эвкалипт);
• орта ұзақтыққа сақталатын ағаш (шырша, қарағай, шырша, бык, күл);
• қысқа мерзімді сақталатын ағаш (қайың, шикамор, ладан, ладан, асин, терек, талдың).
Ағаштың
ұзаққа сақталуын кептіру, антиоксиданттармен қанықтыру,
құрғақ ағаш
сіңдіру ерітінділерімен жəне жабынмен (қорғаныш қабыршақтармен) қанықтыру арқылы
көтеруге болады.
Ағаш консерванттарын бөлуге болады:
ағашты биологиялық зиянкестерден қорғайтын химиялық заттарға (ағаштан
жасалған
дистилляцияланған хемламит, жұптасқан хемламит, интокс С, антох, импрекс B жəне W, R-
12 жəне т.б.);
химиялық отқа төзімді жəне суға төзімді заттар (W-1 жəне W-10 пиролаксы, DX
игносолы жəне т.б.).
Ағашты қорғайтын жəне сақтайтын химиялық заттар уытты жəне жеңіл,
сондықтан
оларды пайдалану жəне сақтау кезінде ерекше сақтық қажет.
Бақылау сұрақтары
1. Ағаш қандай құрылымға ие?
2. Ағашты талшықтың бойымен жəне көлденең сыналған кезде қасиеттерін қалай
ажыратады?
3. Ағаштың шөгуі деген не жəне ол қасиеттерге қалай əсер етеді?
4. Ағаштың қаттылығын қалай ажыратуға болады?
5. Ағаш тығыздығы бойынша қалай жіктеледі?
6. Ағаштан қандай өнімдер жасауға болады?