Қазақ тіліндегі эмоционалды



Pdf көрінісі
бет98/218
Дата08.11.2023
өлшемі57,39 Mb.
#190142
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   218
Байланысты:
Снимок экрана 2023—10—21 в 15.40.19

қорқақ
...
 
(С. Мұратбеков). 
 
Аталған жұрнақтар туынды сын атауын тек етістікке жалғанып 
қана
жасай алады. Яғни, мұндай сын есімдер субъектінің белгілі бір 
әрекетке бейімділігін білдіреді. Осы сипаттағы мағына тудырушы 
жұрнақтардың қатарына
-
сақ, 
-
сек,
-
шақ, 
-
шек
қосымшаларын да 
қосуға болады. Бұл жұрнақтар да эмоциялық құбылыстың атын, 
немесе эмоция әсерінен жасалатын іс
-
әркеттің атын білдіруші 
етістіктерге қосылады, 
мақтану –
 
мақтаншақ, ұялу –
 
ұялшақ, қызғану 

 
қызғаншақ, ашулану –
 
ашуланшақ, ұрыну –
 
ұрыншақ
т.б. Мысалы. 
Қатты
 
айта алмайды, айтуға бата алмайды. Беті ашылған сақа 
қатын мен нәресте жанды, 
ұялшақ
 
Қартқожа
 
қалай ұрысар?(Ж. 
Аймауытов).


126 

 
Мақтаншақ!
 
Үлкен болғаныңа мақтанасың ғой, брр... –
 
деп 
мазақтап сыртқа қаша жөнелетін (С. Мұратбеков).
 
Сын есімдердің эмоция білдірушілік қызметін сөз еткенде 
қатты, 
жаман, шексіз, ауыр, көп 
сын
 
есімдерінің
 
қызметіне тоқтала кеткен 
орынды. 
Қатты
сын есімі үстеу мағынасында жұмсалғанда өз бойына 
өте, аса
сияқты сөздердің мағыналарын үстей отырып эмоцияның 
күштілігін білдіреді. Мысалы, 
 
Қалаға алғаш барған жылы ол ауылды 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   218




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет