казак поэзиясындагы ыргакты атам
заманнан
6epi
тек
буын зацына лайык кана жасап келе жатканы эмбеге
аян. Будан шыгатын туйш: соцгы кезде жацалык
KepiHin
журген (мешп, керше берсш, карсы ем естз!),
ыргагы, ыргагына сай
дауыс толкындары инверсия
м ум к ш д тш н ; мелш ершде аз-кем тулеген немесе
турленген тыц айшыктар,
кандай куйге туссе де
6api6ip,
казак елещ нщ силлабикалык сипатын
T im i
де езгерте алмайды. Бул —
6ip.
Екшшщен, сырт кезге буын емес екпшге иек арткан
секшдешп, эр тармагын эр турл1
буыннан курайтын
айшыктар бурын кез керш, кулак еспмеген нэрселер
емес, казак поэзиясында баягыдан бар нэрсе. Демек,
дэстурл1 нэрсе!
Бул занды, ейткеш бул дэл осылай белгш
6ip дэстурд1 жалгамаган болса, жацалык ретшде орын тебе
де алмас едь
Мына шумактарга караныз:
Будырайган ею шекел1 (9)
Муздай улкен кебел!, (7)
Айдаса крйдьщ кесем1, (8)
Сей лесе, кызыл тшдщ шешеш (10)
Устаса, кдшаганньщ улкен курыгы (12)
Кдлайлаган касты орданьщ сырыгы... (12)
(Крзтуган).
Тогай, тогай, тогай су (7)
Тогай кондым, емнбен. (7)
, Толгамалы ала балта крлга алып, (12)
Топ
бастадым, еынбен. (7)
(Доспамбет).
Кек коякньщ кос кулагын тундырган, (11)
Кегшдардщ жез кднатын сындырган, (11)
Тегеурщщ болат тешрдщ (9)
Тегеурив езщсщ. (7)
(Шалгез).
Таудан мунартып ушкан,
тарланым, (10)
Саган усынсам к°лым жетер ме? (10)
Арызым айтсам втер ме? (8)
Арыстаным кеп болды-ау, (7)
C a F a H
да менщ арманым! (8)
(Махамбет).
M iH e ,
осылардын;
Достарыңызбен бөлісу: