қосылысты дәрілер Зопиклон (имован)
Золпвдем (ивадал)
Доксиламин
(донормил)
Бромизовал
Метаквалон
Геминейрин
(хлометиазол)
Хлоралгадрат
Натрий оксибутираты
Фенибут
Ұйықтататын
дәрілерге қойылатын
талаптар: тиімді, жағымсыз иісі
мен дәмінің болмауы және үйқы сатысының ұзақтығына әсер етуі, ағзада
жиналмауы, мүшелер мен жүйелерге кері әсер етпеуі, үйренгіштік және
тератогенді әсер шақырмауы қажет. Осы күнге дейін осы талапқа сай
препараттар шығарылмаған. Классикалық ұйықтататын дәрілер
(барбитураттар, кейбір алифатты қосылыстар) ОЖЖ-нің таңдамалы
әсерінің жоқтығына байланысты наркотикалық типті затарға жатады.
Орташа мөлшерде - үйықтататын, ал
улкен мөлшерде - наркотикалық
әсөр көрсетеді. Наркотикалық кеңдігінің аз болуына байланысты оларды
наркоз үшін қолданбайды. Қазіргі кезде үйықтататын әсері бар
препараттардың ішінде негізінен психотропты дәрілерге жататын
бензодиазепин қатарындағы анксиолитиктерді белгілейді. Ұйықтататын
дәрілер ОЖЖ-ң әртүрлі түзілулердегі нейронаралық түзілулерге төжегіш
әсер көрсетеді. Ұйықтататын дәрілердің әрбір тобы үшін белгілі әсерлерінің
жинақталуы тән. Барлық үйықтататын дәрілік заттарға емдеу мекемесінің
«Рецептке арналған» және дәрігердің мөрі қойылған рецепт бланкасы
бойынша босатылады,
Ұйықтататын дәрілік заттардың
әсер ету механизмі ОЖЖ-ң табиғи
тежеуші ГАМҚ (гамма-амино май қышқылы) медиаторының тежейтін
әсерінің күшеюімен байланысты. Ұйықтататын дәрілік заттар ретикулярлы
формациядан бас миының қыртысына өтіп жатқан белсенді импульстарды
әлсіздендіреді. Ұйқы келу процесі бұзылуында әсері қысқа дәрілер
белгіленеді. Ұйқы келу лроцессі бүзылуынан басқа, үйқы шала және ол
жиі оянып, қорқынышты түс көрудө әсері үзақ үйықтататын дәрілер
136
белгіленеді. Егер ұйқы тез оянумен өтетін жағдайда, оянған кезде әсері
қысқа немесе үйықтар алдында әсері үзақ дәрілер белгіленеді.
Фармакологиялық әсері -