144
5.10-
сурет
ларды
қосады. Өлшеу механизмінің катушкасымен бірге тізбектей
жалғанатын
резистор,
қосымша резистор
деп аталады. Өлшеу
механизмінің немесе катушка мен қосымша резистордан тұратын
тармақ катушкасымен бірге параллелді жалғанатын резистор,
шунт
деп аталады
.
5.10,
б
және
в
суреттеріндегі
схема
бойынша
электродинамикалық
механизмді
катушкаларды
қосу,
синусоидалық ток тізбегіндегі кернеу
мен қуаттың әректтегі
мәндерін өлшеуге мүмкіндік береді
α
α
α
α
α
)
(
d
/
)
(
d
)
(
U
пр
K
кос
c
M
k
R
R
U
=
+
=
α
α
α
α
α
ϕ
)
(
d
/
)
(
d
)
(
cos
1
P
пр
K
кос
c
M
k
R
R
UI
P
=
+
=
=
немесе
2
2
)
(
1
U
c
U
α
α =
;
P
c
P
)
(
1
α
α
=
,
мұндағы
K
K
кос
R
R
R
,
,
1
—
қосымша резистордың, ваттметр кернеуі
тізбегіндегі катушканың және вольтметр тізбегіне тізбектей
жалғанған
екі катушкалардың кедергілері; φ
—
кернеу мен
ток
арасындағы фазалардың ығысу бұрышы.
Амперметр мен вольтметрге қарағанда ваттметрдің жылжымалы
және жылжымайтын катушкасының бірі
–
ток тізбегіне, екіншісі
–
кернеу тізбегіне қосылатындығын айта кетейік. Сондықтан да
ваттметр көрсеткішінің ауытқуының бағыты, яғни өлшенетін
қуаттың таңбасы, жұлдызшамен белгіленген катушка шықпаларын,
ток пен кернеудің таңдап алынған
оң бағыттарына ие тізбекке
жалғау
тәсіліне байланысты (4.
14-
бөлімшені
қараңыз)
.
145
145
Тұрақты
ток тізбегінде аттас шамаларды өлшеу кезінде
электродинамикалық механизмдер де осыған ұқсас тәуелділіктерге
ие.
Электродинамикалық жүйенің көрсеткіш құрылғыларының
негізгі артықшылықтары
–
жоғары дәлдік класы (0,1
-
ге дейінгі),
көрсеткіштердің өлшенетін
ток немесе кернеу қиысығының
пішініне тәуелсіздігі.
Негізгі кемшіліктері
–
катушкалардың магнит өрісінің
әлсіз
электрмеханикалық
әсері
салдарынан төмен сезімталдық,
ток пен
кернеудің әсерлік мәндерін өлшеу кезінде меженің біркелкі
болмауы, құрылысының күрделілігі.
Достарыңызбен бөлісу: