ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ ӨТКІЗГІШТЕР МЕН

9
Сурет
1.6
Диэлектриктер 
деп бос
зарядтары жоқ 
заттарды атайды.
Алайда, өздерінің электрлі 
бейтарап молекулалары ішінде, олар өзара 
байланысқан
оң және теріс 
зарядтардан 
тұрады. 
Мұндай заттарға, мысалы, эбонит, гетинакс, 
асбестті цемент және т.б. жатады. (
1.1-
кестені
қараңыз
). 
Өткізгіштер мен диэлектриктер бар болған кезде, өткізгіштер 
мен диэлектриктер жоқ болып, ал олардың электр өрісіне әсері, осы 
заттарда электр өрісі әсерінен орын ауыстырған және өз кезегінде 
электр өрісін тудыратын қосымша зарядтардың пайда болуына 
әкелетін кездегідей, сол вакуумда
электр өрісі бар болады. 
Бос зарядтар өткізгіштерде статикалық электр өрісі әсерінен, 
өткізгіштердің жоғарғы бетіне орналаса отырып, еркін қозғалады.
Статикалық электр өрісі өткізгіштерде бола алмайды, себебі 
керісінше жағдайда бос зарядтардың орын ауыстыруы болатын еді. 
Электр 
өрісі 
әсерінен 
диэлектриктерде, 
байланысқан 
зарядтардың молекулалары ішінде серпімді ығысу 
— 
поляризация 
жүреді (
1.6-
сурет
, 
оң зарядтар
— 
өріс бағытының
бойымен, теріс 
зарядтар 
– 
кері бағытта
). 
Гаусс заңы
. 
S 
тұйықталған бетімен шектелген көлем ішіне 
алынған барлық бос және байланысқан зарядтардың қосындысы, 
осы бет арқылы өтетін электр өрісінің кернеулік векторы ағынына 
пропорционалды 

0
0
ε
ε
ε
ξ
r
б
байл
б
q
q
q
∑
∑
∑
∫
=
+
=
→
dS
 

(1.8) 
мұндағы
ε
r
— 
диэлектриктердің 
салыстырмалы диэлектрлік 
өткізгіштігі 
(
өлшемсіз шама
). 
Вакуум үшін
ε
r
= 1. 
ε
r
салыстырмалы диэлектрлік өткізгіштігін 
ε
0
электрлік 
тұрақтылығына көбейту абсолютті 
диэлектрлік өткізгіштік
деп 
аталады
:
0
ε
ε
ε
r
а
=

жүктеу/скачать 21,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: