Министерство науки и высшего образования республики казахстан
«СОВРЕМЕННЫЕ ДОСТИЖЕНИЯ И ТЕНДЕНЦИИ ХИМИИ И ХИМИЧЕСКОЙ ТЕХНОЛОГИИ В XXI ВЕКЕ»
жүктеу/скачать 7,98 Mb. Pdf көрінісі
|
XXI ҒАСЫРДАҒЫ ХИМИЯ ЖӘНЕ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫҢ ЗАМАНАУИ ЖЕТІСТІКТЕРІ МЕН ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ-ХИМИЯ-2023-06-05 14 54 57pm
| «СОВРЕМЕННЫЕ ДОСТИЖЕНИЯ И ТЕНДЕНЦИИ ХИМИИ И ХИМИЧЕСКОЙ ТЕХНОЛОГИИ В XXI ВЕКЕ»
«XXI ҒАСЫРДАҒЫ ХИМИЯ ЖӘ НЕ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫҢ ЗАМАНАУИ ЖЕТІСТІКТЕРІ МЕН ТЕНДЕНЦИЯЛА РЫ» 1. Көрнекілік – реактивтер мен ыдыс-аяқтардың көлемі масштабты, үстелде экспериментке кежергі келтіретін заттар болмауы керек; 2. Қарапайымдылық – құрылғыларда артық бөлшектер болмауы керек; 3. Қауіпсіздік – химия пәнінің мұғалімі оқушылардың өміріне жауап береді. Сондықтан барлық тәжірибелер қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып жүргізілуі керек. Қауіпті химиялық эксперименттерді сорғыш шкафтың астында жасауы тиіс; 4. Сенімділік – сәтсіз тәжірибе оқушылардың қызығушылықтарын жойып жіберуі мүмкін. Сондықтан жасалынайын деп жатқан экспериментті сабаққа дейін пысықтап алу қажет; 5. Тәжірибені орындау техникасы мінсіз болуы керек; 6. Демонстрациялық экспериментті түсіндіру қажеттілігі. Тәжірибені көрсетпес бұрын эксперименттің мақсатымен танысу керек, оқушылардың экспериментті бақылауын қадағалау және тәжірибе жүргізгеннен кейін қорытынды жасау қажет [3]. Оқу экспериментін орындау кезінде келесі кезеңдерді ескеру қажет: 1. Тәжірибенің мақсатын білу; 2. Заттарды зерттеу; 3. Химиялық құрал-жабдықтарды дайындау; 4. Химиялық экспериментті орындау; 5. Шыққан нәтижелерді талдау; 6. Алынған нәтижелерді түсіндіру, химиялық теңдеулерді жазу; 7. Қорытындыларды тұжырымдау және есеп шығару. Практикалық жұмыстар әдетте тақырыпты зерттеудің соңында жасалады және олардың мақсаты оқушылардың білімі мен эксперименттік дағдыларын бекіту, жүйелеу және тексеру болып табылады. Практикалық сабақтар екі түрге бөлінеді: нұсқауларға сәйкес және эксперименттік тапсырмалар. Практикалық жұмысқа арналған нұсқаулық оқушылардың іс-әрекетінің болжамды негізін құрайды. Эксперименттік тапсырмаларда нұсқаулар жоқ, оларда тек шарттар бар. Кез келген практикалық жұмысты бастамас бұрын мұғалім оқушыларды химия кабинетінде қауіпсіз жұмыс істеу ережелерімен таныстырады [6]. Оқушыларды ғылыми – зерттеу жұмыстарына және олимпиадалардың эксперименттік кезеңіне дайындау, әдетте, сабақтан тыс уақытта жүргізіледі. Зерттеу тақырыптарын таңдағанда, ең алдымен, оқушылардың жас және жеке мүмкіндіктерін ескере отырып, оқу-тәрбие міндеттеріне назар аудару қажет. Зерттеу барысында оқушылар экспериментті жүргізу әдістемесімен танысып қана қоймайды, фактілерді жазып алуды үйренеді, сонымен қатар оларды талдау, олардың арасындағы байланысты табу, содан кейін мүмкін болатын нәтижені болжау дағдыларын меңгереді [7]. Үй эксперименті – пәнге деген қызығушылықты дамыту және танымдағы дербестікті қалыптастыру мақсатында мұғалім ұйымдастырып, бақылайтын оқушылардың өзіндік жұмысының ерекше түрі. Үйде өз бетінше зерттеу жүргізу баланың қоршаған дүниені тану процесінде белгісізді анықтау, іздеу және табудағы өзіндік зерттеушілік әрекетін дамытады. Химияны оқыту процесінде үй тәжірибелерін жүйелі түрде қолдану пәнді оқуға оң мотивацияның мақсатты түрде дамуын қамтамасыз етеді [8, 9]. Ғылыми-проблемалық, жобалық-зерттеу экспериментінің ерекше құндылығы бар. Әдетте, оны сабақтан тыс немесе үйірме сабақтарында жүзеге асыруға болады. Үйдегі химиялық эксперименттен айырмашылығы, жобалау және зерттеу жұмысы бірнеше блоктарды қамтиды: тақырып бойынша ақпаратты жинау және іздеу, мектептің химиялық зертханасында экспериментті дайындау және енгізу, нәтижелерді талдау және өңдеу, мектептегі аудиторияға жұмысты жобалау және ұсыну. Мұндай іс-әрекеттер еркіндіктің үш түрлі дәрежесін қамтуы мүмкін: - бұрыннан белгілі схема бойынша жеке немесе шағын топта ғылыми-зерттеу жұмысын орындау. Мысалы, мен бір топ оқушылармен жемістер мен көкөністердегі нитрат иондарының құрамын салыстырмалы зерттеу бойынша жұмыс жасалды. Оқушылар үлгіні дайындап, ұсынылған әдіс бойынша тиісті объектілерге талдау жасап, нәтижелерін зертханалық журналға жазды. Мұндай эксперименттік тапсырманың нәтижелерін жалпылау, әдетте, пікірталас немесе диалог түрінде жүреді. - оқушылардың оқытушымен бірлесіп таңдаған әдістері мен тәсілдерінің көмегімен белгілі бір объектіні зерттеу бойынша зерттеу жұмыстарын орындауы. Мысал ретінде әртүрлі қышқылдық ерітінділеріндегі табиғи көрсеткіштердің мінез-құлқын оқшаулауды және зерттеуді ұсынуға болады; органикалық және бейорганикалық заттардың синтезі; табиғи объектілердегі әртүрлі компоненттерді сандық және сапалық анықтау; |