Луи де Бройль
жаңа теория ұсынды, яғни әрбір
бөлшекке, бөлшектің импульсымен байланысқан толқын сәйкестендірілген.
Шредингер
де Бройль гипотезасын дәлелдеген. Шредингер, де Бройль
толқындарына сәйкес келетін теңдеу ойлап тапты. Ол теңдеу «Шредингердің
толқындық теңдеуі» деген атқа ие болды.
1926 ж. ғалым-физиктер тәжірибелер жүргізіп, экспериментальды түрде
де Бройль теориясын біржолата дәлелдеді.
1927 ж.
Дирак
өзінің теңдеуін ойлап тапқан, ол релятивистік кванттық
механиканың негізгі аргументі ретінде орын алған. Бұл теңдеу сыртқы күштік
өрістегі электронның қозғалысын сипаттайды.
Формальды сызба ойлап тапқан неміс ғалымы
В. Гейзенбергтің
еңбектерінің нәтижесінде кванттық механика жүйелі теория ретінде
қалыптасты. Бұл сызба ерекшелігі, математикалық координаталар мен
математикалық жылдамдықтар орнына матрицалар деп аталатын абстрактілі
шамалардың қолданылуы болды. Гейзенберг еңбектерін басқа ғалымдар (Борн,
Иордан және т.б.) дамытты. Неміс физигі Гейзенбергтің еңбектері кванттық
механиканың матрицалық тұжырымдамасының негізін қалады.
Сонымен қатар, Гейзенберг, ғылымда «анықталмағандық қатынасы» деп
аталатын принциптің авторы болып табылады.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Кванттық механиканың қағидалары мен постулаттары
Кіріспе. Микробөлшектер туралы түсінік. Кванттық механикадағы
өлшеулер. Гейзенбергтің анықталмағандық принципі. Толқындық функция
және оның физикалық мағынасы. Толқындық функцияларға қойылатын
талаптар. Нормалау ұғымы. Ықтималдық тығыздығы. Толқындық функцияның
өлшемділігі. Кванттық механикадағы ықтималдық. Суперпозиция принципі.
Физикалық шамалардың операторлары
Динамикалық
айнымалыларды
операторлар
арқылы
айқындау.
Операторлардың сызықтығы мен эрмиттілігі. Физикалық шамалардың орташа
мәндері. Комутаторлар. Координата, импульс, кинетикалық және потенциалдық
энергия, қозғалыс мөлшері операторлары.
Достарыңызбен бөлісу: |
