Оқулық Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлiгi ұсынған

АЛ
М
АТ
Ы
КІ
ТА
П
 
БА
СП
АС
Ы
112
құм мінезі 
Бархан қой соңына ерген жылдарда қаншама су ақты, 
қаншама жапырақ сарғайды, қаншама рет құстар келіп 
қайтты? Құдай-ау, қанша рет ұшақ ұшып өтті?.. тек баяғы-
да сусылдап, қоныс таппайтын ұшқалақ құмдар ғана іштей 
тынып, жым-жырт жатып алған. Қызылқұмның көшіп-қон-
бай, бүк түсіп жатуы бұл мекендегі елді елеңдетпей қойған 
жоқ. Қайсыбірі жаман ырымға жорыса, енді бірі: «Береке-
мізді алар сусылынан гөрі осы момақан мінезі дұрыс. Құм 
көшпесе, шөп шығады, малға өріс болады», – десті. 
соңғы кезде Қызылқұм мінезі мүлдем өзгеріпті. Бая-
ғыдай емес, ит тұмсығы өтпейтін қалың сексеуілдің бұл 
күнде азайып бара жатқаны Барханның қабырғасына қат-
ты бататын. трос тағып, трактормен қопарып-қопарып, 
жөн-жосықсыз отынға жөнелтіп жат қан қайран сексеуіл-
дің, әне, тек ойдым-ойдым орны ғана қалған. тамырымен 
жұлып әкеткен әлгі сексеуілдің орны алыстан қараған 
адамға зеңбірек снаряды түскен ұрыс даласындай шұрық-
шұрық жыртық еді. 
Әлі есінде, баяғыда, баяғыда емес те-ау, үлкен ұлы туған 
жылы осы Қызылқұмның сексеуілі мен түргені есен-сау 
шақта, бұл өңірде аң-құстан аяқ алып жүргісіз еді. Қоймен 
бірге өріп, қоймен бірге жусайтын аң екеш аңның да 
тұқымы құрып, азып-тозып барады-ау! 
Осыншалық ұлан-ғайыр даланы шекпен киген қазақ-
тың ғасырлар бойы қимауы, қаншалық зорлық көріп, аз-
сын, тозсын, шөлден қаталап өлсін, жан бағып көшіп 
кетпей, осы қатыгез құмда рақаттана жан тапсыруы нелік-
тен? Жаздың жаймашуақ күндерінің бірінде киіз үйдің ке-
регесін түріп қойып, таң атқанша құлақ түрер еді... 
Иә, құм жылайтын... Иә, құм сөйлейтін... Иә, құм жыр-
лайтын... Иә, құм ән айтатын...
Қызылқұмның тілін тек өзі ғана білетін Бархан онымен 
күбір-күбір әңгіме шертісер еді. 

жүктеу/скачать 9,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: