2-тарау. ХалықТЫҢ ТҦрмыс деңгейінің статистикасы 12. Халықтың тҧрмыс деңгейі туралы жалпы тҥсінік



Pdf көрінісі
бет6/10
Дата22.12.2023
өлшемі0,67 Mb.
#198710
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Кедейлік тереңдігі
кедей адамдардың табысы кедейшілік шегінен 
қаншалықты тӛмен екендігін кӛрсетеді.

 
мұндағы 
– кедейлік тереңдігінің индексі; 
– белгіленген кедейшілік шегінен тӛмен тұрмыстағы адамдар
(кедейлер) саны; 
– белгіленген кедейшілік шегі; 
– жеке адамның табысы. 
Кедейлік тереңдігінің индексі тұтыну тапшылығын кӛрсетеді. Бұл 
кӛрсеткішті атаулы кӛмек кӛрсету арқылы кедейлікпен күрескенде пайдалануға 
болады. Кедейлікті жою үшін әр кедей адамға жұмсалатын шығынның ең 
тӛменгі деңгейін осы кӛрсеткіш арқылы есептейді.
Кедейлік ӛткірлігі
кедейлік тереңдігінің қосымша сипаттамасы ретінде 
қолданылады. Ол кедей тұрмысты халық арасындағы теңсіздікті айқындайды. 
Кедейлік ӛткірлігін мына формуламен анықтайды: 
∑ (
)
мұндағы 
– кедейлік ӛткірлігінің индексі. 
Кедейлікті сипаттайтын негізгі кӛрсеткіштердің бірі – 
халықтың 
жоқшылық индексі
. Бұл кӛрсеткішті БҰҰ-ның Даму Бағдарламасы (БҰҰДБ) 
1997 жылдан бастап қолданады. Халықтың жоқшылық индексін ӛнеркәсіпті 
дамыған (
)) және дамушы елдер (
) үшін екі түрлі әдіспен есептейді. 
Дамушы елдер үшін жоқшылық индексін мына формула арқылы 
анықтайды: 

 


273 
мұндағы 
– дамушы елдер үшін халықтың жоқшылық индексі; 
– 40 жасқа дейін ӛмір сүрмейтін халықтың үлесі; 
– сауатсыз ересек халықтың үлесі; 
– лайықты ӛмір сүруге қажетті экономикалық ресурстарға қолы
жетпейтін адамдар үлесі.
 
мұндағы 
– қауіпсіз суға мүмкіндіктері жоқ халықтың үлесі; 
 
– шала тамақтанғандықтан жасына сай салмақ қоспаудан зардап 
шегетін балалар үлесі. 
Дамыған елдер үшін халықтың жоқшылық индексі тӛмендегі формуламен 
есептеледі:

мұндағы 
– дамыған елдер үшін халықтың жоқшылық индексі; 
– 60 жасқа дейін ӛмір сүрмейтін халықтың үлесі; 
– функционалды сауатсыз(оқи алмайтын) халықтың үлесі; 
– табысы медианалық табыстың елу пайызынан тӛмен халықтың үлесі; 
–12 ай және одан ұзақ уақыт жұмыссыз жүрген экономикалық белсенді
халықтың үлесі. 
Қазақстанда халықтың жоқшылық индексінің орнына кедейшілік индексі 
(ХКИ) есептеледі. 

мұндағы 
– қалықтың кедейшілік индексі; 
– 60 жасқа дейін ӛмір сүрмейтін халықтың үлесі; 
– оқумен қамтылмаған 16-дағы жастардың үлесі; 
– тұтыну деңгейі ең тӛменгі күнкӛріс деңгейінен тӛмен халықтың
үлесі; 
– ресми тіркелген жұмыссыздық деңгейі. 
Тӛмендегі кестеден Қазақстанда халықтың тұрмыс деңгейі соңғы жылдары
қалай ӛзгергенін байқауға болады.
12.3-кесте 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет