П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р


танымдык әрекеттер меңгеру үрдісінде алғашкы болып



Pdf көрінісі
бет139/400
Дата23.12.2023
өлшемі13,11 Mb.
#198771
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   400
Байланысты:
дидактика кытап 2

танымдык әрекеттер меңгеру үрдісінде алғашкы болып
табылады. 
Меңгеру үрдісі, сондай-ак меңгерілген білімдер екінші мәнге ие
болып, оқу және пакты мақсаттар стимулы, танымның қүралы мен
қаруы ретінде өз күшінен айрылады.
Танымдық әрекеттің қүрылымында кез келген нәнді оқуда оқушылар 
жүзеге асыратын жалпы іс- әрекеттер ерекшеленеді. Бүл қажетті нәтижеге қол 
жеткізу үшін нақты әдістерді жоспарлау, сол нөтиже параметрлерін ойша 
ерекшелеу, қажетті нәтижеге қол жеткізу одістерін айқындау, қол жеткізген 
нәтижесінің қажетіне сай келуін қадағалау, үстанымдарына сай келмеушілік 
(егер олар бар болса), себептерін тексеру, әрекет үстанымдарын негіздеу, әдіс 
таңдау, іс-әрекет жолдарын болжау, шешім қабылдау, соның ішінде іс- 
әрекеттің тиімді жолдарын таңдау жолымен шешім қабылдау, бастапқы 
жоспарға қажетті түзетулерін енгізу керек. Оқушы осы әрекеттерді орындау 
кезінде 
әрекет объектісін, соңғы және аралық мақсаттарды көз алдына


II бөлім. Дидактика
111
елестетуі керек. 
Осы негізде алдыға қойған максатқа жету үрдісінің ондағы 
әрекет қүрамын бөлу, ойша қүрастырумен болжауы қажет; бөлінген әрекетті 
оның толық қүрамы мен салыстыруды жүргізуі абзал, айырмашылықтар және 
олармсн байланысты зерттелінген үрдістің ерекшеліктеріне талдауға тиіс, сол 
ерекшеліктердің әрекет объектісіне тигізетін әсеріне талдау керек.
Окудағы жалпы әрекеттерді қолдану оның мазмүнының іргеленуінің 
белгісі болып табылады. Ол мазмүн қабылдау үрдісімен қатар оқыту үрдісі 
үшін жаңа білімді қалыптастыруға бағытталған үрдістің де үнемі болуы шарт. 
Оқушының қүрастырушылық әрекеті таным қүралдары ретіндегі сыртқы 
дүние заттарымен, қүбылыстарымен өзара әрекеттеседі, білім элементтерімен 
байланысқа түсетін жерде басталады. Бүл байланыс ингуицияны кең қолдану 
мен танымдық іздемпаздық әрекет мазмүнына кіреді және оқудағы танымдық 
қызығушылық пен қажеттіліктің дамуымен байланысты болады. Егер оқу 
танымының қүралы ретінде білімнің инварианттары - орекеттің барлық жол- 
дары негізінде жататын іргелі, теориялық, ғылыми қағидалар орын алса, 
ізденімпаздық әрекеті анағүрлым нәтижелі түрде жүзеге асады.
Оқушылардың танымдық әрекеті мен форма- 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   400




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет