П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
| Тексеру нәтижелерін
Сандық бағалар балл түрінде, сапалық - мүғалімнің көрсету тәсілдері бағалау түжырымдары мен қорытындыларынан түрады, мүның барлығы оқушының қанағаттандыратын және қанағаттандырмайтын жауаптарының жетістіктері мен кемшіліктерінен түрады. Баға қоюға керек бастапкы қүжат бағдарлама болып табылады. Бүл қүжатта әр сынып оқушыларының білімдері, біліктері, дағдыларының тізімдері бар. Талаптар, үсыныстар, бағалау ережелері мен шектеулер, бүкіл мемлекет мектеп- теріне бірдей қүрастырылып шығарылған. Бірақ, білім мен бағаны салыстыру, бүкіл кешенді білім сапасын қалай бағалау, қалай әр кезде алған бағаларды салыстыру, қалай орта балл шығару сүрақтары белгісіз болып келеді. Балл баға объектісін жасырады, яғни тақырып үшін алынған баға, еш сапалы талдаусыз нәтижелерін сүрыптауға келмейді. Бір оқушы оқудың бас кезінде канағаттандырмайтын баға алса, соңында өте жақсы деген баға алуы мүмкін, ал баскасы - керісінше делік, сонда қорыта келе, орташа балл бойынша олардың білімдері әр қилы болып келеді. Бір уақытта баға мәтінді мазмүндау үшін алынған болса, екінші кезде мысал бойынша колдану болса, үшіншісі - дәстүрден тыс есеп шығару және т.б. дейік. Сонда балл мен білім арасындағы қандай да байланыстар әр түрлі түсіндіріледі. Оқушының әр жауабы «дүрыс», «дүрыс емес», «сынақтан өтті», “сынақтан өтпеді” деп бағаланатын болса, онда өлшеу атаулар шкаласы түрімен орында- лады. Мүндай өлшеу түрінің негізінде логикалық берілген нәрсенің басқа нәр- селер тобына жатуын анықтайтын операция жатыр. Бүл бүрын койылған бағалар жауаптардың айырмашылығын анықтауға мүмкіндік береді. Баллға байланысты оқушының тақырыпты жетік меңгергенін, не меңгермегенін анықтауына оңай. Бағалаудың баска бір түрі - оқушылардың білімінің толықтығы мен тереңдігі, көлемі мен деңгейін салыстыруға болады. Мүндай бағалаудың түрі оқушылардың білімін баллмен бағалау, эр балл орындалған тапсырма санына шағылатын болса ғана іске асады. Дүрыс жауап беру санына байланысты эр оқушыға ранг беріледі. Ол бүны бақылау жүмыстарының нәтижелеріне сай өз тобында ие бола алады. «Атаулар шкаласындағы» - сияқты мүнда сандар бар. Олар нақты сүрақтар болып, бірақ білімнің жоғары, не томен деңгейін көрсетеді. Бүл кезде жоғары балл жоғары білімді көрсетеді. Баллдар арасындағы ара- кашықтық бірдей емес, ал бағалау тәртібін жоспарлауға болады. Бүл бір такырып бағалары бола алады, тек меңгерудің әр түрлі деңгейін көрсетеді. Осылай, балл бірдей болса, басқасы өлшем жүргізілген бағанға байланысты. |