Термодинамиканың бірінші (бастапқы) заңы
Термодинамикада энергияның бір түрден екінші түрге ауысуы екі түрлі формада
болады.
Жүйеге жылу түрінде берілген энергия, жүйенің ішкі энергиясын өзгертіп, белгілі
бір жұмыс атқаруға жұмсалады және бұл математикалық тілде төмендегіше өрнектеледі:
(дифференциалдық және интегралдық).
Q
dU +
W
дифференциалдық
Q
U + W
интегралдық
Мұндағы:
Q,
W
– өте аз мөлшердегі жылу және жұмыс,
dU
– өте аз шамадағы ішкі энергия өзгерісі,
Q
– жылу мөлшері,
U
– ішкі энергия өзгерісі,
W
– жұмыс шамасы.
Жылусиымдылық
Температураның өсуіне немесе температураның кемуіне жүйеге, берілген жылудың
қатынасын
жүйенің (заттың) жылу сиымдылығы
деп атайды.
Жылусиымдылық (С)
– дегеніміз жүйе температурасын бір градусқа арттыруға
қажетті жылу мөлшері.
С
T
Q
Дж/град
Заттың бірлік массасының температурасын бір градусқа көтеруге кететін жылу
мөлшерін
меншікті жылусиымдылық (С
m
)
деп атай-ды.
С
m
T
m
Q
T
C
Дж/г∙К
Мұндағы:
m
– зат массасы (г),
Q
– жылу шамасы (Дж),
Достарыңызбен бөлісу: |