3. Энтальпия өзгерісі  (

11 
3.
Энтальпия өзгерісі 
(

Н)
іс қимыл түріне тәуелсіз және жүйе күйінің өзгеріс 
нәтижесін ғана білдіреді. 

Н 

 Н
2 

 Н
1 

 (U
2 
+ PV
2
) - (U
1 
+ PV
1
) 

 

U + P
2
V
2 
- P
1
V
1 
 
Қоршаған ортада ауа қысымы тұрақты шама болғандықтан 
Р
1

Р
2

Р
яғни:

U + P
2
V
2 
- P
1
V
1 

 

U + P (V
2 
- V
1
) 

 

U + P

V 
 
4.
Тұйықталған құбылыс орын алған жерде энтальпия өзгеріс шамасы нөлге тең. 

Н(
ט
) 

 0 
 
5.
Ішкі энергия өзгерісі сияқты, бірнеше сатыдан орын алған өзгерістер үшін 
энтальпия өзгерісі мынаған тең: 

Н 

 

Н
1 
+ 

Н
2 
+. . . 

Н
і 
 
6.
Идеалды газ энтальпиясы тек температураға ғана тәуелді, яғни тек 
температураның функциясы болып табылады, яғни: 
Н
f
∙ ≈ (Т) 
Жылу және жұмыс. Температура. 
Энергия қарастырылып отырған жүйеден қоршаған ортаға жылу және жұмыс 
түрінде беріле алады. Ішкі энергия мен энтальпияға қарағанда, 
жылу мен жұмыс 
құбылысты сипаттайды, яғни іс қимылдың нәтижесі болып саналады. 
Жылу (Q) мен жұмыс(W)
– энергия берілу түрі, яғни қоршаған орта мен 
термодинамикалық жүйенің энергия алмасуы. 
Жылу мен жұмыс 
құбылыс басталғанда басталып, біткенде бірге аяқталады. 
Құбылыс орын алмаса, жылу мен жұмыс көрінісі де болмайды. 
Жылу мен жұмыстың бір-бірінен айырмашылығы берілу тәсілінде. 
Жылу 
– бөлшектердің ретсіз, бағыт-бағдарсыз қозғалысы нәти-жесінде, 
бөлшектердің өзара соқтығысып іске асатын энергия алмасуының тәсілі. 
Жұмыс
– реттелген, белгілі бағытта қозғалатын бөлшектердің материя арқылы іске 
асатын энергия берілісінің көрінісі. 
Бөлшектердің реттелген қозғалысы бұзылып, ретсіз, бағыт-бағдарсыз қозғалысқа 
айналғанда жұмыс жылуға айналады. Ал кез келген ретсіз қозғалыс, ретті бағытталған 
қозғалысқа көшкенде, жылу жұмыс атқарады. Бағыт-бағдарсыз қозғалысты ретті 
қозғалысқа көшіру үшін сырттан белгілі күш жұмсау керек, ал ретті қозғалыс ретсіздікке 
ешқандай күш әсерінсіз-ақ ауыса алады. Сондықтан да жылу өз еркімен жұмыс атқара 
алмайды, ал жұмыс істелінген жерде жылу құбылысы әрқашанда байқалады. 
Температура.
Дене күйі тек сыртқы жағдайлармен ғана анықталып қоймай, 
олардың ішкі жай күйімен сипатталады. Температура деген ұғым қызулығы әртүрлі 
денелердің күйлері теңелгеннен кейін барып, жүйенің ішкі күйін сипаттайтын ұғым. Бұл 
дегеніміз белгілі дәрежеде жүйеге жылу өзгерісі түрінде энергия беріледі немесе алынады. 
Нәтижесінде жүйеде өзгерістер орын алады және оны санды түрде сипаттау қажеттілігі 
туындайды, яғни жүйе температурасын анықтау қажеттілігі шығады. Бұл шаманы анықтау 
термодинамиканың бірінші бастамасына негізделген. 

12 

жүктеу/скачать 4,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: