Пі­кір­жаз­ған химия ғылымдарының докторы, профессор С. М. Тәжібаева


4.4.­Ам­фо­лит­тік­бет­тік-ак­тив­ті­за­тар­ды­алу



Pdf көрінісі
бет51/85
Дата27.05.2024
өлшемі3,1 Mb.
#202944
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   85
98
4.4.­Ам­фо­лит­тік­бет­тік-ак­тив­ті­за­тар­ды­алу
Ам фо лит тік БАЗ-дар ды алу үшін ал ды мен жо ға ры мо ле ку ла-
лық амин дер ді эти ле нок сид пен кон ден са ция лай ды, одан кейін 
алын ған қо сы лыс ты суль фаттайды:
R-NH
2
+ C
2
H
4
O → R-NH-CH
2
CH
2
OH;
R-NH-CH
2
CH
2
OH + H
2
SO
4
→ R-(N)
+
H-CH
2
CH
2
OSO
3
H

+ H
2
O
.
Со ны мен қа тар олар ды амин дер дің хлор сір ке қыш қы лы мен 
әре кет тес ті ріп алу ға бо ла ды:
R-NH
2
+ ClCH
2
COOH → R-(N)
+
H-CH
2
COOH
-
+ HCl.
Ам фо лит тік БАЗ-дар ды алу дың бас қа жол да ры: ами но топ ты 
анио нак тив ті қо сы лыс қа не ме се анион ды топ ты ка тионак тив ті 
қо сы лыс қа ен гі зу; ақуыз дық (бе лок тық) зат тар ды жо ға ры мо ле ку-
ла лы, қа нық па ған кар бон қыш қыл да ры не ме се суль фо қыш қыл - 
да ры ның хло ран гид рид те рі мен кон ден са ция лап, әрі қа рай бі рін-
ші лік не ме се екін ші лік амин дер мен жә не фор мальде гид пен өң деу. 
Ам фо лит тік БАЗ-дар бей ион ды БАЗ-дар дың кез кел ген кон-
цент ра циясы мен жақ сы үйле се ді; анион ды БАЗ-дар мен тек анио-
нак тив ті не ме се ам фо лит тік қо сы лыс тың айт ар лық тай ар тық 
мөл ше рін де жақ сы үйле се ді. Ка тионак тив ті БАЗ-дар мен де көп-
те ген жағ дайда жақ сы үйле се ді. 
Ба­қы­лау­сұ­рақ­та­ры:
1. Ал кил бен зол дар ды алу дың хлор лы әді сі нің тех но ло гиялық сыз ба сын тү-
сін ді рі ңіз.
2. Ал кил бен зол ды кү кі рт тің сұй ық триок си ді жә не диок си ді қос па сы мен 
суль фирлеу дің тех но ло гиялық сыз ба сын тү сін ді рі ңіз.
3. Хлор сыз тә сіл мен суль фо нол ды алу дың тех но ло гиялық сыз ба сын тү сін-
ді рі ңіз.
4. Суль фохло рид тер ді бейтарап тау дың тех но ло гиялық сыз ба сын тү сін ді рі ңіз. 
5. Па ра фин дер ді үз дік сіз ре жим де суль фохлор лаудың тех но ло гиялық сыз-
ба сын тү сін ді рі ңіз.
6. Жо ға ры да кел ті ріл ген тех но ло гиялық про цес тер де қан дай хи миялық 
реак циялар жү зе ге аса ды?
7. Ка ти он ды, бей ион ды жә не ам фо лит тік бет тік-ак тив ті зат тар ды алу да ғы 
хи миялық про цес тер ді же ке-же ке си пат тап бе рі ңіз. 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет