Болтаева ә. М

42 
қарым –қатынас іскерлігіне көп жағдай тәуелді болып табылады. Бақылаушы 
зерттеу мүддесін ғана емес, бақылаушылар қызығушылығымен де санасып
отыруы қажет.
 
Бақылаушының сапалары (Холл бойынша) 

Вербалды емес ақпаратты қабылдау қабілеті 

Вербалды ақпаратты қабылдау және оның нақты мағынасын интерпретациялау. 

Вербалды және вербалды емес ақпараттарды біріктіру 

Кездейсоқ жайттар мен себептерді қабылдай алу қабілеті болуы қажет. 
Бақылаушы қателері 
(А.А. Ершов бойынша)
 
1) Бақылаушының қабылдау ерекшеліктеріне байланысты қателіктері. 
2) Бақылаушының тұлғалық қасиеттерімен эмоционалдық қалыптарынан 
байланысты қателер.
а) Галоэффект - бұл бақыланатын объектінің бақылаушыға қалдыратын алғашқы 
әсері. Бұл кейде үстіртін бағалауға әкеледі. 
б) Әсіре бағалау – бұл басқа адамдарға неғұрлым позитивті оң баға беруге 
ұмтылуы. 
в) Орталыққа ұмытылу қателігі - бақылаушылар бақыланатын индивидке шеткі 
бағаларды өте сирек береді, көп жағдайларда орташа бағаларға ұмтылады.
г) Логикалық қателік - бақылаушылар логикалық түрде байланысты деп есептеп, 
қасиеттерге бірдей бағалаулар береді.
г) Қарама –қарсылық қателігі - бұл бақылаушының өзіне жат сапаларды иелену 
немесе өзінде бар қасиеттерді теріске шығаруға бейімділігі
17
. 
Бақылау әдісі - психология ғылымындағы ең маңызды әдістердің қатарынана 
саналады. Психологиялық зерттеу жұмыстарындағы бақылау дегеніміз -
зерттелетін объект туралы бастапқы ақпараттарды, оларды тікелей қабылдау
және зерттеу тұрғысынан маңызды болып табылатын барлық факторларды
тіркеу әдісі болып табылады.

жүктеу/скачать 2,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: