Бағдарламасы аясында іске асырылды Karen Armstrong
жүктеу/скачать 28,29 Mb. Pdf көрінісі
|
Karen Armstrong. A History of God
| (кавод),
тетраграмматон ( YHVH ) және Қасиетті Рух бейнелерін қолдануды дұрыс көрді; бұлар біздің қабылдауымыздағы Құдайдың Оның шын болмысына теңбе-тең келмейтінін үнемі еске салады. «Құдай» ұғымының танымал синонимдерінің бірі Шехина (көне еврей тіліндегі шакан «[біреудің] киелі шатырында болу) еді. Ғибадатханалар кел - меске кеткен тұста Құдайлық мейірімнің бейнесі Жаратушы болды; ол из - раилдықтардың шөлдегі сергелдеңінде қапталдаса еріп отырды. Көпшілік Құдайдың таңдаулы халқымен бірге қалған Шехина, Ғибадатханасы әлдеқа - шан қираса да, әліге дейін Ғибадатханалық тауды мекендейді деп пайымда - ды. Бұған басқа раввиндер қарсылық білдірді: олардың пікірінше, Ғиба - датхананың жойылуы Шехинаны Иерусалим маңынан еркіндікке шығарып, бүкіл әлемге таралуына мүмкіндік 125 берді. Құдай «даңқы» немесе Қасиет - ті Рух сияқты, Шехина да өз алдына бір Құдайлық болмыс саналмаған, тек Құдайдың жердегі көрінісі деп қабылданған. Өз халқының тарихына көз жіберген раввиндер Шехина еврейлермен үнемі бірге болған деген қоры - тындыға келеді: Израилдықтар Құдайдың сүйіктісі екенін кел де көр, өйткені қай - да бармасын, Шехина олармен бірге болған, былай делінген: «сендер 125 В . Berakoth, 10a; Leviticus Rabba, 4:8; Yalkut к Пс . 90:1; Exodus Rabba. 115 Мысырда болғандарыңда Мен әкеңнің үйінде бет-пердемді ашқан жоқпын ба?» 126 Бабылда да Шехина олармен бірге болды, өйткені былай делінген: «сендерді Мен Бабылға жөнелттім» 127 . Жақын болашақта Израил құтқарылғанда, Шехина бұрынғысынша олармен бірге болады, өйткені былай делінген: «Сенің Құдайың тұтқындарыңды қайтарады» 128 , басқаша айтсақ, Құдай сенің тұтқындарыңмен бірге оралады 129 . Израилдың Құдаймен байланысының тығыз болғаны соншалық, Оның бұрынғы көмектерін еске түсіріп, израилдықтар мынаны жиі ай - татын: « Өзімді Сен құтқардың, Құдайым!» 130 . Осылайша раввиндер яху - дилік мәнде адамға тең келетін Құдай идеясын ақырында тапқандай болды, - ол индуистік Атманға ұқсайды. Шехина бейнесі қуылғандарға Құдайды бар нәрседе көре білу сезімін тәрбиелеуге көмектесті. Кейбір раввиндер бөтен елдерде Шехина синаго - гадан синагогаға ауысып жүр десе, басқалар ол ғибадатхана қақпасында тұрып, Даналық Үйінің табалдырығын аттаған әр еврейдің қадамына қасиет дарытады деп айтты. Сонымен бірге, еврейлер хормен Шема ны айтқанда, Шехина синагога есігінде тұрады 131 . Алғашқы христиандарға ұқсап, раввин - дер «бір тән және бір жан» секілді қауымға бірігіп, өмір сүруге үндейді 132 . Жаңа қауымның өз жаңа Ғибадатханасы болып, Құдайға мадақ айтты; иу - даистер синагогада жиналып, бірігіп Шеманы «қызу, бір ауыздан, бір оймен және бір дауыспен» қайталағанда, Құдай солардың арасында болды. Бірақ Ол қауымдағы араздықты жақтырмады; бұл нәрсе орын ала қалған жағдай - 126 1 Цар . 2:27. 127 Шығу . 43:14. 128 Қайт заң . 30:3. 129 В . Migillah, 29 а . 130 Рабба к « Песни песней », 2; JerusalemSukkah, 4. 131 Рабба к Числ ., 11:2; Рабба к Втор ., 7:2 на основе Прит . 8:34. 132 Mekhilta de Rabbi Simon к Исх . 19:6; Деян . 4:32. 116 да Ол аспанға қайта оралатын, ол жерде Оған періштелер әу бастан «бір дауыспен және бір әуезбен» мадақ айтатын 133 . Жерде израилдықтар бірлі - гін сақтағанда ғана Құдай Израилмен тығыз байланыс орнатады деп үміт - тенуге болатын. Раввиндер бірнеше еврей жиналып, Тәуратты меңгерсе, сол жерде Шехина пайда болады дегенді тынбай қайталайтын 134 . Қуғында жүрген еврейлер қоршаған ортаның қатыгездігін барынша сезінді, бірақ жүктеу/скачать 28,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|