К о д е к с республики казахстан

146
1.  Мемлекеттік  еңбек  инспекциясы  өз  қызметін  басқа  мемлекеттік 
қадағалау  және  бақылау  органдарымен,  жұмыскерлердің  окілдерімен, 
қоғамдық  бірлестіктермен,  басқа  да  үйымдармен  өзара  іс-қимыл  жасай 
отырып жүзеге асырады.
2.  Мемлекеттік  органдар  мемлекеттік  еңбек  инспекторына  Қазақстан 
Республикасы  еңбек  заңнамасының  сақталуын  бақылауды  жүзеге  асыру 
жөніндегі міндеттерін орындауына жэрдемдесуге міндетті.
197-бап. Бақылау субъектісіне бару арқылы жүргізілетін 
бақылаудың өзге де нысандары
1.  Бақылау  субъектісіне  бару  -   Қазақстан  Республикасы  еңбек 
заңнамасының сақталуын бақылаудың өзге нысаны.
2. Мемлекеттік еңбек инспекторы бақылау субъекгі зіне барған кезде:
1) қызметтік куэлігін;
2)  қажет  болған  кезде  қүзыретті  органның  режимдік  объект, перге 
баруга арналган рұқсатын;
3)  денсаулық  сақтау  саласындағы  уэк ілетті  орган  белгілеген  тәртіппен 
берілген,  объектілерге  бару  үшін  қажет  болатын  медициналық  рұқсатты 
корсетуге міндетті.
3. Бақылау субъектілері мемлекеттік еңбек инспекторы барган кезде:
1)  мемлекеттік  еңбек  инспекторының  баратын  бақылау  субъектісінің 
аумағына жэне үй-жайларына кедергісіз кіруін қамтамасыз етуге;
2)  коммерциялық,  салықтық  не  өзге  де  құпияны  қоргау  жоніндегі 
тапаптарды сақтай  отырып, барудың міндеттері мен нысанасына сэйкес қағаз 
жэне  электрондық  жеткізгіштердегі  құжаттарды  (мәліметтерді)  не  олардың 
кошірмелерін бару нәтижелері туралы актіге қоса тіркеу үшін беруге;
3)  бару  нэтижелері  туралы  актінің  екінші  данасына  алганы  туралы 
белгі согуға;
4) объектіге бару үшін келген адамдардың осы объект үшін белгіленген 
нормативтерге  сэйкес  эсер  етудің  зиянды  жэне  (немесе)  қауіпті  өндірістік 
факторларынан қауіпсіздігін қамтамасыз етуге міндетті.
4.  Мемлекеттік  еңбек  инспекторының  кіруіне  кедергі  келтірілген 
жағдайда,  баруды  жүзеге  асыратын  мемлекепъс  еңбек  инспекторы  жэне 
бақылау субъектісінің уэкілетт  адамы қол қоятын хаттама жасалады.
5.  Бару ішкі  еңбек тәртіптемесінің  қагидаларында белгіленген  бақылау 
субъектісінің жүмыс уақытында жүзеге асырылады.
6. Бақылау субъектісіне бару мерзімі үш жүмыс күнінен аспауға тиіс.

147
7.  Мемлекеттік  еңбек  инспекторы  бақылау  субъектісіне  бару  нэтижелері 
бойынша  бару  нәтижесінде  анықгалған  бүзушылықгарды  жою  тэртібін  міндетті 
түрде түсіндіре отырып, барунәтижелер і туралы екі данада акт жасайды.
Бару нәтижелері туралы актіде:
1) актінің жасалған күні, уақыты жэне орны;
2) бақылау органыныц атауы;
3)  баруды  жүргізген  мемлекеттік  еңбек  инспекторының  тегі,  аты, 
әкесінің аты (егер ол жеке басын куэлан дыратын құжатта көрсетілсе);
4)  баратын  бақылау  субъектісінің  атауы  немесе  тегі,  аты,  экесінің  аты 
(егер  ол  жеке  басын  куэландыратын  құжатта  көрсетілсе),  барған  кезде 
қатысқан жеке немесе заңды тұлға өкілінің лауазымы;
5) бару күні, орны жэне кезеңі;
6)  бару  нэтижелері  туралы,  оның  ішінде  анықталған  бұзушылықтар 
туралы, олардың сипаты туралы мэліметтер;
7)  баратын  бақылау  субъектісі  өкілінің,  сондай-ақ  бару  кезінде 
қатысқан адамдардың актімен танысуы немесе танысудан бас тартуы туралы 
мәліметтер, олардың қолтаңбалары немесе қол қоюдан бас тартуы;
8)  баруды  жүргізген  мемлекеттік  еңбек  инспекторының  қолтаңбасы 
көрсетіледі.
8.  Бару  нэтижелері  бойынша  ескертпелер  жэне  (немесе)  қарсылықтар 
болған  жағдайда,  жеке  тұлға  немесе  заңды  тұлғаның  басшысы  не  олардың 
өк .ідері оларды жазбаша түрде береді.
Ескертпелер жэне (немесе) қарсылықтар бару нәтижелері туралы актіге 
қоса беріледі, бұл жөнінде тиісті белі 1 жасалады.
9.  Бару  нэтижелері  туралы  актінің  бір  данасы  жеке  тұлғаға  немесе 
заңды  тұлғаның  басшысына не  олардың  өкілдеріне  танысу жэне  анықталған 
бұзушылықтарды  жою  жөнінде  шаралар  қолдану  жэне  басқа  да  эрекеттер 
жасау үи. .н тапсырылады.
10. 
Қазақстан  Республикасы 
еңбек  заңнамасының  талаптарын 
бүзушылықтарды  жою  мақсатында  бақылау  субъектісінің  атына  экімшілік 
құқық бүзушылық туралы іс қозғамастан нүскама шығарылады.
11.  Бақылау  субъектісі  бару  нэтижесінде  анықталған  бұзушылықтар 
бойынша  нұсқаманы  алған  кезден  бастап  он  жұмыс  күнінен  кешіктірмей, 
анықталған  бұзушылықтарды  жою  жөнінде  қолданылған  шаралар  туралы 
ақпарат беруге міндетті.
12.  Мемлекеттік  еңбек  инспекторлары  тексерілетін  субъектілерге  бару 
мен тексеруді есепке алу кітабында (ол болған кезде) тектерін, лауазымдарын 
жэне  актіде  жазылған  деректерді  көрсете  отырып,  жүргізілетін  эрекеттер 
туралы жазба жасауға міндетті.

148
13. 
Бару 
кезінде 
Қазақстан 
Республикасының 
заңнамасында 
белгіленген  талаптарды  бұзушылықтар  болмаған  жағдайда,  бару  нэтижелері 
туралы актіде 
т е - с т і  
жазба жасалады, нүсқама берілмейді.
14.  Бақылау  субъектісіне  бару  кезінде  жұмыс  берушіні  алдын  ала 
хабардар  ету  жэне  құқықтық  статистика  жэне  арнайы  есепке  алу  жөніндегі 
уәкілетті органда тіркеу талап етілмейді.
15.  Бақылау  субъектісіне  бару  еңбек  жөніндегі  уэкілетті  мемлекеттік 
орган  мен  кәсіпкерлік  жөніндегі  уэкілетті  орган  бірлесіп  бекітетін 
олшемшарттар  жэне  жүргізіле:ш  талдау  мен  бағалау  нәтижелері  бойынша 
бір тоқсанға (жарты жылға,  бір жылға) жасалатын бақылау субъектісіне бару 
тізімдері негізінде жүзеге асырылады.
198-бап. Мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттік 
еңбек инспекторының шешімдеріне, эрекеттер ;не 
(эрекетсіздігіне) шағым жасау тэртібі
1. 
Қазақстан 
Республикасы 
еңбек 
заңнамасының 
сақталуын 
мемлекеттік  бақылау  жүзеге  асырылған  кезде  жүмыс  берушінің  құқықтары 
мен  заңды  мүдделері  бүзылған  жағдайда,  жүмыс  беруші  мемлекеттік  еңбек 
инспекторының  эрекеттеріне  (әрекетс здігіне)  жоғары  түрған  мемлекеттік 
инспекторга жэне  (немесе)  сотқа Қазақстан  Республикасының заңнамасында 
бел  Іленген тәртіппен шагым жасауга қүқылы.
2.  Қазақстан  Республикасының  бас  мемлекеттік  еңбек  инспекторы 
немесе  облыстың,  республикалық  маңызы  бар  қаланың,  астананың 
мемлекеттік  еңбек инспекторы  әрекеттерге  (эрекетсіздікке)  немесе  актілерге 
жеке  жэне  (немесе)  заңды  түлгалардың  отініштері  (шағымдары)  бойынша 
шешім  шығарылғанга  дейін  томен  түрган  мемлекеттік  еңбек  инспекторы 
актілерінің  орындалуын  тоқтата  түруға,  олардың  күшін  жоюға  не  кері 
қайтарып алуга құқылы.
199-бап. Ведомстволық есепке алу
Еңбек  жөніндегі  мемлекеттік  инспекция  тексершетін  субъектілерді 
(объек  ілерді)  тексерулер  санын  жэне  бару  арқылы  жүргізілетін  бақылау  мен 
кадагалаудың  озге  де  нысандарын,  тексеру  парақтарьша  сэйкес  анықгалған 
бүзушылықгарды  жэне  оларға  қатысты  қолданылған  әкімшілік  ықпал  ету 
шараларын  ведомсгволық  есепке  алуды  түрақгы  жэне  үздіксіз  негізде  жүргізуге 
міндетгі.
Ведомстволық есептіліктің жиынтық деректері  ай сайын  орталық жэне 
жергілікті 
атқарушы 
органдардың 
ресми 
интернет-ресурстарында 
орналастырылады.

149
200-бап. Жұмыс берушінің қызметін декларациялау
Жұмыс  берушінің  қызметін  декларациялауды  еңбек  инспекциясы 
жөніндегі  жергілікті  орган  жүмыс  берушілердің  өңірлік  бірлестіктерімен 
жэне аумақтық кәсіподақтар бірлестіктерімен бірлесіп жүзеге асырады.
Жұмыс  берушілер  қызмегі  өлшемдерінің  Қазақстан  Республикасының 
еңбек  заңнамасының  талаптарына  сәйкестігі  олардың  декларациялауға 
қатысу шарты болып табылады.
Қызметі 
Қазақстан 
Республикасының  еңбек 
заңнамасының
талаптарына сэйкес деп танылған жүмыс берушперге үш жыл мерзімге сенім 
сертификаты  беріледі,  ол  осы  Кодексте  белгіленген  іігінара  тексерулерді 
жэне  бақылау  субъектісіне  бару  арқьшы  жүргізілетін  бақылаудың  өзге  де 
нысандарын қалыптастыру кезінде ескеріледі.
22-тарау. ТТТТКТ БАҚЫЛАУ
201-бап. Еңбек қауіпсіздігі жэне еңбекті қорғау жөніндегі ішкі 
бақылау
1.  Еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қоргау  жөніндегі  ішкі  бақылау 
еңбекті 
қоргауды 
басқару  жүйесін 
құруды 
жэне 
енгізуді, 
еңбек 
жағдайларының жай-күйін байқауды ұйымдастыруды, өндірістік бақылаудың 
деректеріне  жедел  тапдау  жүргізуді,  тэуекелдерді  бағапауды  жэне  еңбек 
қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қоргау жөніндегі  талаптарга  келмейтін  анықталган 
сәйкессізд: ктерді жою жөнінде шаралар қабылдауды қамтиды.
2.  Жұмыс  беруші жүмыс  орындарында еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті 
қорғау  жөондегі  белгіленген  талаптарды  сақтау  жэне  анықталатын 
бұзушылықтарды жою бойынша шүгыл шаралар қабылдау мақсатында еңбек 
қауіпсіз^ 
і г і  
жэне еңбекті қоргау жоніндегі ішкі бақылауды жүзеге асырады.
202-бап. Еңбек қауіпсіздігі жэне еңбекті қоргау жоніндегі ішкі
бақылауды жүзеге асыру тетігі
1.  Жүмыскерлерінің  саны  елуден  асатын,  өщ:ф:от_:с  қызметті  жүзеге 
асыратын  үйымдарда  еңбек  қауіпсіздігі  мен  еңбекті  қорғау  талаптарының 
сақталуына  ішкі  бақылауды  жүзеге  асыру  мақсатында  жүмыс  беруші 
үйымның  тікелей  бірінші  басшысына  немесе  ол  уәкілеттік  берген  адамга 
багынатын еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қоргау қызметін қүрады.
2.  Үйымдагы  еңбек  қауіпсіздігі  мен  еңбекті  коргау  қызм еті  туралы 
үлгілік ережені еңбек жоніндегі уәкілетті мемлекеттік орган эзірлейді.

150
3.  Жұмыскерлерінің  саны  елуге  дейінгі  жұмыс  беруші  қызмет 
ерекшелігін  ескере  отырып,  еңбек қауіпсіздігі жэне  еңбекті қорғау жөніндегі 
маман  лауазымын  енгізеді  не  еңбек  қауіпсіздігін  жэне  еңбекті  қорғауды 
қамтамасыз ету жөніндегі міндеттерді басқа маманға жүктейді.
4. Еңбек қауіпсіздігі жэне еңбекті қорғау қызметі немесе осы баптың  3- 
тармағында көрсетілген маман:
1)  өндірістік,  тұрмыстық  және  басқа  да  үй-жайларға  кедергісіз  кіруге 
жэне қарап-тексеруге;
2)  қауіпсіз  жэне  саламатты  еңбек  жағдайларын  жасау,  ұйымның 
құрылымдық 
бөлімшелерінде 
өндірістік 
жарақаттану 
мен 
кэсіптік 
аурулардың атдын алу жөніндегі профилактикалық і >шаралардың әзірленуін 
жэне орындалуын бақылауды жүзеге асыруға;
3)  ұйымның  құрылымдық  бөлімшелеі.ішің  жұмыскерлеріне  анықталған 
еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қорғау  талаптарьш  бүзушьшықтарды  жою 
жөнінде шаралар қолдану туралы орындалуы міндетті нұсқаулар беруге құқылы.
5.  Еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қорғау  қызметі  немесе  осы  баптың 
3-тармағында көрсетілген маман:
1)  ай  сайын  ұйымдарда  ондірістік  жарақаттану  мен  кэсіптік 
аурулардың жай-күйі мен  себептеріне талдау жүргізуге  жэне  олардың  алдын 
алу  іс-шараларын  әзірлеуге  жэне  оларды  тұрақты  сақтау  үшін  ұйымның 
электрондық дерекқорына енгізуге;
2)  ұйымның  жұмыскерлерін  еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қорғау 
мэселелері бойынша оқытуды, олардың білімдерін тексеруді ұйымдастыруға;
3)  еңбек  қызмет не  байланысты  жазатайым  оқиғаларды тергеп-тексеру 
тэртібінің сақталуын қамтамасыз етуге міндетті.
6.  Шагын  кәсіпкерлік субъектілерінде  еңбек қауіпсіздігін жэне  еңбекті 
қоргауды ұйымдастыру жеке немесе заң тұлғалармен шарттық негізде жүзеге 
асырылуы мүмкін.
203-бап. Үйымдардағы еңбек қауіпсіздігі мен еңбект  қорғау 
жөніндегі ондірістік кеңес
1. 
Жүмыс 
берушінің 
бастамасы 
бойынша 
жэне 
(немесе) 
жұмыскерлердің  не  олардың  өкілдерінің  бастамасы  бойынша  еңбек 
қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қорғау  жөніндегі  өндірістік кеңес  құрылады.  Оның 
құрамына техникалық еңбек инспекторларын қоса алғанда, жұмыс берушінің 
окілдері, жұмыскерлердің өкілдері тепе-теңдік негізде кіреді.
2.  Еңбек қауіпсіздігі  жэне  еңбекті қорғау жөн 'чдегі  өнд^ зістік кеңестің 
құрамы  лсұмыс  берушінің  жэие  жұмыскерлер  окілдерінің  бірлескен 
шешімімен бекітіледі.

151
3.  Еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекіі  қорғау  жөніндегі  өндірістік  кеңесті  екі 
жылда  бір  рет  мерзімділікпен  ротациялық  негізде  жұмыс  берушінің  жэне 
жұмыскерлер өкілдерінің арасынан кенес мүшелері сайлайтьш төраға басқарады.
Еңбек  қауіпсіздігі  және  еңбекті  қорғау  жөніндегі  өндіріс г к  кеңестің 
шешімдері жұмыс берупіі жэне жүмыскерлер үшін міндет: -  болып табылады.
4.  Еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қорғау  жөніндегі  өндірістік  кеңес
ж.үмыс  беруші  мен  жүмыскерлердің  еңбекті  қорғау  таиаптарын  қамтамасыз 
ету,  өндірістік  жарақаттану  мен  кэсіптік  аурулардың  алдын  алу  жөніндегі 
бі рлескен  іс-қимылдарын  ұйымдастырады,  сондай-ақ  техникалық  еңбек 
инспекторларының  жұмыс  орындарындағы  еңбек  жағдайлары  мен  еңбектің 
қорғалуына тексеру жүргізуін үйымдастырады.
Еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспекторлардьщ кандидатураларын 
кәсіптік  одақ, 
ал
  ол  болмаған  кезде  — жүмыскерлер,! :ң  жалпы  жиналысьша 
кемінде үштен екісі  қатысқан кезде көпш лік дауыспен ұйымньщ жұмыскерлері 
арасынан жұмыскерлердің жалпы жиналысы үсынады.
5.  Еңбекі  қорғау  жөніндегі  техникалық  инспекторлар  еңбек  қауіпсіздігі 
жэне еңбекгі қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің шешімімен бекітіледі.
Еңбекті  қорғау  жөніндегі  техникалық  инспекторлардың  мэртебесі, 
құқықтары  мен  міндеттері,  сондай-ақ  олардың  бақылауды  жүзеге  асыру 
тэртібі  еңбек  қауіпсіздігі  жэне  еңбекті  қорғау  жөніндегі  өндіріс^ік  кеңестің 
шешімімен айқыпдалады.
23-тарау. ҚОРЬТТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР
204-бап. Осы Кодексті қолданысқа енгізу тэртібі
1. Осы Кодекс 2016 жылғы  1  қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.
2. 2017 жылғы  1  қаңтардан бастап:
1)  1-баптың  1-тармағының  64)  тармақшасы  мынадай  редакцияда 
қолданылады деп белгіленсін:
«64) 
өндірістік  объектілерді 
аттестаттауды 
жүргізу 
жөніндегі 
мамандандырылған  үйымдар  —  өндірістік  объектілерді  еңбек  жағдайлары 
бойынша аттестаттауды жүргізу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын,  білікті 
кадрлары  жэне  өзінің  қүрамында  Қазақстан  Республикасының  заңнамасына 
сэйкес аккредиттелген сынақ зертханалары бар үйымдар;»;
2)  26-баптың  1-тармағының  4)  тармақшасы  мынадай  редацияда 
қолданылады деп белгіленсін:

152
«4)  шетелдік  жұмыс  күшін  тартуға  жергілікті  атқарушы  органның 
рұқсатын  не  халықтың  көші-қоны  мэселелері  жөніндегі  уәкілетті  орган 
айқындайтын  тэртіппен  шетелдік  жұмыскерлерге  өз  бетінше  жұмысқа 
орналасу үшін  берілген  біліктілігінің  сэйкестігі  туралы  анықтаманы  алғанға 
дейін не Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі белгілеген тәртіппен 
ішкі істер органдары еңбекші көшіп келушіге беретін рұқсатты алганға дейін 
немесе  Қазақстан  Республикасының  заңдарында  белгіленген  шектеулерді 
немесе  ерекшеліктерді  сақтамай,  Қазақстан  Республикасының  аумагында 
уақытша  болатын  шетелдіктермен  жэне  азаматтығы  жоқ  адамдармен  еңбек 
шартын жасасуга жол берілмейді.»;
3)  30-баптың  1-тармағының  6)  тармақшасы  мынадай  редакцияда 
қолданылады деп белгіленсін:
«6)  оз бетінше жұмысқа орналасу үшін келетін шетелдік жүмыскерлердің 
еңбек  қызметін  жүзеге  асыруының  Қазақстан  Республикасыньщ  заңнамасында 
белгіленетін  мерзімдері,  жергілікті  атқарушы  орган  шетелдік  жұмыс  күшін 
тартуга берген рұқсаттар не ішкі істер органдары еңбекші кошіп келушіге берген 
рұқсат шегінде жасалуы мүмкін.»;
4)  57-баптың  1-тармагының  1)  тармақшасы  мынадай  редакцияда 
қолданылады деп белгіленсін:
«1)  жергілікті  атқарушы  органдар  шетелдік  жүмыс  күшін  тартуга 
арнапган  рұқсатты  қайтарып  алган  не  тұруга  ықтиярхаттың  қолданылу 
мерзімі өткен кезде;»;
5)  60-баптың  3)  тармақшасы  мынадай  редакцияда  қолданылады  деп 
белгіленсін:
«3)  өз  бетінше жұмысқа орналасу үшін  біліктілігінің  сәйкестігі туралы 
анықтаманы  не  шетелдік  жұмыс  күшін  тартуга  арналган  рүқсатты 
белгіленген тәртіппен  алмай немесе Қазақстан Республикасының заңдарында 
белгіленген  шектеулерді  немесе  ерекшеліктерді  сақтамай,  шетелдіктермен 
жэне азаматтыгы жоқ адамдармен еңбек шарты жасалган;».
3. 
Осы Кодекс  қолданысқа  енгізілген  күннен  бастап  мыналардың  күші 
жойылды деп танылсын:
1) 
2007  жылгы  15  мамырдагы  Қазақстан  Республикасының  Еңбек 
кодексі  (Қазақстан  Республикасы  Парламентінің  Жаршысы,  2007  ж.,  №  9, 
65-құжат;  №  19,  147-құжат;  №  20,  152-қүжат;  №  24,  178-құжат;  2008  ж., 
№ 21, 97-құжат; № 23,  114-күжат;  2009 ж., №  8,  44-құжат;  №  9-10,  50-қүжат; 
№  17,  82-құжат;  №  18,  84-құжат;  №  24,  122,  134-күжаттар;  2010  ж.,  №  5,
23-құжат;  №  10,  48-қүжат;  №  24,  146,  148-қүжаттар;  2011  ж.,  №  1,  2, 
3-құжаттар; №  11,  102-қүжат;  №  16,  128-қүжат; 2012 ж., № 3, 26-қүжат; № 4, 
32-құжат;  №  5,  41-қүжат;  №  6,  45-қүжат;  №  13,  91-қүжат;  №  14,  92-қүжат; 
№  15,  97-құжат;  №  21-22,  123-қүжат;  2013  ж., № 2,  13-қүжат; №  3,  15-қүжат; 
№  7,  36-қүжат;  №  9,  51-қүжат;  №  10-11,  56-құжат;  №  14,  72,  75-қүжаттар;

153
№  15,  78,  81-қркаттар;  №  16,  83-құжат;  №  23-24,  116-құжат;  2014  ж.,  №  2, 
10-қркат;  №  7,  37-құжат;  №  8,  44,  49-құжаттар;  №  11,  67-қркат;  №  14, 
84-қркат;  №  16,  90-құжат;  №  19-1,  19-11,  96-құжат;  №  21,  122-қүжат;  №  23, 
143-құжат;  2015  ж.,  №  1,  2-құжат;  №  3,  13-құжат;  №  7,  33-қркат;  №  8, 
45-құжат; №  10, 50-құжат; №  11, 56-құжат; №  14, 72-құжат; №  15, 78-қркат);
2) 
«Қазақстан  Республикасының  Еңбек  кодексін  қолданысқа  енгізу 
туралы»  2007  жылғы  15  мамырдағы  Қазақстан  Республикасыны?

жүктеу/скачать 4,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: