Сақтау жағдайы
Бұрын кəсіпорынның жекеменшігі оны ашудың алдында, көптеген
құжаттарды, ақтаруы керек еді; орналастыру талаптарымен танысу үшін
құрал-жабдықтарды, ғимаратты əрлеуге олардың орналасуы, экологияны
жəне т.б. Енді осы бір регламентте өндіріске жəне оның технологиялық
үдерісіне қойылатын талаптардың барлығы болады.
Бақылау жəне пестицидтер
Тағам өнімдерін өндіру үшін пайдаланылатын, өсімдіктен пайда болған
өндірістік шикізатқа тиісті, тағы бір жаңалық пайда болды. Ол пестицидтер
жəне гельминттердің болуына міндетті бақылауға алынуы керек жəне тиісті
ақпаратпен тіркеледі.
«Кондициясыз» пайдаға жарату
Өнімді пайдалануға тиісті жəне бір маңызды аспект ол бұрын «Тағам
өнімдерінің сапасы жəне қауіпсіздігі» Заңында егер өнімнің маркировкасы
қауіпсіздік талаптарына сəйкес келмесе онда жойылады делінген. Бірақ
оның үдерісі анықталмаған: жою туралы шешімді кім қабылдайды, құжатқа
кім қол қояды, жою орнына «кондициялық еместі» кім жеткізеді, түсініксіз
болған. Енді «жою үдерісіне талаптар» тарауында оның тəртібі нақты
түсіндірілген.
Өкілетті органның бұйыруы бойынша, заңды бұзған, кəсіпорынның
иеленушісі, өзі орындауы керек. Ол осы үшін жауапкершілік артады, жəне
нəтижесінде қадағалаушы органға жою фактісін растайтын құжат береді.
Бұрынғы жəне күрделі мəселенің қарапайым шешімі міне осындай.
Буып-түюдегі маркировка-ол тұтынушы үшін ақпарат сияқты болады.
Кедендік одақтың аймағында өндірілген барлық өнім, рынокта
айналымдағы, басқа белгімен маркирленетін болады. Заңдағы жаңа өзгеріс,
ақпаратсыз тауарды тура дүкенде өлшеп-орауға мүлдем тыйым салады.
Техникалық регламентте маркировкада не болуы керек, жарамды мерзімі
қалай көрсетілуі керек екендігі нақты жазылған. Бөлшек саудада,
тұтынушының жоқ кезінде, мекеменің өзімен тағам өнімін өлшеп-орау
кезінде буып-түйгенде болмаса оған бекітілген этикеткада төмендегілер
көрсетілуі керек:
•
өнімнің атауы;
•
дайындау күнтізбелік уақыты;
•
жарамдылық уақыты;
•
сақтау жағдайы;
•
өнімнің толық құрамы.
Сондықтан, сауда кəсіпорнына, олар қай жолмен жүретіні туралы
дайындалуы жəне анықталуы керек: тек қана өндірістік тəсілмен буып-
түйілген тауарды қабылдауды шешіп, жабдықтаушылармен келісімде осы
шарттарды міндетті сақтауды белгілеп этикетканы өздері тиісті əрлеуге
техникалық мүмкіндікті табама, болмаса өлшеп-ораудан мүлдем бас
25
тартама. Дегенмен, кез келген жағдайда өнім тек қана маркировкамен буып-
түйілуі керек.
Сонымен, осы техникалық регламент ақпарат бергені үшін өндіруші
жəне сатушылардың жауапкершілігін теңдестірді. Тағы бір жаңаталап-тағам
өнімінің маркировкасы, ол іс жүзінде тағам өнімінің бейнесі болмауы
керек. Мысалға, балмұздақта орман жаңғағының бейнесі бар, ол іс жүзінде
арахис салындысы.Бұл талапты бұзу болып саналады. Егер маркировкасы-
дайын тамақтың бейнесі болса,онда оны дайындаудың жолы ұсынылуы
керек.
Буып-түюге жəне маркировкаға тағы бір жаңа талап,оған тұтынушылар
жиі көңіл бөле бастады-ол тағам өнімінің энергетикалық бағалығы туралы
мəлімет. Егер бұрын ол калориймен жəне килокалориймен белгіленсе,енді
оларға джоулиде қосылатын болды. Осы техникалық регламентті өте мұқият
зерделеу керек,ол үшін де өткінші кезең белгіленген. Өндірушілер болашақ
өзгерістерге дайындалуы керек,құжаттар қашан əрекетке түскенде,асығыста
жаңа этикеткаларға тапсырыс берерде қыруар сома жұмсамауы үшін.
2013 жылдың 15 ақпанына дейін жұмыс бұрынғы старттар бойынша
жүреді, жəне оған дейін ескі маркировка əрекетте болады. Енді Кедендік
одақтың ережесі бойынша, ол дайындаушы туралы ақпарат беруі керек. Көп
жағдайда жергілікті супермаркеттерде қарақұмық, күріш, жергілікті
өндірістің тары жармаларын көруге болады.
Барлығына мəлім, өнімдер жергілікті кəсіпорында өсірілген жəне ол
жарманың тікелей дайындаушысы емес. Дайындаушыға бұл белгілі мəселе
тудырады, себебі оны маркировканың бірнеше түрін иемденуге мəжбүр
етеді, ал ол аз ақша емес, немесе бір жабдықтаушымен келісім жасау
шеңберінде тығырыққа тіреледі жəне бағаны немесе сапаны таңдау жасауға
мүмкіндік бермейді. Ал бояулары бар тағам өнімдеріне басқа талап,
құқықты санауға болады. Белгілі болғандай, бояулардың белгілі түрлерін
пайдалану (олардың арнаулы тізілімі бар) СанЕжН мен рұқсат етілген.
Бірақ, сонымен қатар жаңа техникалық регламент ескертеді: егер өнімнің
құрамында осындай ингредиенттер болса, онда дайындаушы ескертпе
жазуы керек: өнім балалардың белсенділігіне жəне назарына теріс əсерін
тигізетін осындай бояуы бар деген өнімнің маркировкасы туралы жаңалық
қоғамдық тамақтану кəсіпорындарына да тиісті, дегенмен олардың меншік
иесі «біз тауар сатпаймыз, ал қызмет көрсетеміз, сондықтан жаңа талаптар
бізге таралмайды» дейді. «Тағам өнімдерінің сапасы жəне қауіпсіздігі
туралы» Заңда жазылғандай, барлық өнім, бөлмшек сауда жүйесінде
сатылатын, декларациялау жəне сəйкесті маркировка салынған түрде
сəйкестігінен расталуы керек.
Қоғамдық тамақтанудың өнімі бұл категорияға жатпайды деп еш жерде
айтылмаған. Қоғамдық тамақтану өнімінің өндіріс орнында пайдалануға
жататыны ғана декларацияланады. Қарапайым тілмен айтқанда, егер клиент
барға, ресторанға, асханаға келсе жəне оған берілмеуі керек. Ал кулинария
бөлімінде оған ұсынылатын жартыфабрикаттар, салаттар, пиццаның
26
жарамдылық мерзімі, қашан, қай уақытта жəне олар неден өндірілгені
туралы ақпарат болуы керек.
Сонымен, заң шығарушылар өнімді жəне қоғамдық тамақтанудың
сериялық дайындаушыларының міндетін теңестірмекші. Егер кəсіпорын
тағам өнімдерін көп мөлшерде шығарса, онда оның сапасы жəне
маркировкасына қойылатын талаптарға сəйкес болуы керек. Осы
жаңалықтар белгілі мерзімде Кедендік одақтың барлық аймағында əрекетіне
кіріседі.
Достарыңызбен бөлісу: