Топырақтану

бағытталған  кҥшке  қарсыласу  қабілетін  кӛрсетеді.  Ол  топырақ  бӛлшектері 

арасындағы тҧтасу  кҥшімен анықталады, осыған орай тҧтастыру кҥші оның 

механикалық,  минералдық  қҧрамдары,  қҧрылымы,  ылғалдылығы  және  ауыл 

шаруашылығында пайдалану сипатына байланысты болады. 

Топырақтың  тығыздығы  –  топырақ  ӛзіне  қысыммен  қандай  да  бір 

дененің  кіруіне  қарсы  механикалық  беріктілігі,  қарсы  тҧруы,  ол  арнаулы 

қҧрал  –  тығыздықты  ӛлшегіш  арқылы  ӛлшенеді  және  1  см

2

/  кг  арқылы 

Топырақтың  жоғары  тығыздылығы  –  бҧл  оның  физико-химиялық  және 

агрофизикалық  қасиеттерінің  жаман  екенін  білдіреді.  Бҧндай  жағдайларда 

ӛңдеуге кӛп шығын кетеді, тҧқымның кӛктенуі, тамырлардың топыраққа енуі 

нашарланады, сонымен қатар ол су мен ауаны нашар ӛткізеді. 

Топырақтың ӛзіндік (меншіктік) қарсылығы, кедергілігі – технологиялық 

процестер  (қыртысты  кесу,  оны  аудару)  және  ӛңдеу  кезінде  топырақ  ӛңдеу 

қҧралдарының  жҧмысты  бетіне  тҥсетін  ҥйкелісті  жеңуге  кететін  кҥш,  ол 

кг/см

2

  белгіленеді.    Топырақтың  ӛзіндік  (меншіктік)  қарсылығы  оның 

байланысты  және  мына  шамада  ӛзгереді:  0,2-ден  1,2  кг/см

2

-ге  дейін.  Ең  аз 

топырақтар,  ал  ең  кӛп  қарсылығы  бар,  бҧл  ауыр  қҧмбалшықты,  балшықты 

 

45 

және қҧрамында сіңіру сиымдылығынан 30% алмаспалы натрий кебірленген 

топырақтар.  

жүктеу/скачать 0,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: