Биология-география факультеті География кафедрасы «Геология»
ТАҚЫРЫП. ПАЛЕОЗОЙ, МЕЗОЗОЙ, КАЙНОЗОЙ
жүктеу/скачать 0,66 Mb. Pdf көрінісі
|
геология лекция
| 13 ТАҚЫРЫП. ПАЛЕОЗОЙ, МЕЗОЗОЙ, КАЙНОЗОЙ
ЭРАСЫНДАҒЫ ПАЛЕОГЕОГРАФИЯЛЫҚ ӚЗГЕРІСТЕР. Лекция тезисі: Палеозой эрасы кембрий, ордовик, силур, девон, таскӛмір, пермь кезеңдерінен тұрады. Кембрийде қаңқалы трилобиттер, губкалар, иінаяқтылар т.б. дүниеге келді. Балдырлар кеңінен жайылды. Осы кезеңнен бастап, Жердің магниттік полюстерінің алмасуы байқалады. Ордовикте құрлықтар сәл майысып, теңіздер ең кӛп жайылды. Сол себептен теңіздер ӛсімдіктері, жәндіктері дамиды. Моллюска класы таралып, алғаш рет ӛсімдіктер құрлыққа шықты. Силурда теңіз лала гүлдері ӛрби ӛсті, алғаш рет омыртқалылар пайда болды. Девонда құрлық бой түзеді, теңіз кейін шегінді. Қайтқан теңіз орнында шығанақтар пайда болды. Климат қуаңшыл болды. Қызыл түсті шӛгінділер кӛбейді. Қырықжапырақтылар ұлғая тарады. Шаян - ӛрмекші пайда болды. Тас кӛмір кезеңінің ортасынан бастап қатпарлы таулар кӛтерілді, теңіздер шегінді. Климат ылғалданып, кең батпақты ойпаттар тарады. Жапырақты ӛсімдіктер пайда болды. Бауырымен жорғалағыштар дүниеге келіпбалықтар ӛсті. Пермьде жер үстінде 34 құрлық үстем болды. Солтүстік жер шарында климат құрғақ болып, қызыл түсті шӛгінділер кӛбейді. Оңтүстік жер шарында таскӛмір мұздықтары ӛріс алды. Рептилиялар пайда болды. Мезозой эрасы 3 кезеңнен (триас, юра, бор) тұрады. Триаста Жер үстінде құрлық үстем болды, климат жылы, құрғақ. Маржандар пайда болып, алғашқы сүтқоректілер пайда болды. Қарағай, шырша тез ӛсті. Жердің магнит ӛрісі бағыт алды. Юра теңіз үстем болды.лимат жылы-ылғалды. Динозаврлар пайда болды. Бор кезеңінде теңіз үстем болды. Гүлді ӛсімдіктер - шамшат (бук), емен, қайың, тал, лавр, магнолия дамыды. Алып динозаврлар жойылады. Кайнозой эрасы палеоген, неоген, тӛрттік (антропоген) тұрады, Палеогенде құрлықта сүтқоректілер басым, маймыл тектілер пайда болды. Мамонттар, піл отрядттары пайда болды. Неогенде жас тау жүйелері -Альпі, Карпат, Қырым, Кавказ, Памир, Гималай шыңдары қалыптасты. Антропоген әлі аяқталған жоқ. Ерекшелігі сол кезде жер шарын мұз басты. Тӛрттік кезеңнің ең басты оқиғасы – адамзат пайда болып, оның сатыдан ӛтіп дамуы. Негізгі әдебиет – 1-10 Қосымша әдебиет – 12-26 жүктеу/скачать 0,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|