142
бастайды немесе тоқтап қалады. Бҧл ӛз кезегінде процессордың дҧрыс
жҧмыс жасауына кері әсер етеді. Желдеткіштің дҧрыс жҧмыс
жасамауынан компьютер «тҧрып қалады».
Компьютерде орнатылған желдеткіштердің саны әртҥрлі болуы
мҥмкін. Ең аз дегенде процессордағы және бейнекартадағы кулер,
қоректену жҥйесіндегі желдеткіш болу керек. Қораптың әртҥрлі
бӛліктерінде орналастырылған қосымша желдеткіштер де қолданылуы
мҥмкін. Олар тек кӛлемімен, сымға қосылу тәсілімен немесе
қоректену мӛлшерімен ерекшеленеді.
Ережеге сай, компьютерде орнатылған желдеткіштер ҥлкен
айналымды болып келеді. Айналудың ҥлкен жылдамдығы уақыт ӛте
келе желдеткіштін майының кеуіп кетуіне әкеліп соғады, нәтижесінде
дыбыстың жәй жиілігі пайда болып қана қоймай,
сонымен қатар
айналу жылдамдығы кемиді немесе желдеткіштің тҧрақсыз айналуы
басталады. Бҧған қоса ӛзінің «қара қызметін» желдеткіштің ішіне
кіріп кеткен шаң-тозаң жҥзеге асырады.
Егер осындай жағдайға тап болсақ, желдеткішті шаңнан
тазартып және оны арнайы маймен майлау керек.
2.6-сурет.
Процессорға
ілетін кулер
Ең бірінші іс-желдеткішті ағыту керек. Қай жерде
орналасқанына қарай, ол әртҥрлі тәсілмен ағытылуы мҥмкін. Егер
желдеткіш қоректену блогында, жҥйелік тақшасында, жетектердің
біреуінде тҧрған болса, оны ағыту қиын емес. Ол ҥшін оны ҧстап
тҧрған бҧранданы бҧрап алу керек.
Егер желдеткіш радиаторда орналасқан болса (процессор немесе
графикалық процессорда), онда оны радиатордан шешіп алу керек.
Ережеге сай, желдеткіш оған тӛрт кішкентай бҧрандамен бекітіледі.
Оны
шешіп немесе ағытып алып, одан қоректену блогын сӛндіруді
ҧмытпай желдеткішті алу керек.
Ескеретін жай, желдеткіш кулердің қҧрылымы мен қиындығына
қарай басқалай да орналастырылуы мҥмкін.
143
Желдеткіш қалақшасын шаңнан тазарту ҥшін спиртке малынып
алынған мақталы таяқшаны қолдануға болады. Егер желдеткіш кӛптен
бері тазартылмаған болса, онда оның ҥстіне шаң кӛп тҧрып қалуы,
тіпті қатқыл қабықша болып қатып қалуы мҥмкін. Сондықтан оны
кетіру ҥшін азғана кҥш салуға да болады.
Қалақшадағы шаңды ҧяшықтан алмай-ақ тазарта аламыз. Бірақ,
желдеткішті майлау ҥшін оны бәрібір алуға тура келеді.
Желдеткіштің ҧяшығының тӛменгі жағында (кейде жоғарғы
жағында), астында қатты механизм тҧратын жабыстырма бар.
Қалақша желдеткіштің ҧяшығында тҧруы ҥшін, оның темір
табанының аяқталған жерінде сақина тәрізді тесік бар.
Оны ҧяшыққа
салғаннан кейін, осы тесікке қалақша ҧстап
тҧратын пластикалық, кейде темір шайба кигізіледі.
Шайба қалақшаның тесігіне қатты кіріп тҧратындықтан оны алу
қиынға соғады. Жіңішке тҥйрегіші бар қысқышпен, қалың инемен
тҥйреп, сосын қысқышпен іліп алуға болады. Осыдан кейін
қалақшаны тартып алуға жол ашылады.
Спиртке малынып алынған мақталы таяқшаны алып ҧяшықтың
ішкі бӛлігін сҥрту керек. Қалақша арнайы тесікке орналастырылады
және оны майлау керек. Майлау ҥшін белгілі
бір жабысқақтығы бар
арнайы май қолданылады.
Мҧндай май жылуға тӛзімді болып келеді, ол желдеткішті
орнықты ҧстап тҧрады және діріл пайда болуына жол бермейді. Уақыт
ӛте келе, әрине, май ӛзінің қасиетін жоғалтады және тағы да шу пайда
болады, бірақ бҧл әдісті қайталауға болады.
Осылайша, майды қалақшаның белдігіне жағып, оны ӛз орнына
қою керек. Осыдан кейін қалақшада май біркелкі таралу ҥшін бірнеше
рет айналдыру қажет.
Нәтижесінде қалақшаның кигізілген жерінен айнала май шығуы
мҥмкін, оны сҥртіп алу керек. Осыдан кейін тіреуіш шайбаны
орналастырып, жапсырманы жапсырамыз.
Осымен желдеткішті тазалауды аяқтауға болады. Желдеткішті
ӛз
орнына орналастырып, қоректенуді қосқаннан кейін компьютерді
қосып, жҧмыс нәтижесін кӛруге болады.
Жҥйелік блоктың әрбір желдеткішін тап осылайша тазартуға
болады немесе жаңадан желдеткіш сатып алып (немесе кулер),
ескісінің орнына орналастыруға болады.
Достарыңызбен бөлісу: