Ылым тарихы мен философиясы



Pdf көрінісі
бет7/107
Дата07.02.2022
өлшемі1,74 Mb.
#90104
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   107
1.4 ХІХ ғ. позитивистік
философиясындағы 
ғылым ұғымы
ғылыми ізденістерін көріп отырмыз. Әмбебап-математикалық амал 
сияқты Декарттың да қарапайым ғылыми көзқарасы оның 
философиялық-методологиялық оқытуларын жалғастыруда.
Ғылыми 
таным 
методологиясын 
дайындау барысындағы көрнекті орын 
позитивизмге тән. ХІХ ғасыр ғылыми 
зерттеулері 
физиканың 
дамуына 
ықпал жасады. Жаңа бөлімдер пайда болды, олар: электр тоғы туралы 
оқулықтар; магнетизм; жаңартылған жылу теориясы; оптика. Физика 
математикамен тығыз байланыста дамып отырды, ол тек Ньютонның 
ғана заңдарына сүйеніп қана қоймай, сонымен бірге Ж.Л.Лагранж 
және П.С.Лапластың да зерттеулеріне сүйенген. Математикалық 
есептеулер мен тәжірибесіне сүйенген нақты білімді Сен-Симон 
«позитивті білім» деп атаған.
Егер ХVII ғасыр ғылыми революция классикалық метафизика 
(Р.Декарт, Г. Лейбниц) шеңберінде енгізілсе, онда ХІХ ғасыр ғылыми 
прогрестің философиялық контексі ретінде антиметафизикалық 
ағымдар дами бастаған. Өнеркәсіптің, құрылыстың, сауданың, 
мемлекеттік басқарудың дамуы жаңа мамандарды талап етті, олардың 
білімдері қабілеттеріне сай болуы тиіс еді. Позитивті білім – білім 
беру жүйесінде де қажет болды. Осының барлығы жаратылыстануға 
қажетті натурфилософияның аяқталуын білдіретін. Жеке ғылым 
қоғамдастығында кейбір өкілдерде Гегельдік және «дәстүрлі» 
философияның қажеті жоқтығына байланысты ойлар туа бастады. 
Позитивизм өзінің дамуында үш кезеңнен өтті:
-
ХІХ ғасырдың басы – ХІХ ғасырдың аяғы –«бірінші 
позитивизм» (О.Конт, Дж.С. Милль, Г. Спенсер) - классикалық; 
-
1920 жылға дейін – «екінші позитивизм» (Э. Мах, Р. Авенариус)
эмпириокритицизм;
-
1920 жылдан бастап –«үшінші позитивизм» (М.Шлик, Б. Рассел, 
Р. Карнап, К. Поппер және .б.) логикалық позитивизм. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   107




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет