Практикум оқу әдістемелік құрал
жүктеу/скачать 0,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Еңбек құқығы л
| Есеп 4
«Васточное» ЖШС директоры шикізаттың бітуіне байланысты, қызметкерлерін 20 күнге созылатын ақы тӛленбейтін еңбек демалысына шығарылатындарын жариялады. Қызметкерлерінің кӛп бӛлігі, оларға онсызда 2 айдың жалақысы тӛленбегенін айтып қарсылық білдірді. Басқа қызметкерлер егер сол уақытқа орташа жалақысы сақталатын болса, демалысқа шығуға келісті. Директордың әрекеті заңды ма? Қызметкерлер, жұмыс берушіден жалықысы сақталмайтын демалысқа ақы төлеуді талап етуге құқығы бар ма? Есеп 5 Маратова С-ның. «Жайлау» ЖШС 3 жыл істеген еңбек ӛтілі бар. Маратова жұмысқа кезекті бала күту демалысынан 2009 жылдың 4 мамырында шыққан, жұмысқа шықанына 6 айдан асты. Енді 9 қарашадан кезекті жыл сайынғы еңбек демалысымды алайын десем 15 күн ғана ала аласың деп 1 айға рұқсат бермеді. 39 Осы заңды ма? 6 айдан асқан соң жыл сайынғы еңбек демалысымды толық алуға болмай ма? Мәселені шешіңіз. Есеп 6 «Амир» ЖШС қызметкері Балабаева А. баласының күтіміне байланысты жалақы сақталмайтын демалысқа шыққан болатын. Бірақ, Балабаева баласы 1 жасқа толғаннан кейін жұмысқа шығуға ниет білдіріп отыр. Жұмыс беруші оны баласы 3 жасқа толғанға дейін баласын күтіп бағуға арналған жалақысы сақталмайтын еңбек демалысна ӛтініш жазуына байланысты оны жұмысқа қабылдаудан бас тартып отыр. Жұмыс берушінің әрекеті заңды ма? Мәселеі Еңбек кодексінің нормаларымен шешіңіз. Есеп 7 Кәсіпорын қызметкері Аманбаев жұмыс берушінің келісімімен 1 апта ӛзінің ӛтініші негізінде жалақысы сақталмайтын демалыста болды. Демалыс уақыты біткеннен кейін денсаулығының науқастығына байланысты тағы да 1 апта еңбекке уақытша жарамсыздық парағы негізінде ауруханаға болады. Содан кейін, Аманбаев жұмыс берушінің шақыртуымен еңбекке уақытша жарамсыздық парағының уақыты біткеннен күні (дүйсенбі күні) жұмыс орнына шақыртылады. Жұмысқа келген Аманбаевқа кәсіпорын директоры жұмысты себепсіз қалдырдың деп «қатаң сӛгіс» жариялап қойыпты. Жұмыс берушінің әрекеті заңды ма? Оған сөгіс жариялау үшін жұмыс берушіде қандай негіз болуы қажет? Есеп 8 Турина А. 10 айдан астам уақыт жеке меншік оқу орнында филология кафедрасында лобарант болып қызмет істеген. Оқу орнының әкімшілігі оған жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына берілетін ӛтемақыны тӛлеуден бас тартып отыр. Әкімшіліктің айтуы бойынша: «бізде тек мұғалімдер ғана мұндай ӛтемақы алады» дейді. Маған мүлде мұндай ӛтемақы тӛлеуден бас тартып отыр. Және олар Туринаға ӛз еркімен жалақысы сақталмайтын еңбек демалысына шығуға ӛтініш жаз деп талап қойып отыр. Жалақысы сақталмайтын еңбек демалысының мерзімі қандай? Жұмыс берушінің талабы заңды ма? Егер заңсыз болса, осы мәсенені шешу жолдарын қарастырыңыз. Есеп 9 Арқалық қалысының орта оқу орнында (колледж) жұмыс істейтін кітапханашыға жыл сайын берілетін еңбек демалысы қанша күнге беріледі? Сұрақты заңнама нормаларына сүйене отырып шешіңіз. |