Паскаль тілінде программалау

Паскаль тілінде программалау

• Тақырып 6. Таңдау операторы

• Таңдау операторы

• Есеп: Ай нөмірін енгізіп, осы айдағы күндердің санын шығару.
• Шығарылуы: Айдағы күндер саны
• 28 күн – 2 (ақпан)
• 30 күн – 4 (сәуір), 6 (маусым), 9 (қыркүйек), 11 (қараша)
• 31 күн – 1 (қаңтар), 3 (наурыз), 5 (мамыр), 7 (шілде), 8 (тамыз), 10 (қазан), 12 (желтоқсан)
• Ерекшелігі: Екі нұсқаның емес, айдың нөміріне сәйкес бірнеше нұсқаның бірін таңдау.

• Бұған дейінгі қолданған әдістермен шешуге бола ма?

• ?

• Алгоритм

• басы

• соңы

• таңдау операторы

• ешбір нұсқасы сәйкес келген жоқ

• енгізу M

• иә

• жоқ

• M = 1?

• D := 31;

• жоқ

• M = 2?

• D := 28;

• иә

• жоқ

• M = 12?

• D := 31;

• иә

• шығару D

• қате

• Программа

• program qq;
• var M, D: integer;
• begin
• writeln(‘Айдың нөмірін енгіз:');
• read ( M );
• case M of
• 2: begin D := 28; end;
• 4,6,9,11: begin D := 30; end;
• 1,3,5,7,8,10,12: D := 31;
• else D := -1;
• end;
• if D > 0 then
• writeln(‘Бұл айда ', D, ' күн.')
• else
• writeln('Айдың нөмірі дұрыс емес');
• end.

• case M of
• 2: begin D := 28; end;
• 4,6,9,11: begin D := 30; end;
• 1,3,5,7,8,10,12: D := 31;
• else D := -1;
• end;

• ешбір нұсқасы сәйкес келген жоқ

• Таңдау операторы

• Ерекшеліктері:
• case-тен кейін айнымалы атауы немесе бүтін типті (integer) арифметикалық өрнек
• немесе символдық типті (char) арифметикалық өрнек

• case i+3 of
• 1: begin a := b; end;
• 2: begin a := c; end;
• end;

• var c: char;
• ...
• case c of
• 'а': writeln(‘Бөкен');
• 'б': writeln('Борсық');
• else writeln(‘Білмеймін');
• end;

• болуы мүмкін

• Таңдау операторы

• Ерекшеліктері:
• егер бір ғана операторды орындау керек болса, begin мен end сөздерін жазбай кетуге болады
• бірдей екі мәнді қоюға болмайды

• case i+3 of
• 1: a := b;
• 1: a := c;
• end;

• case i+3 of
• 1: a := b;
• 2: a := c;
• end;

• Таңдау операторы

• Ерекшеліктері:
• бірдей әрекеттер орындалатын кезде қолданылатын мәндерді топтастыру қажет

• case i of
• 1: a := b;
• 2,4,6: a := c;
• 10..15: a := d;
• 20,21,25..30: a := e;
• else writeln(‘Қате');
• end;

• тізбелеп санап шығу

• диапазон

• аралас

• Қай жері дұрыс емес?

• case a of
• 2: begin a := b;
• 4: a := c;
• end;

• case a of
• 2: a := b
• 4: a := c
• end;

• ;

• case a of
• 2..5: a := b;
• 4: a := c;
• end;

• case a of
• 0..2: a := b;
• 6..3: a := c;
• end;

• 3..6:

• case a+c/2 of
• 2: a := b;
• 4: a := c;
• end;

• case a of
• 2: a := b; d := 0;
• 4: a := c;
• end;

• begin

• end;

• Тапсырмалар (бұрыс енгізуден қорғаумен)

• "4": Айдың нөмірін енгізе отырып, осы айдағы күндердің санын және енгізу кезінде жіберілген қателердің санын есептеп шығару.
• Мысал:
• Ай нөмірін енгіз: Ай нөмірін енгіз:
• -2 2
• Ай нөмірін енгіз: Бұл айда 28 күн бар.
• 11 Сіз 0 рет қате енгіздіңіз.
• Бұл айда 30 күн бар.
• Сіз 1 рет қате енгіздіңіз.
• "5": Айдың нөмірі мен күннің нөмірін енгізіп, Жаңа жылға дейін қалған күндердің санын анықтау.
• Мысал:
• Ай нөмірін енгіз:
• 12
• Күнді енгіз:
• 25
• Жаңа жылға дейін 6 күн бар.

Паскаль тілінде программалау

• Тақырып 7. Графика

• Координаталар жүйесі

• (0,0)

• (x,y)

• X

• Y

• x

• y

• Түстерді басқару

• Cызықтың түсі мен қалыңдығы, нүктелердің түсі:
• Pen ( 1, 255, 0, 0 );
• Бояудың түсі мен стилі:
• Brush ( 1, 0, 255, 0 );
• Мәтін түсі:
• TextColor ( 0, 0, 255 );

• сызықтың қалыңдығы

• R(red)
• 0..255

• G(green)
• 0..255

• B(blue)
• 0..255

• 0 – өшіру
• 1 - қосу

• R

• G

• B

• R

• G

• B

• Нүктелер, кесінділер және қисық сызықтар

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• Pen (1, 0, 255, 0); Line (x1, y1, x2, y2);

• (x, y)

• Pen (1, 0, 0, 255);
• Point (x, y);

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• (x3, y3)

• (x4, y4)

• (x5, y5)

• Pen (1, 255, 0, 0); MoveTo (x1, y1); LineTo (x2, y2);
• LineTo (x3, y3);
• LineTo (x4, y4);
• LineTo (x5, y5);

• Фигуралардың ішін бояу

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• Pen (1, 0, 0, 255);
• Brush (1, 255, 255, 0);
• Rectangle (x1, y1, x2, y2);

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• Pen (1, 255, 0, 0);
• Brush (1, 0, 255, 0);
• Ellipse (x1, y1, x2, y2);

• Brush (1, 100, 200, 255);
• Fill (x, y);

• (x, y)

• Мәтін

• TextColor (0, 0, 255);
• Brush (1, 255, 255, 0);
• Font (20, 30, 600);
• MoveTo (x, y);
• writeln (‘Салем!');

• Салем!

• (x, y)

• өлшемі
• 10 пиксель

• айналу бұрышы

• қанықтылық:
• 400 – қалыпты
• 600 – қалың

• 30о

• Мысал

• (200, 50)

• (100, 100)

• (300, 200)

• program qq;
• begin
• Pen(2, 255, 0, 255);
• Brush(1, 0, 0, 255);
• Rectangle(100, 100, 300, 200);
• MoveTo(100, 100);
• LineTo(200, 50);
• LineTo(300, 100);
• Brush(1, 255, 255, 0);
• Fill(200, 75);
• Pen(2, 255, 255, 255);
• Brush(1, 0, 255, 0);
• Ellipse(150, 100, 250, 200);
• end.

• Тапсырмалар

• "4": «Бақа"
• "5": «Тәж"

• Штрихтер салу

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• N сызық (N=5)

• h

• Rectangle (x1, y1, x2, y2);
• Line( x1+h, y1, x1+h, y2);
• Line( x1+2*h, y1, x1+2*h, y2);
• Line( x1+3*h, y1, x1+3*h, y2);
• ...

• h := (x2 – x1) / (N + 1);
• Rectangle (x1, y1, x2, y2);
• x := x1 + h;
• for i:=1 to N do begin
• Line( round(x), y1, round(x), y2);
• x := x + h;
• end;

• var x, h: real;

• x

• жақын орналасқан бүтін санға дейін дөңгелектеу

• x

• Түсті қалай өзгертуге болады?

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• Brush ( 1, c, c, c );
• Fill ( ???, ??? );

• сұр: R = G = B

• Өзгеру қадамы c:

• x

• (x-1, y1+1)

• var c, hc: integer;

• hc := 255 div (N + 1);
• c := 0;
• for i:=1 to N+1 do begin
• Line (round(x), y1, round(x), y2);
• Brush (1, c, c, c);
• Fill (round(x)-1, y1+1);
• x := x + h; c := c + hc;
• end;

• Штрихтер салу

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• (x3, y2)

• a

• h

• (x3+a, y1)

• Line( x1+h, y1, x1+h-a, y2);
• Line( x1+2*h, y1, x1+2*h-a, y2);
• Line( x1+3*h, y1, x1+3*h-a, y2);
• ...

• h := (x3 – x2) / (N + 1);
• a := x1 – x2;
• x := x1 + h;
• for i:=1 to N do begin
• Line( round(x), y1, round(x-a), y2);
• x := x + h;
• end;

• x

• x-a

• Штрихтер салу

• (x1, y1)

• (x2, y2)

• hx

• hy

• y

• x

• y

• Line( x1, y1+hy, x1+hx, y1+hy) ;
• Line( x1, y1+2*hy, x1+2*hx, y1+2*hy);
• Line( x1, y1+3*hy, x1+3*hx, y1+3*hy);
• ...

• hx := (x2 – x1) / (N + 1);
• hy := (y2 – y1) / (N + 1);
• x := x1 + hx; y := y1 + hy;
• for i:=1 to N do begin
• Line( x1, round(y), round(x), round(y));
• x := x + hx; y := y + hy;
• end;

• Тапсырмалар

• "4": Пернетақтадан штрих сызықтарының санын енгізе отырып фигура салу және оның ішін әр түрлі түстермен бояу.
• "5": Пернетақтадан шеңберлердің санын енгізу арқылы шеңбердің суретін салу және оның ішіндегі әр шеңберді әр түрлі түске бояу.