Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету



Pdf көрінісі
бет333/599
Дата12.10.2022
өлшемі6,76 Mb.
#152853
1   ...   329   330   331   332   333   334   335   336   ...   599
Байланысты:
Жалпы патфиз

Ӛспе ӛсу патогенезі. 
Ӛспе ӛсу патогенезі осы кҥнге дейін ең бір кҥрделі 
және әлі толық шешілмеген мәселе. Дегенмен, соңғы жылдары 
ӛспе ӛсу патогенезі әжептәуір зерттелді. Әсіресе қальшты 
жасушалардың ӛспе жасушасына айналуының бастапқы және 
шешуші сатылары анықтала тҥсгі. Ол жасушалардың ӛсуін, 
кӛбеюін және жетілуін қадағалайтын гендердің тҧрақты 
ӛзгерістерінен 
болатыны 
кҥмән 
шақырмайды.Ӛспе 
ӛсу 
патогенезінде ҥш кезеңді ажыратуға болады: 
● сау жасушаның ӛспе жасушасына айналуы, трансформация 
немесе бастама (инициация) кезеңі деп аталады; 
● ӛспе жасушаларының әсерленіп, қарқынды ӛсіп-ӛніп, 
кӛбеюі және алғашқы ӛспе тҥйінінің пайда болуы, промоция 
кезеңі делінеді; 
● ӛспе жасушаларының тҧрақты сапалық ӛзгерістерін және 
қатерлі қасиеттер қабылдауын, немесе ӛспе ӛсуінің ҥдеуін
(ӛршуін), прогрессия кезеңі дейді. 
Сау жасушаның ӛспе жасушасына айналуы 
мына себептерден 
болуы мҥмкін: 


396
♣ 
протоонкогендердің 
белсенді 
онкогендерге 
айналуынан; оны онкогеннің әсерленуі деп те атайды; 
♣ жасушалардың ӛсіп-ӛнуін, бӛлініп кӛбеюін тежейтін 
нәруыздардың тҥзілуін қадағалайтын тежегіш (супрессор) 
гендердің белсенділігі жоғалуынан немесе тым қатты азайып 
кетуінен; 
♣ жасушалардың тектік ақпарат бойынша ӛздерінің 
тіршілігін 
жоғалтуының 
немесе 
апоптоз 
дамуының 
бҧзылыстарынан; 
♣ жасушалардың ДНҚ молекуласының бҥлінген жерлерінің 
қалпына 
келу 
(репарациялық) 
мҥмкіншіліктерінің 
бҧзылыстарынан. 
Протоонкогендердің белсенді онкогендерге айналуы. 
Бҥгінгі кҥні, жасушалардың ӛсіп-ӛнуін қадағалайтын, 
50-ден астам протоонкогендер болатыны белгілі. Олар 
жарақаттардан 
немесе 
қабынудан 
кейінгі 
бҥлінген 
жасушалардың орнын толтырып тҧру ҥшін сау жасушалардың 
ӛсіп-ӛнуін 
арттырады. 
Протоонкогендерді 
тәжірибелік 
жануарларда болатын ӛспелердің ағылшынша атауларының 
бастапқы әріптерімен белгілейді. Мәселен, протоонкоген 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   329   330   331   332   333   334   335   336   ...   599




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет