Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Икемделістік сатысысында
- Баяу дамитын икемделістік серпілістер
| Бастапқы сатысы:
♣ айналымдағы қан кӛлемінің азаюымен; ♣ қарапайым гиповолемиямен; ♣ артериялық қысымның тӛмендеуімен; ♣ циркуляциялық гипоксияның басымдығымен сипатталады Икемделістік сатысысында, жоғалған қанның салдарларын аластауға бағытталған, организмнің қуатты қорғану- бейімделу мҥмкіншіліктері қосылады. Олар жедел және баяу дамитын болып ажыратылады. Жедел дамитын икемделу жолдарына мыналарды жатқызуға болады: ♣ бҥлінген тамыр қабырғаларының тромбпен бітелуін; ♣ симпатикалық жҥйке жҥйесінің қозуынан шеткері қан тамырларының жиырылуын, қанның жиналған қорларынан қан тамырларына шығуы белгілі мӛлшерде айналымдағы қанның кӛлемін ҧлғайтуға және бар қанның басымы тіршілікке маңызды ағзаларға (ми, жҥрек) бағытталады. Бҧндай жағдайды қанайналымының орталықтануы деп атайды; ♣ жҥрек соғуының рефлекстік жиілеуін, жҥрек қарыншаларындағы қанның қалдық кӛлемінің азаюын; ♣ қан тамырларына жасуша-аралық сҧйықтың тҥсуін; ♣ тыныс алудың рефлекстік тҥрде тереңдеуі мен жиілеуін; ♣ айналымдағы қан кӛлемін ҧлғайтуға бағытталған ренин-ангиотензин-әлдостерон-вазопрессин жҥйесінің белсенділігі артуын (34-сызбанҧсқаны қараңыз). Баяу дамитын икемделістік серпілістер қан ӛндірілу және оның нәруыздарының қалпына келу тҥрлерінде қансыраудың соңғы сатыларында байқалады. Бҧл кезде қанда ретикулоциттердің саны қан кетуден 5 тәулітен соң кӛбейеді. Ол сҥйек кемігінде қан ӛндірілуінің эритропоетиннің әсерінен артуын кӛрсетеді. Эритропоетин эритроциттердің ӛндірілуін реттейтін зат. Ол бҥйректе ӛндірілетін, молекулалық массасы 40 000—70 000 Д гликопротеид. Бҥйрек аурулары кездерінде бауыр мен кӛкбауырда ӛндірілуі мҥмкін. Эритропоетиннің ӛндірілуін бҥйректе оттегінің жетіспеушілігі және сҥт қышқылының кӛбеюі сергітеді. Эритропоетин сҥйек кемігіндегі эритробластардың бӛлінуін және, олардың гендік қҧралдарына әсер ету арқылы, гемоглобин генінің тҥзілу жылдамдығын кҥшейтеді. 409 Қанның нәруыздық қҧрамы қан кеткеннен кейін 8-10 кҥннен соң қалпына келеді. Ол алдымен тіндегі нәруыздардың қанға тҥсуімен (2-3-кҥндері), соңынан бауырда олардың тҥзілуі кҥшеюімен байланысты дамиды. Икемделістік серпілістердің жеткіліксіздігі кезінде, сонымен қатар қан кету кӛп мӛлшерде, тез болғанда және оған қолайсыз жағдайлардың әсерлері болған кезде, дер кезінде емдік шаралардың қолданылмағанында қан кетудің ҥшінші соңғы ақтық (терминалдық) сатысы дамиды. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|