Асқазан мен ҧлтабардың ойық жарасын емдеу жолдарының

615
ҧлтабардың ойық жарасы кезінде жақсы емдік әсер етеді. 
Асқазан мен ҧлтабардың ойық жарасы дамуында Не ІісоЬасtег 
руlоrі-дің маңызына байланысты бҧл дертті кешенді емдеу 
шараларына антибиотиктер (амоксициллин, тетрациклин т.б.) 
енгізілуі қажет. 
Іргелік жасушаларға ацетилхолин мен кезбе жҥйкенің 
әсерін азайту ҥшін хирургиялық тәсілмен бҧл жҥйкенің 
жекелеген 
тармақтарын 
кесу 
операциясы 
(сҧрыпталған 
ваготомия) жасалады. 
Ішектерде ас қорытылуының бҧзылыстары 
Ішектер 
секрециялық, 
инкрециялық, 
сіңірімділік, 
қимылдық және экскрециялық қызметтер атқарады. 
Ішек сӛлі екі бӛлшектен тҧрады: бірінпгісі минералдық 
заттардан және нәруыздардан тҧратын сҧйық бӛлшек, екіншісі 
ферменттерден 
және 
ішектердің 
шырышты 
қабықтарынан 
бӛлінген эпителий жасушаларынан тҧратын қою, ерімейтін 
бӛлшек. Бірінші сҧйық бӛлшегі ішек ҥңгіршіктерінде 
(крипталарында) (грек. kripte - ҥңгір) ӛндіріледі. Бҧл 
бӛлшегінде ферменттер болмайды немесе тым аз болады. 
Ферменттер 
ішек 
бҥрлерінің 
эпителий 
жасушаларында 
ӛндіріледі. Ішек бҥрлерінің ортаңғы бӛлшегінде орналасқан 
эпителий жасушалары олардың тӛбесіне қарай итеріліп 
шығарылады. Содан бҧл жасушалар ішек сӛліне тҥсіп, олардың 
ыдырауынан ферменттер босап шығады. 
Ішек сӛлінде кӛптеген ферменттер болады. Энтерокиназа 
ҧлтабарда және ашішектің жоғарғы бӛліктерінде ӛндіріледі. 
Ішектің тӛменгі бӛлігінде оның ӛндірілуі азаяды. Сонымен 
бірге ішек сӛлінде нәруыздарды сіңіруте қатысатын сілтілік 
фосфатаза, 
нуклеаза, 
катепсиндер, 
аминопептидаза, 
дипептидазалар, кӛмірсуларын және майларды ыдырататын α-
глюкозидаза және моноглицеридлипаза т.с.с. ферменттер 
болады. 
Ішектің секрециялық қызметі жергілікті факторлармен, 
гормондық және жҥйкелік әсерлермен реттелінеді. Ішекке 
тҥскен тамақ қойыртпасы (химус) ішектегі механорецепторлар 
мен хеморецепторларды қоздыру арқылы сӛлдің шығуын 
арттырады. 
Сонымен бірге, ішектерде ӛндірілетін пептидтік гормон 
энтерокинин ашішекте сӛл бӛлінуін кҥшейтеді ОЖЖ негізінен 
ішек сӛлінің шығуын тежейді. Бірақ ҧлтабардың басгапқы 
жағында кезбе жҥйкемен келетін серпіндер сӛл бӛлінуін 
арттырады. 
Ішек сӛлі шығуына байланысты ішектерде тағамдық 
заттардың ыдыратылуы болады. Оларда астың ыдыратылуы екі 
сатыға бӛлінеді: 1. қуыстық және 2. мембраналық немесе 

616
іргелік болады. Бірінші сатысы ішек қуыстарында ӛтеді, 
онда ірі молекулалар мен кесек заттар (дисахаридттерге, 
пептидтерге, дипептидтерге дейін) ыдыратылады. Екінші 
сатысында тағамның ыдыратылуы ішек бҥрлеріндегі эпителий 
жасушаларының мембраналарында болады. Бҧл кезде тағамдық 
заттардың мономерлерге (амин қышқылдарына, глюкозаға, май 
қышқылдарына) дейін толық ыдыратылуы болып, сіңірілу 
басталады. 

жүктеу/скачать 6,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: