Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
Эндокриндік жҥйе бҧзылыстарының жалпы
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Бездердің орталық реттелулерінің бҧзылыстары
| Эндокриндік жҥйе бҧзылыстарының жалпы
этиологиясы мен патогенезі Организмнің тіршілігінде ӛтетін кӛптеген қҧбылыстардың реттелуі жҥйке және ішке сӛлденістік (эндокриндік) жҥйелердің біріккен қызметтерімен қамтамасыз етіледі. Бҧл жҥйелер ӛзара бірімен-бірі тығыз байланыста болады. Ми ең ірі ішке сӛлденістік без болып есептеледі. Сондықтан организмнің біртҧтас ӛзін-ӛзі жҥйкелік-эндокриндік реттейтін кҥрделі жҥйеге бірігуі біріне-бірі қарсы келмей, ӛзара бірін-бірі толықтырады. Бҥгінгі кҥні организмде гормон ӛндірмейтін тін немесе ағза жоқтың қасы. Эндокриндік бездер қанға, тін аралық сҧйыққа, гормон (грек. hormao - әсер туындату) ӛндіріп шығарады. Гормондардың жасуша ішілік дәнекерлері болып цАМФ, цГМФ, Са 2+ -иондары және оларды байланыстыратын нәруыздар, фосфатидилинозит, оның туындылары, простагландиндер, пептидтер есептеледі. Эндокриндік жҥйенің бҧзылыстары ҥш патогенездік жолдармен дамуы ықтимал: ● без қызметтерінің орталық реттелулерінің бҧзылыстарынан; 662 ● бездердің ӛздерінде дерттік ӛзгерістер болуынан; ● гормондардың безден тыс және шеткері әсер ету тетіктерінің бҧзылыс-тарынан. Бездердің орталық реттелулерінің бҧзылыстары Орталық жҥйке жҥйесі эндокриндік бездердің қызметтеріне реттеуші әсер етеді. Бҧл бездердің қызметтерін реттеуге мидың сыртқы қыртысы, алдыңғы таламус, лимбикалық жҥйе, гиппокамп, гипоталамус т.б. ми қҧрылымдары қатысады. Әртҥрлі жандҥниелік кҥйзелістер т.б. ауыртпалық жағдайлар кездерінде орталық жҥйке жҥйесі қҧрылымдарынан гипоталамусқа жҥйке тармақтарымен ақпарат бағытталады. Сонымен бірге, гипоталамусқа орталық жҥйке жҥйесі қҧрылымдарынан гормондық заттар, жҥйкелік медиаторлар, реттеуші шағын пептидтер (эндорфиндер, энкефалиндер, нейротензин, Р-заты т.б.) жҧлын мен ми қуыстарындағы сҧйықпен тасымалданады. Бҧл әсерлер гипоталамуста жҥйкелік медиаторлардың тҥзілу жылдамдығы мен бӛліну қарқынын ӛзгертеді. Гипоталамустың пептидтік реттеуші гормондары ӛндірілуі ҥшін, жоғарыда келтірілген жҥйкелік медиаторлар мен реттеуші шағын пептидтерден басқа, К + , Са 2+ -иондары, простагландиндер, цАМФ қатысады. Сол себептен ми қызметтерінің бҧзылыстары эндокриндік жҥйенің бҥліністеріне әкеледі. Ауыр жан жарақаттары, кӛңіл-кҥйдің қобалжулары кездерінде ерлердің жыныстық қабілеті тӛмендейді, әйелдердің етеккірлерінің оралымы ӛзгереді. Ҧзаққа созылган жандҥниелік жарақаттардың әсерлерінен тиреотоксикоз (Базед ауруы) немесе қантты диабеттің кейбір тҥрлері дамуы ықтимал. Бҧндай эндокриндік жҥйенің бҧзылыстарын жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|