Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Температураның кӛтерілу сатысы.
| 248
Қызбаның сатылары. Қызба ҥш сатыда ӛтеді: ● температураның кӛтерілу сатысы (stаdium іnсгеmеntum); ● температураның жоғары деңгейде тҧрақтану сатысы (stadium fastigium); ● температураның қалыпты деңгейге тҥсу сатысы (stadium dесгеmеntum). Қызбаның әр сатысында организмде дене қызымының реттелуі әртҥрлі болады. Температураның кӛтерілу сатысы. Қызба кейде температураның жоғары деңгейге кенет, бірнеше сағаттың ішінде, тез (бӛліктік (крупозды) пневмония, тҧмау, безгек, бӛртпе сҥзек т. б.), кейде біртіндеп, бірнеше кҥннің ішінде (іш сҥзегі, қызылша т. б.) кӛтерілуімен басталады. Бҧл кезде организмнен жылудың сыртқа шығарылуы шектеледі де, денеде жылу ӛндірілу одан басым болады. Шеткері қан тамырларының жиырылуынан және тер шығудың тежелуінен жылудын сыртқа берілуі тӛмендейді. Бҧлшықеттерде, бауырда және ішкі ағзаларда тотығу- тотықсыздану ҥрдістерінің артуына байланысты организмде жылу ӛндірілуі кҥшейеді. Бҧлшықеттердің жиырылулары кездерінде ӛндірілетін жылуды жиырылулық термогенез, бауырда ӛндірілетін жылуды жиырылулық емес термогенез дейді. Шеткері қан тамырларының қатты жиырылуы, теріге ағып келетін қанның кӛлемін азайтып, онда температураның тӛмендеуінен рефлекстік тҥрде дененің қалтырауына әкеледі. Жиырылған қылтамырларда қан айналымы баяулауына байланысты тері бозарып, суыйды. Терінің температураны қабылдайтын терморецепторлары қозады, содан жҥйкелік серпіндер мидың торлы қҧрылымы арқылы қимылдық жҥйкелермен бҧлшықеттерге бағытталады. Арқаның, қолдардың, кейде жалпы қаңқа еттері талшықтарының еріксіз жиырылулары болады. Бҧл кезде жиырылған бҧлшықеттер пайдалы жҧмыс атқармайды және ӛндірілген энергияның кӛпшілігі жылуға айналады. Бҧлшықеттердің жиырылуы тоңу сезімімен, дененің қалтырауымен қабаттасады. Тері мен ішкі ағзалардың температураларының айырмашылығы неғҧрлым кӛп болса, соғҥрлым дененің қалтырауы кҥшті болады. Егер дене қызуы температураның біртіндеп кӛтерілуімен басталса, онда дене қалтырауы болмайды. Жануарлардың жҥндерінің тҥптеріндегі тегіс еттерінің жиырылуы нәтижесінде ет ысуы кезінде олардың жҥндері тікірейеді. Осының нәтижесінде жылудың сыртқа шығарылуын азайтатын ауа жиналған қабат ҥлкейеді. Сонымен, қызба 249 кезінде дене қызымы кӛтерілуінде бірінші орында жылудың сыртқы ортаға шығарылуының шектелуі тҧрады. Екінші орында бҧлшықеттерде зат алмасуларының артуына байланысты жылудың артық ӛндірілуі болады. Сонымен бірге жылудың ӛндірілуі бҧл кезде басқа ағзаларда да (бауырда) артады. Оның даму жолында пирогендердің әсерлерінен тотығу мен тотығулық фосфорланудың ажырауынан жылу ӛндірілудің кӛбеюі жатады. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|