Жҧқпа қоздырғыштарына организмнің қорғанып-бейімделу

368
● рефлекстік қорғаныстық серпілістер (тҥшкіру, қҧсу, 
жӛтелу, шырыш шығару) – жатады. 
Арнайыланған қорғаныстық тетіктер. 
Жҧқпалы ҥрдістер кездеріндегі ең нәтижелі қорғаныстық 
тетік 
болып 
иммундық 
серпілістер 
есептеледі. 
Микроорганизмдердің 
қҧрамында 
кӛптеген 
антигендік 
анықтағыштар (эпитоптар) болады. Иммундық жҥйе соларды 
бӛтен текті зат ретінде таниды да, иммунитеттің сҧйықтық 
және жасушалық тетіктерін дамытады. Содан әр микробтың 
жеке тҥріне ғана қарсы арнайыланған тӛтемелілік байқалады. 
Бҧл кезде организмге жаңадан енген микробқа қарсы 
арнайыланған антиденелер ӛндіріледі, ал бҧрынғы кездескен 
микробтарға бҧрын дамыған иммунитетті жаңғыртып, қарсы 
тҧрады. 
Иммундық жауаптың тҥрі микробтың организмге ену жолына 
және оның тҥріне, ерекшелігіне байланысты болады. 
Сырттан 
енетін 
дерт 
туындататын 
ең 
тҧрпайы 
микроорганизмдерге 
приондар 
жатады. 
Оларда 
нуклеин 
қышқылдары болмайды. Приондар сҥт қоректі жануарлар мен 
адамдарда қан сорғыш жәндіктермен тасымалданатын ми 
бҥліністерін (энцефалопатиялар) дамытады. Бҧл кезде ми 
сыңарларында және мишықта амилоидтық тҥйіндақтар жиналып 
қалады. Содан бҧл жасушаларда кӛпіршікті бҥліністер дамып, 
олардың семуі болады. Бҧл дерт ҧзақ уақыт байқалмай, 
артынан тез ӛршіп, адамның ӛліміне әкеледі. 
Приондарға 
организмнің 
иммундық 
жҥйесінің 
толық 
шыдамдылығы (толеранттығы) болып, оларға қарсы иммунитет 
дамымайды. Сондықтан олардан организм қорғана алмайды. Оны 
приондардың нәруыздарының тін нәруыздарына ҧқсастығымен 
байланыстырады. 
Вирустар. 
Вирустардың организмге ену қақпаларында, 
қанға 
тҥсуінде, 
нысана-жасушаларға 
жабысуында 
және 
жасушаларға енуінде оларға қарсы иммундық жауап тӛрт тҥрлі 
болады. 
 Ену жолдарында
(шырышты қабықтар мен теріде) олар 
сӛлденістік 
А-иммундық 
глобулиндермен 
және 
интерферондармен шабуылданады. 

жүктеу/скачать 6,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: