679
болып ажыратылады.
Кӛп бездік эндокринопатиялар:
● гипоталамустық-гипофиздік;
● аутоиммундық;
● рецепторлық;
● тҧқым қуатын болып ажыратылады.
Гипоталамустық-гипофиздік кӛп бездік эндокринопатиялар
гипофиздің
толық
жеткіліксіздігінде
гипотиреоз,
гипокортицизм, гипогонадизм тҥрлерінде байқалады.
Оның аутоиммундық
тҥрінде аутоантиденелер антигендік
қасиеті бірдей немесе ҧқсас бірнеше бездерді бҥліндіреді.
Содан инсулинге тәуелді қантты диабет, аутоиммундық
тиреоидит, гипопаратиреоз және бҥйрек ҥсті бездерінің
жыныстық функциясының жеткіліксіздігі дамиды. Осындай
дертті аутоиммундық Шмидт синдромы дейді.
Рецепторлық плюригландулярлық эндокринопатиялар
G-
нәруыздарынан тҧратын гормон рецепторларында ақау болудан
дамиды. Содан нысана-жасушалардың рецепторларының кӛптеген
гормондарға сезімталдығы азаяды. Осындай жағдайдан жалған
гипопаратиреоз,
гипергонадотроптық
гипогонадизм,
біріншілік гипотиреоз дамиды.
Тҧқым
қуатын
плюригландулярлық
эндокринопатиялар
әртҥрлі гормон ӛндіретін жасушаларда, онкогендердің ӛршіп
кетуінен, ӛспелер дамуымен сипатталады. Олар MEN-1, IIa,
IIb (ағылш. multiple endocrine neoplasia-кӛптеген ішке
сӛлденістік ӛспелер) –деп белгіленеді.
MEN-1
синдромы
11-хромосомадағы
супрессор-геннің
(антионкогеннің) ақауынан дамиды. Бҧл кезде қалқаншасерік
без ӛспесі, ҧйқыбез жасушаларында (гастринома, инсулинома,
глюкагонома немесе випома), соматотропинома, пролактинома
және кортикотропинома дамиды.
MEN-синдромның басқа тҥрлерінде жорамал бойынша, 10-
хромосомада орналасқан RET-протоонкогеннің ақауы болады.
Содан тҥзілген онкоген ӛсу факторына рецептор болады. Бҧл
кездерде қалқанша бездерінің С-жасушаларында обыр ӛспесі
және бҥйрек ҥсті бездерінің милық қабатында қатерлі немесе
қатерсіз ӛспелер (феохромоцитома) дамиды.
Достарыңызбен бөлісу: 
