Өспе өсуінің үдеуі (өршуі)

401
ұдайы сапалық өзгерістерге ұшырайды және өсу дербестілігі, 
айналасындағы тіндерді ыдыратып өсуі, басқа ағзаларға 
метастаза тарату және қоршаған ортасына бейімделу т.с.с. 
жаңадан қабылдаған қасиеттерін арттыра береді.
Өспе өсуі үдеуінің ең негізгі заңдылығы болып, қатерлі 
өспелерге тән белгілерінің (атипиясы, бақылаусыз өсуі, 
инвазиялық өсуі, метастаза таратуы т. с. с.) бірімен бірі 
байланыспай, әр жасушада өз беттерінше пайда болуы 
есептеледі. Өспе түйіні басында өспе жасушасына айналған 
бір жасушаның туынды (моноклондық) жасушаларынан тұрады. 
Бұл 
жасушалар 
басында 
біркелкі 
даму 
сатыларындағы 
жасушалардың 
өскіндерін 
(клонын) 
құрастырады. 
Өспе 
жасушаларында 
кариотиптің 
көптеген 
өзгерістері 
(анеуплоидия, гиперплоидия), хромосомалардың ауытқулары 
(делециясы, транслокациясы, амплификациясы) және гендердің 
мутациясы байқалады. Өспе ошағында әр түрлі кариотиптері 
бар жасушалар көптеп кездеседі. Осыдан өспе жасушалары әр 
текті болып кетеді. Осындай жағдайды 
геномның тұрақсыздығы
дейді.Ол қалыпты жасушаларда ешқашан болмайды. Геномдық 
тұрақсыздықтан өспе түйінінде әр текті жасушалардың жаңа 
өскіндері пайда болады. Осылай өспе түйіні поликлондық 
жасушалардың жиынтығына айналады. Олар әртүрлі даму 
сатыларында болып, әртүрлі қатерлі қасиеттерге ие болады. 
Организмнің қорғаныстық күштеріне қарсы тұра алатын 
жасушалардың өскіндері іріктеліп, сақталып қалады және 
қатерлі өспе жасушаларының өсіп-өнуі үдеп кетеді.. Өспе 
өсуінің 
үдеу 
түрі 
қоршаған 
ортасына 
байланысты 
болғандықтан алыста орналасқан ағзаға тараған метастазалар 
алғашқы өспе түйінінің қасиеттерінен ерекше сипаттар 
қабылдауы мүмкін. Сондықтан жасушалардың бөлініп-көбеюін 
тежейтін 
дәрі-дәрмектерге 
(цитостатиктерге) 
бұл 
метастазалардың сезімталдығы да әртүрлі болады. 

жүктеу/скачать 6,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: