Педагогикасы казакстан республикасы



Pdf көрінісі
бет169/184
Дата12.12.2023
өлшемі8,02 Mb.
#196353
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   184
Байланысты:
Otbasy pedagogikasy 2014 Zhundibaeva (1)

e m 6 i p
ю-эрекеттер! байкалмады.
В. 
С. Мухинаныц щшршше есте сактау мен еске тучмрудщ ык­
тиярлы формалары мектепке дейшп естияр шакта калыптаса бас­
тайды жэне мектепке дейшп ересектерде жетшедг Ыктиярлы есте 
сактау мен еске туа’руд! мецгерудщ негурлым колайлы шарттары 
ойын устшде жасалады, бала езше алган рольд1 жаксы орындап 
шыгу есте сактау шарты болган кезде жасалады. Мысалы, сатып 
алушыныц релш алган бала дукеннен белгш заттарды сатып алу 
жоншдеп тапсырманы орындаушы ретшдеп баланыц есте сак- 
тайтын сездерппц саны улкен адамныц тжелей талабы бойынша 
есшде сактауга THicTi создердеп кеп болып шыгады.
Естщ ыктиярлы формаларын мецгеру б1рнеше кезецнен тура­
ды. Олардыц 
6ipiH Lniciim e 
эл1 кажетп тэсшдерд1 мецгере алмай 
турып бала есте сактау мен еске 
T y c i p y
мшдетшщ езш беле бастай­
ды. Мунда еске 
T y c i p y
мшдет1 бурын белшедк ейткеш бала алды-
272


мен дэл еске 
T y c ip y q i, 
елестетуд1 кажет ететш ахуалдарга кездеседг 
Буган дейш ол неш кабылдап, жасаганын керсететш ю-эрекетп 6i- 
лу1 керек. Есте сактау мшдет1 еске 
T y c ip y
тэж1рибесшщ нэтижесш- 
де пайда болады.
В. 
С. Мухинаныц айтуынша, есте сактау мен еске тус1рудщ жол- 
дарын бала оз ойынан шыгара алмайды. Ондай жолдарды белгшi 
турде баланын есше улкендер салады. Мысалы, улкен адам балага 
тапсырма бергенде оган осы арада дэл оны кайталап беруд1 талап 
етедг Улкен адам баладан 
6 i p
нэрсе сураганда, оныц еске 
T ycipyiH e 
багыт бередг «Сосын не болады?», «Жылкыга уксас сен тагы кан­
дай жануарларды керд1ц?» Тагы сол сиякты. Бала б1ртшдеп кай- 
талай бшуге, тусше бшуге, материалды есте сактау максатында бай- 
ланыстыра бшуге, еске туаргенде байланыстарды пайдалана бшуге 
уйренедг
Мектеп жасына дейшп балалардыц кейб1реулершде эйдети- 
калык ес деп аталатын кору есшщ ерекше 
Typi 
байкалады. озшщ 
айкындыгы мен дэлд1п жагынан эйдетикалык естщ бейнелер1не 
жуыктайды: бурын кабылданган 
6 i p
нэрсен1 
e c i n e T y c ip re H
бала 
соны коз алдына кайтадан керш тургандай болады. Эйдетикалык ес
- жас шагыныц кубылысы. Мектепке дешнп жаста осындай 
e c i 
бар 
бала, кешшрек, мектепке окыту кезец1нде, эдетте оз1н1ц бул кабшет- 
т1л
i r i n
жогалтады.
Мектепке дей1нг1 жас - естщ каркынды даму жасы. Ес - бала 
ушш мацызды окигалар мен мэл1меттерд1 жаданда калдырады жэне 
сактайды.
Сондай-ак мектепке дей1нг1 балалардыц ойлау удер1сше токтал- 
сак, ойлау - тш дамуы жэне гылыми угымдарды мецгеру б1рл1г1нде 
дамиды. Баланыц сау психикасыныц ерекшел1г1 - танымдык белсен- 
д ш г г Ойлау - сырткы дуние заттары мен кубылыстарыныц байла- 
ныс катынастарыныц адам миында жалпылай жэне жанама турде сез 
аркылы бейнеленуг Акыл-ой жагынан бала каншалыкты пэрмещц 
болса, ол сонша кеп сурактар кояды жэне оныц сурактары сонша- 
лыкты алуан турл1 болады. Бала заттыц бейнесш гана емес, оныц 
кимыл-козгалыстары туралы да ойлайды. Бейнел1 ойлау - 6 жасар 
бала ойлауыныц 
H e r i 3 r i T y p i. 
Орине, ол жекелеген жагдайларга ло­
гикалык ойлауды да орындай алады, б1ракта бул жаста кернекшжке 
суйенген окыту басымырак болады. Муныц 03i осы жастагы бала­
лардыц 
e c T e p i ep iK c i3
жаксы дамиды. 
E p ii c r i e c T e p i
жаца гана калып-
273


тасады. Сондыктан жаксы кабылдап алган заттардьщ тусш есшде 
жаксы сактайды. Кору жэне есту елестер1 керген нэрселердщ мазму- 
нымен байланысты болады.
Мектепке тусу балалардын логикалык 
e c i H
дамытуда улкен роль 
аткарады. Окушылардьщ 
e c i H
тэрбиелеуде де мугал1м олардьщ жас 
жэне дара ерекшел1ктерш ескере отырып, жумыс журпзедг Kimi 
мектеп жасындагы балаларды оку тэсш н ез безм ен тандап ала ал- 
майтындыктан 
M y r a n i M
уйге тапсырма бергенде, материалды калай 
оку 
K epeK TiriH
балаларга удайы 
e c K e p T y i 
керек. Бул женшде оку- 
лыктардыц бэршде мэтшд1 капай оку, тапсырманы калай орындау 
K e p e i c r i r i
айтылган. BipaK баланьщ назары кейде буган жещц тусе 
коймайды. 
M y r a n i M
муны катты ескерген жен.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   184




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет