ПӘн бойынша дәрістердің конспектісі №1 Дәріс Тақырыбы: Кіріспе Дәріс мазмұны
жүктеу/скачать 1,3 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдебиеттер
Әдебиеттер:Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964, 58-209 бет. Лархер В.Экология растений. М.,1978.-382 Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет
Минералды тыңайтқыштар түрлерін анықтауда қолданылатын ағзалар? Микроағзаларды индикаторлық қызметін қандай салаларда қолдануға болады? Фосфорлы тыңайтқыштарды анықтауда қандай тест-ағза қолданылады? Калийлік тыңайтқыштарды анықтауда қандай тест-ағза қолданылады? Құрамында магний бар тыңайтқыштарды анықтауда қандай тест-ағза қолданылады? Күкіртті тыңайтқыштарды анықтауда қандай тест-ағза қолданылады? Азотты тыңайтқыштарды анықтауда қандай тест-ағза қолданылады? Тапсырма 1. І) В тобының дәрумендері: 1. Тиамин 2. Рибофлавин 3. Пантеин қышқылы 4. Пантенол 5. Никотин қышқылы. ІІ) Дәруменді анықтауда қолданылатын тест – ағзалар А. Lactobacillus viridescens Ә. L. casei Б. L. plantarium В. Azotobacter suboxdans
Әдістемелік нұсқаулар: Берілген сұрақтарға жазбаша жауап беру. Тапсырма бойынша дәрумендер мен оларды анықтайтын тест-ағзалардың сәйкестігін анықтаңыз, кестеге толтырыңыз. 10 апта ОЖСӨЖ № 19 ОЖСӨЖ тақырыбы: Фитоценоз құрылымына өрттің және жол салудың әсері ОЖСӨЖ мақсаты: Антропогендік факторлардың қоршаған ортаға, соның ішінде өсімдік қауымдастықтарының дамуына әсерін бағалау. Өткізу бағыты: әдебиетпен жұмыс, қысқа конспект, баяндама Тапсырмалар мен сұрақтар: Фитоценоз құрылымына өрттің әсері Өсімдік қауымдастықтарының дамуына жол салу қызметінің әсері Әдістемелік нұсқаулар: Сұрақтарға әдебиеттерді қолдана отырып, қысқаша конспект дайындау және баяндау. Әдебиеттер:Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964, 53-213 бет. Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет ОЖСӨЖ № 20 ОЖСӨЖ тақырыбы: Егістік және жайылымдық жерлердегі фитоценоздық құрылымының өзгерісі ОЖСӨЖ мақсаты: Фитоценоздағы өзгерістерге әсер ететін антропогендік әсерлердің нәтижесін біліп, іс жүзінде анықтай білуге үйрету. Өткізу бағыты: Сызбалық, ауызша. Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1. А. Егістік жерлердегі өзгерістер (дала зонасы бойынша) 1. Стадия→ Созылу уақыты→ Сипатты өсімдіктер Ә) Жайылымдық жерлердегі фитоценоздық өзгерістер 1. Жайылымдық күш деңгейі→ Сипатты өсімдік түрлері
Әдебиеттер:Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964, 53-213 бет. Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет 11 апта ОЖСӨЖ № 21,22 ОЖСӨЖ тақырыбы: Тұтқыш организмдер әдісі ОЖСӨЖ мақсаты: Ағзалардың өз бойына қоршаған ортадағы зиянды заттарды жинақтау қабілетінің алуантүрлілігін анықтау Өткізу бағыты: қысқаша баяндама Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1 Тұтқыш ағзалар (Аккумуляциялаушы) Термиттер Шұбалшаң Буынаяқтылар Макрофиттер (судағы жоғары сатыдағы өсімдіктер) Қылқанды өсімдіктер Әдістемелік нұсқаулар: Тапсырмада берілген тұтқыш ағзаларды қарастыра отырып, олардың қандай заттарды және қандай ортадан жинақтауға бейімделгеніне, биоиндикаторлық мақсатта қолдануына жазбаша симаттама беріңіз. Әдебиеттер:Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964, 297-298 бет. В.И.Артомонов. Растение и чистота природной среды. М., 1986. 44-57 бет. Лархер В. Экология растений. М., 1978. 203-208 бет. Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет 12 апта ОЖСӨЖ № 23,24 ОЖСӨЖ тақырыбы: Топырақтағы тірі ағзалардың саны және биомассасы ОЖСӨЖ мақсаты: тірі ағзалардың мекен ету ортасына байланысты саны мен биомассаның түрлі болу себептерін ашу. Өткізу бағыты: ауызша Тапсырмалар мен сұрақтар: Сұрақтар Топырақтағы микроағзалардың саны мен биомассан анықтау әдістері қандай? Топырақтағы микроағзаларды тура зерттеу әдісі қалай жүргізіледі? Топырақтағы микроағзалардызерттеудің биохимиялық және физиологиялық тәсілдері қандай әдіс түріне жатады? Балдырлар биомассасын зерттеуде қандай әдіс жиі қолданылады? Топырақтағы микроағзалар белсенділігі қандай жолмен анықталады? Әдістемелік нұсқаулар: Берілген сұрақтарды қарастырып, ауызша жауап беру. Әдебиеттер: И.П.Бабьева, Г.М. Зенова. Биология почв. М., 1989. 289-303 бет. Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964, 297-298 бет. 13 апта ОЖСӨЖ № 25,26 ОЖСӨЖ тақырыбы: Топырақ микроағзаларының өсімдіктерге токсинді әсерін анықтау ОЖСӨЖ мақсаты: Микроағзалардың токсинді әсерін зерттеу Өткізу бағыты: жазбаша конспект Тапсырмалар мен сұрақтар: Сұрақтар: Фитотоксиндер дегеніміз не және оның қалыптасыуна әсер ететін факторлар қандай? Жалпы топырақ токсикозынан микробтық токсикозды анықтау әдісін енгізген ғалым? микробтық токсикоз анықтау әдісі қалай жүзеге асыралады? Тест тапсырмалары: Микробтық токсикоз әдісін енгізген ғалым: А) Эшби Ә) Гузев
Б) Виноградов В) Гетчинсон 2. Микробтық токсикоз әдісінде қолданылатын органикалық орта: А) глюкоза Ә) агар Б) крахмал В) сахароза 3. Өсімдіктің дамуын тежейтін химиялық текетегі түрлі заттар қалай аталады? А) фитотоксиндер Ә) ингибиторлар Б) катализаторлар В) фитокатализаторлар 4. Өсімдік тұқымдарын қолдана отырып, топырақтың токсиндігін зерттеу барысында қандай топырақтар токсинді деп есептеледі? А) тұқымның өнуін 20-30 және одан жоғары пайызға басқан топырақ Ә) тұқымның өнуін 10-40 және одан жоғары пайызға басқан топырақ Б) тұқымның өнуін 40-50 және одан жоғары пайызға басқан топырақ В) тұқымның өнуін 70-80 және одан жоғары пайызға басқан топырақ
Әдебиеттер: Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М., 1989. 334 бет Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет 14 апта ОЖСӨЖ № 27 ОЖСӨЖ тақырыбы: Өсімдік жабынының мониторингі ОЖСӨЖ мақсаты:Өсімдік жабынын қорғау, бақылау жүргізу, ботаникалық мониторинг жүргізу жолдары Өткізу бағыты:ауызша Тапсырмалар мен сұрақтар: Ботаникалық мониторинг дегеніміз не? БМ жүргізу әдістері Өсімдік жабынының сукцессиясы түсінігі: Биосфералық қорықтар, оларды сақтау маңызы: Өсімдік қауымдастықтарының мониторингі түсінігі: Әдістемелік нұсқаулар: Жоғарыда сұрақтарға РФ, ҚР жағдайында мысал келтіре отырып, жауап беру. Әдебиеттер: Ә.Бейсенова, А.Самақова. Эколгия және табиғатты тиімді пайдалану. А.,2004.323 бет Интернет жүйелері. /Использование сорных растений в качестве объектов биоиндикации загрязнения среды ./ Жидкова Е. Н., Родионова С. А. // Материалы научно-практической конференции. М., 2002 . 30-31 окт., 2002 . 462, № 1-3 .- С. 74-76 . Рус./ ОЖСӨЖ № 28 ОЖСӨЖ тақырыбы: Коллоквиум ОЖСӨЖ мақсаты: Студенттердің білімін арттыру, емтиханға дайындау. Өткізу бағыты: бақылау жұмысы (жазбаша сұрақтарға жауап беру) Тапсырмалар мен сұрақтар: Жазбаша тапсырмалар 11.3. тарауда көрсетілген Әдістемелік нұсқаулар: Бақылау жұмысы жазбаша терминдермен жұмыс ретінде өтір, берілген тапсырмалар бойынша терминдердің анықтамаларын айқындау арқылы жүреді. 15 апта ОЖСӨЖ № 29 ОЖСӨЖ тақырыбы: Микроағзалар – ластану индикаторлары ОЖСӨЖ мақсаты: микроағзаларды қоршаған ортаның токсиндік қасиетін анықтау үшін тест-ағза ретінде қолдану әдістерін қарастырып, зерттеу. Өткізу бағыты: жазбаша конспект Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1. Топырақтың токсиндік қасиетін анықтау үшін азотобактерді тест-ағза ретінде қолдану Әдістемелік нұсқаулар: берілген әдістердің бірін таңдап алып, жазбаша конспект жазыңыз. Әдебиеттер: Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М., 1989. 334 бет Интернет жүйелері ОЖСӨЖ № 30 ОЖСӨЖ тақырыбы: Микротестілеу ОЖСӨЖ мақсаты: Студенттердің білімін бағалап, қорытындылау. Өткізу бағыты: Тест өткізу Тапсырмалар мен сұрақтар: (Тест сұрақтары 11.2 тарауда берілген) Әдістемелік нұсқаулар: 11.2. тарауда берілген тест сұрақтары бойынша микротестілеуге дайындалып келу 8. ТИПТІК ЕСЕБІ, ЕСЕБТІК – БЕЙНЕЛЕУ ЖҰМЫСТАРЫ, ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫСТАР, КУРСТЫҚ ЖОБАЛАР БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР (Оқу бағдарламасы бойынша қарастырылмаған ) 9. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН МАТЕ-РИАЛДАР: ҮЙГЕ БЕРІЛГЕН ТАПСЫРМАЛАРДЫҢ МӘТІНІ, ӘРБІР ТАҚЫРЫП БОЙЫНША ӨЗІН-ӨЗІ ТЕКСЕРУ МАТЕРИАЛДАРЫ, РЕФЕРАТ Т.Б. ҮЙ ЖҰМЫСТАРЫ БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР, ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ ЖӘНЕ УАҚЫТ КӨЛЕМІ. 9.1. СӨЖ-ЫН ОҚЫТУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР.
Жеке тапсырма мен тірек конспектілерінің ашық тақырыптары «Өсімдіктер - биоиндикаторлар» Эпифитті қыналар мен мүктерді биоиндикаторлар ретінде салыстырмалы бағалау Эмиссия маңындағы сүректі өсімдіктер күйі Лихедиагностиканың фондық көрсеткіштері мен атмосфералық ауаның ластану деңгейі «Биоиндикация әдісі» Биоиндикаторлар-түрлерді анықтаудағы және теориялық биоиндикациялық шкала құрудағы әдістемелік тәсілдер Экологиялық факторларға түрлердің рекциясы мен сезімталдылығы Территория күйін бағалаудағы биоиндикацияның экологиялық мониторинг әдісінің бірі ретінде қолдану Биоиндикациялық зерттеулердің мәні мен маңызы Биоиндикаторларды қолдана отырып, қоршаған ортаның ластану деңгейін бағалау «Су ортасын биоиндикациялау және оның түрлері» Су экожүйелерінің техногенді трансформациясын биогеохимиялық бағалау Жайық өзенінің төменгі ағысындағы экожүйелердегі ауыр металлдар мөлшері Эстуариядағы ауыр металдардың биомониторингі Өзен суларының сапасының химиялық параметрлерін биоиндикаторлық мәліметтер арқылы анықтау Теңіз және жағалау маңы суларының биоиндикациясы «Су ортасын биоиндикациялауда тірі ағзаларды пайдалану» Гидробионттардың жеке түрлерін өндірістік өнерәсіптердің шайынды суларын тазалау сапасының индикаторы ретінде пайдалану Макроомыртқасыздар арқылы су сапасын тез биоиндикациялауға қажетті татпа өлшемін бағалау Суағындарының сапасын бағалау үшін олигохеттерді пайдалану «Омыртқасыздар–биоиндикаторлар» Мицетофилоидты қосқанаттылар – орман экожүйелерінің күйінің индикаторлары. Шаянтәрізділерді қолдану арқылы суқоймалардың экологиялық күйін сандық бағалау. Балды аралар мен олардың өнімдерін қоршаған ортаның экологиялық қолайсыздығының биоиндикаторлары. Макроомыртқасыздар бойынша өзен сапасын тез биоиндикациялау Экологиялық мониторингте моллюскаларды пайдалану Топырақ омыртқасыздары – ауыр металдармен ластану индикаторлары. Шұбалшаң – топырақтың бензинмен ластану индикаторы. Моллюскалар – ауыр металдарды жинақтаушы индикаторлар
Шырша қылқанының күлді анализін атмосфера күйін бағалау үшін қолдану Қала ортасының жол маңы зонасындағы жіңішке жапырақты жөке экологиясның ерекшеліктері
Биоиндикаторлар ретінде топырақ мезофаунсының массалқ топтарын пайдлануды негіздеу Топырақтың макроомыртқасыздары - ауыр металдармен ластану индикаторлары Шұбалшаң – топырақтың бензинмен ластануның «модельді түрі» 9.3. Курс бойынша жазба жұмыстарының тақырыптары (реферат, баяндама, курстық жұмыс т.б.) «Биоиндикация әдісі» Биоиндикаторлар-түрлерді анықтаудағы және теориялық биоиндикациялық шкала құрудағы әдістемелік тәсілдер Экологиялық факторларға түрлердің рекциясы мен сезімталдылығы Территория күйін бағалаудағы биоиндикацияның экологиялық мониторинг әдісінің бірі ретінде қолдану Биоиндикациялық зерттеулердің мәні мен маңызы Биоиндикаторларды қолдана отырып, қоршаған ортаның ластану деңгейін бағалау «Су ортасын биоиндикациялау және оның түрлері» Су экожүйелерінің техногенді трансформациясын биогеохимиялық бағалау Жайық өзенінің төменгі ағысындағы экожүйелердегі ауыр металлдар мөлшері Эстуариядағы ауыр металдардың биомониторингі Өзен суларының сапасының химиялық параметрлерін биоиндикаторлық мәліметтер арқылы анықтау Теңіз және жағалау маңы суларының биоиндикациясы «Өсімдіктердің морфологиялық өзгерістерін қоршаған ортаның биоиндикаторы ретінде қолдану» Шырша қылқанының күлді анализін атмосфера күйін бағалау үшін қолдану Қала ортасының жол маңы зонасындағы жіңішке жапырақты жөке экологиясның ерекшеліктері
Биоиндикаторлар ретінде топырақ мезофаунсының массалқ топтарын пайдлануды негіздеу Топырақтың макроомыртқасыздары - ауыр металдармен ластану индикаторлары Шұбалшаң – топырақтың бензинмен ластануының «модельді түрі» Жаңа терминдермен жұмыс (Глоссарий) Абсолютті индикаторлар – индикатордың кездесу жиілігі және жоғары мәнге ие өсімдіктер Алуантүрлілік индексі – ағзалардың түрлік құрамы, сандық қатынасы арқылы ортаны биологиялық бағалау Альгобионттар – таза жағалау маңы суының мекендеушілері Аумақтық индикаторлар – индикаторлық мәнін белгілі бір физикалық-географиялық облыс не аудан шеңберінде сақтайтын индикаторлар Ауыспалы индикаторлар – экологиялық амплитудасы өте кең өсімдіктер немесе өсімдік қауымдастықтары Ацидофильді өсімдіктер – қышқыл топырақтың немесе судың индикаторлары Базифильді өсімдіктер – сілтілі топырақ индикаторлары. Оларға ізбестасты және борлы аймақ өсімдіктері жатады. Биоиндикаторлар – тірі ағзаның күйі, мінез-құлқы, саны және т.б. бойынша қоршаған ортаның өзгеру деңгейін анықтау Биотестілеу – су ортасында биологиялық қауіпті заттың жинақталуын және оның жеке гидробионттарға, қауымдастықтарғаәсер ету деңгейін анықтау әдісі Биотикалық индекс – Ф.Вудвисс әдісі бойынша бағалау, яғни су ортасының ластануын су түбінің жануарларының құрамы арқылы биологиялық талдау Гидробиологиялық көрсеткіш – су обьектісінің күйін, экологиялық валенттлігін анықтау, су ортасының ағзалардың тіршілік ортасы ретіндегі күйін бағалау. Жергілікті индикаторлар - өзінің индикаторлық мәнін жеке географиялық ландшафт, фация аумағында сақтайтын индикаторлар Зоналық индикаторлар - өзінің индикациялық мәнін географиялық зона шегінде сақтай алатын өсімдіктер Зооплпнктон – көптеген түрлері бірнеше қашықтыққа өз мүшелері арқылы қозғала алатын планктонның жануар компоненттері Индикатор өсімдіктер – сыртқы орта жағдайын анықтайтын өсімдіктер және өсімдік қауымдасьтықтары Инддиферентті өсімдіктер – топырақтың рН ортасын талғамайтын өсімдіктер. Карботрофтар – ескі өрттен кейінгі мекенде тіршілік ететін саңырауқұлақтар тобы Капротрофтар – жануар экскременттерін мекен ететін ағзалар саңырауқұлақтар тобы Мезосапробтылар – қалыпты ластанған су ортасында тіршілік ететін ағзалар Мезотрофтылар – топырақ құнарлығын алыпты қажет ететін өсімдіктер Микотрофтар - өзге саңырауқұлақтарда тіршілік ететіп, солармен қоректенетін саңырауқұлақтар Микробиологиялық көрсеткіш – бактерия санынан, сапрофитті бактериялар санынан, бактерия санының сапрофитті бактериялар санына қатынасынан құралатын көрсеткіштер Олигосапробтылар - әлсіз ластанған су ортасының ағзалары Олиготрофтылар – топырақ құнарлығына талабы жоқ өсімдіктер. Панареалды индикаторлар – толық географиялық ареал аумағында өзіндік индикаторлық мәнін сақтайтын индикаторлар Пестицидтар – бұл арамшөптермен, зиянкес жәндіктермен, кеміргіштермен, фитогенді саңырауқұлақтармен күрес үшін адамзат қолданатын бөгде заттар Полисапробтылар - өте ластанған су ортасының ағзалары Симбиотрофтар - сүректі және шөптесін өсімдіктермен микориза түзетін ағзалар саңырауқұлақтар тобы Субареальды индикаторлар – географиялық ареалдың түрлі аумағында индикаторлық қызметін өзгертетін индикаторлар Теріс индикаторлар – қандай да болмасын фактордың аздаған әсерін көтере алмайтын өсімдіктер Топырақтың биологиялық ластануы – ақуыз бен ақуызды – дәрумендік концентраттармен, микробиологиялық туындылармен, энтопатогенді бактериялармен ластану Топырақтың химиялық ластануы – топырақтың пестицидтармен, тыңайтқыштармен, ауыр металлдармен, мұнайлы көмірсутектермен, радионуклидтармен ластануы Тура индикаторлар – қызметі индикацияланушы факторлармен тығыз байланысты, тіршілік әрекетіне маңызды индикаторлар Тұрақты индикаторлар – экологиялық амплитудасы тар, көрсеткіштері нақтылықты қажет ететін өсімдіктер немесе өсімдік қауымдастықтары Физиологиялық индикаторлық белгі - өсімдіктің зат алмасуының және химиялық құрамының сипаттамасы Фитоценоздық индикаторлық критерий - өсімдік жабынының құрлымының ерекшелігінің және өсімдік ассоциациясының белгілері Экологиялық тепе-теңдік – тіршілік ортасы алуан түрлі өсімдіктердің бірдей талаптары Экологиялық – физиологиялық әдіс – орта жағдайының режиміне байланысты физиологиялық көрсеткіштерді зерттеу. Экспериментальды вегетациялық әдіс – бақыланып отырған тәжірибе жағдайында табиғи факторлардың түрлі қарқындылығында зерттеліп отырған өсімдікті өсіріп, оның реакциясын бақылау Экспресс әдіс – су сапасын қарапайымдылар көмегімен тез арада анықтау Эвтрофтылар – құнарлы топырақта тіршілік ететін өсімдіктер. Оған қара топырақта тіршілік ететін өсімдік түрлері жатады. ОҚУ, ӨНДІРІСТІК, ДИПЛОМ АЛДЫ ПРАКТИКАБОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР, ЕСЕПТІК ҚҰЖАТ ТҮРІ (Оқу бағдарламасы бойынша қарастырылмаған). 11. СТУДЕНТТІҢ ОҚУ ЖЕТІСТІКТЕРІН БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ МАТЕРИАЛДАРЫ (БАҚЫЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ, ТЕСТІЛІК ТАПСЫРМА, ӨЗІН-ӨЗІ ДАЯРЛАУ СҰРАҚТАР ТІЗІМІ, ЕМТИХАНДЫҚ БИЛЕТТЕР ЖӘНЕ Т.Б.) Бағалау саясаты Бағалау саясаты келесі принциптерге негізделу керек: шынайлық, әділдік, айқындылық, икемділік, жоғары дифференциация. Қорытынды бағалауға рейтингтік бақылау және емтихан кіреді. Ќорытынды бағалау мен рейтингті бақылау Семестрдің 7(8) аптасында (1-7 апта нәтижесі бойынша) және 15 аптада (8-15 апта нәтижесі бойынша) оқытушы 100 балдық шкала бойынша рейтингті бақылау нәтижелерін шығарады және оқытушы өткізген рейтингке қойылатын баға, ағымды, рубеждік бақылау балдарының сомасын көрсетеді. Қорытынды баға мына формула бойынша есептеледі U = [(P1 +P2) / 2] * 0,6 + E * 0,4 P1 - бірінші рейтингті бағалаудың цифрлік эквиваленті P2 - екінші рейтингті бағалаудың цифрлік эквиваленті Е – емтихандағы бағалаудың цифрлік эквиваленті Яғни 30% (1 рейтинг) + 30% (2 рейтинг) + 40% (емтихан). «Пән бойынша +білімді бағалау кестесі» Бағалау саясаты:
Семестр барысында екі аралық бақылау жүргізіледі 7(8) және 15 апталарда. Аралық бақылаулар бойынша студенттің максималды үлгерім көрсеткіші 60% құрайды. Семестр аяғында оқу пәні бойынша қорытынды аттестациялау – емтихан өткізіледі (максималды көрсеткіші - 40%). Пән бойынша қорытынды емтихан бағасы аралық бақылаулар және қорытынды аттестациялаудың максималды көрсеткіштер сомасы ретінде анықталады. Қорытынды емтихан пәннің негізгі теориялық және практикалық материалдарын қамтитын нұсқауларға бөлінген тест тапсырмалары түрінде өтеді. Әріптік бағалау және оның балдардағы цифрлік эквиваленті дұрыс жауаптардың пайыздық көрсеткіші бойынша анықталады (кесте бойынша) Студенттердің білімі келесі кесте бойынша бағаланады:
11.2 Студенттердің білімін тақырыптар бойынша тексеру және емтихан сұрақтары 1-7 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары. Биоиндикация пәні, мақсаты мен міндеті Биоиндикацияның зерттелу тарихы Тест-обьектілер және олардың сезімталдығы Биоиндикацияда қолданылатын көрсеткіштер Қозғалғыштық белсенділігін биоиндикацияда қолдану Электрлік реакцияны биоиндикацияда қолдану Биотестілеу, оның маңызы Су сапасын биотестілеу Ауа жағдайын биотестілеу Биотестілеу әдістері Гидробилогиялық көрсеткіш бойынша құрлық суының сапасын жіктеу Биотестілеуді топырақ сапасын анықтауда қолдану Биоиндикацияның экологиялық неіздері Тірі ағзалардың толернаттылық деңгейі Эврибионтты ағзалар Стенобионтты ағзалар Биоиндикаторлар, олардың түрлері, маңызы Биологиялық жүйенің қоршаған орта факторына реакциясы Биоиндикаторлардың сезімталдығы Стресс дегеніміз не? Адаптация дегеніміз не? Стресстік әсер дегеніміз? Тірі ағзалардың ұйымдасу деңгейі Биохимиялық, физиологиялық реакция. Олардың ерекшеліктері Анотомиялық, морфологиялық биоритмдік. Олардың ерекшеліктері Флористикалық, хорологиялық өзгерістер. Олардың ерекшеліктері Ценоздық өзгерістер. Олардың ерекшеліктері Биогеоценоздық өзгрістер. Олардың ерекшеліктері Биоиндикацияға қолданылатын талаптар Мониторинг ұғымы. Оның түрлері:активті және пассивті мониторинг Биоиндикациялық обьектілердің біртектілік және алауантүрлілік қасиеттері Биоиндикация әдістеріның түрлері Қоршаған ортаның ластануының индикациялық әдістер арқылы анықтау Қоршаған ортаның ластануын физикалық-химиялық және биологиялық зерттеу әдістері Тірі ағзалар – қоршаған отаның сапасын анықтайтын индикатор Биотесттерге қойылатын талаптар Биотестілеудің экспресс-әдістері гидробиологиялық зерттеу әдістері Гидробиологияның зерттеу тарихы Өнеркәсіптік жән қалалық тұрғын сулардың токсикологиялық бағалау Суды биологиялық талдау Көрсеткіш ағзалар арқылы су сапасын анықтау Радиоактивті ластану түрлері гидробионттардың радиоактивті заттарды жинақтаудағы маңызы Түрлік алуантүрлілік арқылы су сапасын анықтау Түрлі тұщы су өсімдіктрінде радиоактивті изотоптардың жинақталу коэффициенті Су сапасы және қасиеттері Су экожүйелерінің ластануының негізгі көздері Жануартекті экотоксиканттарды анықтау үшін қолданылатын тест-жүйелер Өсімдіктекті және микроағзалық экотоксиканттарды анықтау үшін қолданылатын тест-жүйелер 8-15 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары. Тіршілік ортасының өзгеруінің ағзаға әсері Физиологиялық және биохимиялық әдістер арқылы зерттеу Заттардың алмасуындағы өзгерістер Фотосинтез процесіндегі өзгерістер Пигментердің күйіндегі өзгерістер Ферменттің белсенділігдегі өзгерістер Минеральды алмасудағы өзгерістер Клетка компоненттернің биоиндикация көрсеткіші ретінде қолдану Антропогендік стрессорлардың өсімдіктердің морфологиялық құрылымына әсері Тәжірибеде қолданылатын тест-өсімдіетер Антропогендік стрессорлардың жануарлардың морфологиялық құрылымына әсері Қоршаған орта әсерінен туындайтын дене түсіндегі өзгерістер Антропогендік әсердің өсімдік және жануар биоритміне әсері Химилық және физикалық стрессорлар әсері Антропогендік әсердің омыртқалы жануарларға әсері Омыртқасыз жануарлардың таралуының және динамикасының антропогендік фактор әсерінен өзгеруі Антропогендік факторлардың өсімдіктердің таралуына әсері Антропогендік әсерге фитоценоз реакциясы Ценоз көрсеткіштері қандай Фитоценоздарға ауылшаруашылық, жер пайдалану, өнеркәсіптік, көліктік қалдықтардың әсері Фитоценозға антропогендік әсерді сандық бағалау Экологиялық-флористиикалық индикаторлық белгілер Топырақтың экологиялық-физиологиялық индикаторлық белгілері Топырақтың морфологиялық индикаторлық белгілері Топырақтың ластану көздері Топырақтың ластану салдары, түрлері, формалары Топырақтың ластануын биоиндикациялау Пестицидтар, оларды биоиндикациялау Ауыр металлдармен ластану және оны биоиндикациялау Минеральды тыңайтқыштармен ластану және оны биоиндикациялау Ауаның ластануының токсиндік әсері Ауаны ластаушы негізгі газдар жәе оларды биоиндикациялау Ауаның ластануынң тірі ағзалардың тіршілігіне әсері ауаның ластануын биоиндикациялау Зиянкес – жәндіктердің массалық көбеюін биоиндикациялау жолдары Зиянкес жәндіктердің массалық көбею себептері және оны алдын-ала болжау Патогенді микроағзалардың массалық көбеюі Индикациялық көрсеткіштер түрлері Индикациялық нормалау түсінігі Фондық облыстардцың және табиғи резерваттардың маңызы Жойылып бара жатырған ағзалрды анықтаудағы биоиндикация мәні табиғаттты қорғау және биоиндикациялау Қоршаған ортаны ластаушылардың көп кешенді тест-жүйелері Микроағзалар қоршаған отаның мутагендігін анықтаудағы негізгі тест-жүйелер Өсімдіктекті тест-жүйелер Грунт суының индикаторлық белгілері Грунт суының фитоценоздық, флористикалық индикаторлық белгілері Грунт суының морфологиялық, анотомиялық, биохимиялық индикаторлық белгілері Қоршаған ортаны қорғаудағы қорықтар мен ландшафттық ескерткіштердің маңызы Антропогендік стрессорлардың жануарлардың мінез-құлқына әсері Емтиханға дайындық сұрақтары 1 Тіршілік ортасының өзгеруінің ағзаға әсері Физиологиялық және биохимиялық әдістер арқылы зерттеу Заттардың алмасуындағы өзгерістер Фотосинтез процесіндегі өзгерістер Пигментердің күйіндегі өзгерістер Ферменттің белсенділігдегі өзгерістер Минеральды алмасудағы өзгерістер Клетка компоненттернің биоиндикация көрсеткіші ретінде қолдану Антропогендік стрессорлардың өсімдіктердің морфологиялық құрылымына әсері Тәжірибеде қолданылатын тест-өсімдіетер Антропогендік стрессорлардың жануарлардың морфологиялық құрылымына әсері Қоршаған орта әсерінен туындайтын дене түсіндегі өзгерістер Антропогендік әсердің өсімдік және жануар биоритміне әсері Химилық және физикалық стрессорлар әсері Антропогендік әсердің омыртқалы жануарларға әсері Омыртқасыз жануарлардың таралуының және динамикасының антропогендік фактор әсерінен өзгеруі Антропогендік факторлардың өсімдіктердің таралуына әсері Антропогендік әсерге фитоценоз реакциясы Ценоз көрсеткіштері қандай Фитоценоздарға ауылшаруашылық, жер пайдалану, өнеркәсіптік, көліктік қалдықтардың әсері Фитоценозға антропогендік әсерді сандық бағалау Экологиялық-флористиикалық индикаторлық белгілер Топырақтың экологиялық-физиологиялық индикаторлық белгілері Топырақтың морфологиялық индикаторлық белгілері Топырақтың ластану көздері Топырақтың ластану салдары, түрлері, формалары Топырақтың ластануын биоиндикациялау Пестицидтар, оларды биоиндикациялау Ауыр металлдармен ластану және оны биоиндикациялау Минеральды тыңайтқыштармен ластану және оны биоиндикациялау Ауаның ластануының токсиндік әсері Ауаны ластаушы негізгі газдар жәе оларды биоиндикациялау Ауаның ластануынң тірі ағзалардың тіршілігіне әсері ауаның ластануын биоиндикациялау Зиянкес – жәндіктердің массалық көбеюін биоиндикациялау жолдары Зиянкес жәндіктердің массалық көбею себептері және оны алдын-ала болжау Патогенді микроағзалардың массалық көбеюі Индикациялық көрсеткіштер түрлері Индикациялық нормалау түсінігі Фондық облыстардцың және табиғи резерваттардың маңызы Жойылып бара жатырған ағзалрды анықтаудағы биоиндикация мәні табиғаттты қорғау және биоиндикациялау Қоршаған ортаны ластаушылардың көп кешенді тест-жүйелері Микроағзалар қоршаған отаның мутагендігін анықтаудағы негізгі тест-жүйелер Өсімдіктекті тест-жүйелер Грунт суының индикаторлық белгілері Грунт суының фитоценоздық, флористикалық индикаторлық белгілері Грунт суының морфологиялық, анотомиялық, биохимиялық индикаторлық белгілері Қоршаған ортаны қорғаудағы қорықтар мен ландшафттық ескерткіштердің маңызы 50. Биоиндикация пәні, мақсаты мен міндеті Биоиндикацияның зерттелу тарихы Тест-обьектілер және олардың сезімталдығы Биоиндикацияда қолданылатын көрсеткіштер Қозғалғыштық белсенділігін биоиндикацияда қолдану Электрлік реакцияны биоиндикацияда қолдану Биотестілеу, оның маңызы Су сапасын биотестілеу Ауа жағдайын биотестілеу 60 Биотестілеу әдістері Гидробилогиялық көрсеткіш бойынша құрлық суының сапасын жіктеу Биотестілеуді топырақ сапасын анықтауда қолдану Биоиндикацияның экологиялық неіздері Тірі ағзалардың толернаттылық деңгейі Эврибионтты ағзалар Стенобионтты ағзалар Биоиндикаторлар, олардың түрлері, маңызы Биологиялық жүйенің қоршаған орта факторына реакциясы Биоиндикаторлардың сезімталдығы Стресс дегеніміз не? Адаптация дегеніміз не? Стресстік әсер дегеніміз? Тірі ағзалардың ұйымдасу деңгейі Биохимиялық, физиологиялық реакция. Олардың ерекшеліктері Анотомиялық, морфологиялық биоритмдік. Олардың ерекшеліктері Флористикалық, хорологиялық өзгерістер. Олардың ерекшеліктері Ценоздық өзгерістер. Олардың ерекшеліктері Биогеоценоздық өзгрістер. Олардың ерекшеліктері Биоиндикацияға қолданылатын талаптар Мониторинг ұғымы. Оның түрлері:активті және пассивті мониторинг Биоиндикациялық обьектілердің біртектілік және алауантүрлілік қасиеттері Биоиндикация әдістеріның түрлері Қоршаған ортаның ластануының индикациялық әдістер арқылы анықтау Қоршаған ортаның ластануын физикалық-химиялық және биологиялық зерттеу әдістері Тірі ағзалар – қоршаған отаның сапасын анықтайтын индикатор Биотесттерге қойылатын талаптар Биотестілеудің экспресс-әдістері Гидробиологиялық зерттеу әдістері Гидробиологияның зерттеу тарихы Өнеркәсіптік жән қалалық тұрғын сулардың токсикологиялық бағалау Суды биологиялық талдау Көрсеткіш ағзалар арқылы су сапасын анықтау Радиоактивті ластану түрлері Гидробионттардың радиоактивті заттарды жинақтаудағы маңызы Түрлік алуантүрлілік арқылы су сапасын анықтау Түрлі тұщы су өсімдіктрінде радиоактивті изотоптардың жинақталу коэффициенті Су сапасы және қасиеттері Су экожүйелерінің ластануының негізгі көздері Жануартекті экотоксиканттарды анықтау үшін қолданылатын тест-жүйелер Өсімдіктекті және микроағзалық экотоксиканттарды анықтау үшін қолданылатын тест-жүйелер жүктеу/скачать 1,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||