ПӘн бойынша дәрістердің конспектісі №1 Дәріс Тақырыбы: Кіріспе Дәріс мазмұны
жүктеу/скачать 1,3 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өткізу бағыты
- Әдістемелік нұсқаулар
- ОЖСӨЖ № 7 ОЖСӨЖ тақырыбы
- ОЖСӨЖ № 8 ОЖСӨЖ тақырыбы
- Мониторинг түрі Ғаламдық Аймақтық Жергілікті
- 5 апта ОЖСӨЖ № 9 ӨЖСӨЖ тақырыбы
- Өткізу бағыты : тест Тапсырмалар мен сұрақтар
- ОЖСӨЖ мақсаты
- Тапсырмалар мен сұрақтар
- 6 апта ОЖСӨЖ № 11 ОЖСӨЖ тақырыбы
- Зерттеу әдісін енгізген ғалымдар Әдіс түрлері Алуантүрлілік индексі
- ОЖСӨЖ № 12 ОЖСӨЖ тақырыбы
- 7 апта ОЖСӨЖ № 13 ОЖСӨЖ тақырыбы
Әдебиет:Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964. 11-14 бет. ОЖСӨЖ № 6 ОЖСӨЖ тақырыбы: Өсімдік индикаторларын анықтау әдістері ОЖСӨЖ мақсаты: Өсімдік индикаторларын анықтаудың әдістерімен танысу Өткізу бағыты: Тест, сызбанұсқалық Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1. Әдіс – Зерттеу негізі – Сипаттамасы Тест сұрақтары 1. Негізінен тамыр жүйесінің құрылысы мен бейімделуін зерттеуге негізделеген әдіс түрі қалай аталады? А) далалық экологиялық морфологиялық В) далалық геоботаникалық С) далалық бонитирлік Д) экологиялық географиялық 2. Далалық бонитирлік әдісті анықтаңыз: А) Түрлі тіршілік жағдайында қауымдастықтың фитоценоздық белгілерінің өзгерісін талдауға негізделеген әдіс қалай аталады? В) Тіршілік ортасының режиміне байлнысты экологиялық көрсеткіштерді зерттеуге неізделеген әдіс қалай аталады? С) Экологиялық профил құра отырып, ондағы өсімдік жабынының рельефке, топырақ тұзыдылығына, ылғалдылыққа, топырақтың механикалық құрамына, қарашірікке, тау жыныстарының құрамына грунт суының тереңдігіне, микроклиматқа, адам әрекетіне байланысты өзгерісін зерттеу әдәсі қалай аталады? Д) Тіршлік ортасының жағдайына байланысты көпжылдық өсімдіктердің тіршлілік деңгейін, жасы мен биіктігінің қатынасын, жылдық өсімін, орташа өсу жылдамдығын анықтауға негізделген әдіс қалай аталады? 3. Тіршілік ортасының режиміне байлнысты экологиялық көрсеткіштерді зерттеуге неізделеген әдіс қалай аталады? А) экспериментальді В) далалық морфлогиялық С) флоргенетикалық Д) экологиялық физиологиялық 4. Экологиялық профил құра отырып, ондағы өсімдік жабынының рельефке, топырақ тұзыдылығына, ылғалдылыққа, топырақтың механикалық құрамына, қарашірікке, тау жыныстарының құрамына грунт суының тереңдігіне, микроклиматқа, адам әрекетіне байланысты өзгерісін зерттеу әдәсі қалай аталады? А) салыстымалы географиялық В) картографиялық С) эколгиялық географиялық Д) флоргенетикалық 5. Экологиялық географиялық әдіс дгеніміз не? А) Экологиялық профил құра отырып, ондағы өсімдік жабынының рельефке, топырақ тұзыдылығына, ылғалдылыққа, топырақтың механикалық құрамына, қарашірікке, тау жыныстарының құрамына грунт суының тереңдігіне, микроклиматқа, адам әрекетіне байланысты өзгерісін зерттеу әдәсі қалай аталады? В) Тіршлік ортасының жағдайына байланысты көпжылдық өсімдіктердің тіршлілік деңгейін, жасы мен биіктігінің қатынасын, жылдық өсімін, орташа өсу жылдамдығын анықтауға негізделген әдіс қалай аталады? С) Тіршілік ортасының режиміне байлнысты экологиялық көрсеткіштерді зерттеуге неізделеген әдіс қалай аталады? Д) Түрлі тіршілік жағдайында қауымдастықтың фитоценоздық белгілерінің өзгерісін талдауға негізделеген әдіс қалай аталады? Әдістемелік нұсқаулар: Берілген бағытта әдіс, зертеу негізі және сипаттамадан тұратын (3 әдісті қарастырыңыз) кесте толтырыңыз.Тест сұрақтарына жауап беріңіз. 4 апта ОЖСӨЖ № 7 ОЖСӨЖ тақырыбы: Мониторинг. Мониторингті жүргізуді ұйымдастыру. ОЖСӨЖ мақсаты: Қоршаған ортаны зерттеу барысында «нені зерттеу?», «неліктен зерттеу қажет?» деген сұрақтарды ашып, мақсат пен мәселелерді құрастыра білуге үйрету. Өткізу бағыты: Жазбаша, түсіндірмелік. Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1. Берілген тапсырманың екінші бағанасын экологиялық проблеманы мысалға ала отырып, бірінші бағананың сұрағы негізінде орындаңыз. Зерттеудің мақсаты пен мәселелерін анықтау
Тапсырма 2. Берілген тапсырманың бірінші бағанасындағы сұрақтарға жауап беріңіз (жақша ішінде жазылуға тиісті тапсырма саны). Зерттеуді жоспарлау
Әдістемелік нұсқаулар: Кесте – тапсырмаларды орындап, таңдаған бағыттарының дұрыстығын қорғау, дәлелдеу. Әдебиеттер: Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. Б.В. Виноградов Б.В. Растительные индикаторы и их использование при изучении природных ресурсов. Москва, 1964, 311 бет. ОЖСӨЖ № 8 ОЖСӨЖ тақырыбы: Мониторинг түрлері: ғаламдық, аймақтық, жергілікті. ОЖСӨЖ мақсаты: Мониторингті жүргізу барысында, бақылауды қажет ететін территорияларға бөлуді үйрену Өткізу бағыты: сызбанұсқалық, жазбаша Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1.
Тапсырма 2 А. Жергілікті монитроинг 1. Нақты ластану көзінен зақымдалған топырақтағы токсиндік заттарды бақылау. 2. Адамның шаруашылық қызметінің табиғи ортаға әсерін жалпы бағалау.
3. Ауыл шаруашылығы, құрылыс, өнеркәсіп, энергетика, орман шаруашылығы негізінде құрылғына антропогендік қызметтің қоршаған ортаға әсерін бағалау. 4. Биосферадығ жалпы ғаламшарлық өзгерістерді қарастырады.
5. Негізгі көрсеткіштері: Геофизикалық сипатта (күн радиациясы), атмосферадағы озон құрамы, жылу эффектісі, әлемдік су балансы 6. Қызметі агрометеорология, гидрометеорология, сейсмология негізінде бақыланып, жүзеге асады.
Cұрақтар Ғаламдық мониторинг бағдарламасына сәйкес бағаланатын көрсеткіштерге қандай сипаттағы мәселелерді жатқызуға болады? Аймақтық мониторингте қандай өзгерістер және қызметтер бағаланады? Нақты ластану көзі белгілі атмосферадағы, судағы, өсімдік жабыныныдағы адамзат үшін қаіпті химиялық заттардың құрамын анықтауды мониторингтің қандай түрі жүзеге асырады? Агрометеорология, гидрометеорология мониторингтің қандай түрін жүзеге асырады? Әдістемелік нұсқаулар: 1 - тапсырмада негізгі мониторингтің үш түріне сәйкес келетін синонимдерді тауып, кестеге дұрыс (+) белгісмен белгілеп, толтырыңыз. 2 – тапсырмада мониторинг түріне сәйкес келетін сипаттамаларды анықтап, оны кестеге А, Б, В әріптерімен белгілеп толтыру қажет. Сонымен бірге тақырыптарға сәйкес сұрақтарға жауап беріп, дәптерге сызбанұсқалық, жазбаша тапсырасыз. 5 апта ОЖСӨЖ № 9 ӨЖСӨЖ тақырыбы: Альгодиагностика ӨЖСӨЖ мақсаты: Су ортасын ластануын зерттеуде қолданлатын әдістердің бірі – альгодиагностиканың қызметін жан-жақты қарастырып, білу. Өткізу бағыты: тест Тапсырмалар мен сұрақтар: Тест сұрақтары 1. Су ортасының ластануын балдырлар құрамын зертеуді жүзеге асыратын биоиндикация саласы: А) альгоиндикация Ә) лихеноиндикация Б) зооиндикация В)фитоиндикация 2. Су ортасы өте ластанған жағдайда қандай ағзалар тобы тіршілігін жалғастыра алады? А) полисапробты Ә) олигосапробты Б) мезасапробты В) сапробты 3. Олигосапробты ортада балдырлардың қандай түрлері болады? А) қарапайым жасыл балдырлар - Peridineum pusilum, жасыл талшықты балдырлар – Volvox globator , диатомды – Navicula viridis, көк жасыл – Ossillatoria rubescens Ә) Жасыл талшықты - Clamydomonos ehrenbergii, көк жасыл - Ossillatoria limosa Б) Жасыл талшықты микрофит –Euglena viridids, көк жасыл – Arthrospira qenneri, хлорофиллсіз гетеротрофты – Polytoma uvella. В) тек қана диатомды балдырлар 4. Мезасапробты ортада қандай балдырлар тіршілік етеді? А) қарапайым жасыл балдырлар - Peridineum pusilum, жасыл талшықты балдырлар – Volvox globator , диатомды – Navicula viridis, көк жасыл – Ossillatoria rubescens Ә) Жасыл талшықты - Clamydomonos ehrenbergii, көк жасыл - Ossillatoria limosa Б) Жасыл талшықты микрофит –Euglena viridids, көк жасыл – Arthrospira qenneri, хлорофиллсіз гетеротрофты – Polytoma uvella. В) тек қана диатомды және көк жасыл балдырлар 5. Полисапробты ортада қандай балдырлар тіршілік етеді? А) қарапайым жасыл балдырлар - Peridineum pusilum, жасыл талшықты балдырлар – Volvox globator , диатомды – Navicula viridis, көк жасыл – Ossillatoria rubescens Ә) Жасыл талшықты - Clamydomonos ehrenbergii, көк жасыл - Ossillatoria limosa Б) Жасыл талшықты микрофит –Euglena viridids, көк жасыл – Arthrospira qenneri, хлорофиллсіз гетеротрофты – Polytoma uvella. В) тек қана талшықты және көк жасыл балдырлар Әдістемелік нұсқаулар: Тест сұрақтарына жазбаша жауап беру. ОЖСӨЖ № 10 ОЖСӨЖ тақырыбы: Индикаторлық таксон негізіндегі судың ластану шкаласы ОЖСӨЖ мақсаты: Су сапасын анықтау барысында қолданылатын ағзалар тобын анықтай білу және судың қолдану саласына ажыратуға үйрену. Өткізу бағыты: Жазбаша, сызбанұсқалық Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1.
Әдістемелік нұсқаулар: Берілген кестенің екі бағанасын тақырыптарға сай жазбаша толтыру, сипаттамасын жазу. Индикаторлық таксондар ретінде қолданылатын ағзалар саны 3 болуы қажет. Әдебиеттер: В.А.Семин. Основы рационального водопользования и охраны водной среды. М.,2001. 152-161, 161-185 бет. Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет
Тапсырма 2. Сипаттама беріңіз: Биотикалық индекс әдісі Сапробтылық деңгейі әдісі Алуантүрлілік индексі әдісі Әдістемелік нұсқаулар: Берілген кестені әдіс пен оны қалыптастырған ғалым сәйкестігі негізінде толтырып, жазбаша түрде тапсырыңыз, екінші тапсырма бойынша әдістерге сипаттама беріңіз. Әдебиеттер: В.А.Семин. Основы рационального водопользования и охраны водной среды. М.,2001 161-185 бет. Ашимхина Т.Я. Эколгический мониторинг. М., 2004. 48-52 бет ОЖСӨЖ № 12 ОЖСӨЖ тақырыбы: Коллоквиум ОЖСӨЖ мақсаты: Студенттердің білімін арттыру, емтиханға дайындықтарын арттыру. Өткізу бағыты: Бақылау жұмысы (жазбаша сұрақтарға жауап беру) Тапсырмалар мен сұрақтар: Бақылау жұмысының тапсырмалары 11.3. тарауда көрсетілген. Әдістемелік нұсқаулар: Бақылау жұмысы жазбаша түрде жаңа терминдермен жұмыс ретінде жүреді, берілген терминдердің сипаттамасы жазбаша жүзеге асады. 7 апта ОЖСӨЖ № 13 ОЖСӨЖ тақырыбы: Өсімдіктердің индикаторлық қызметін экологиялық бағалау ОЖСӨЖ мақсаты: Өсімдіктердің индикаторлық қызметін анықтау Өткізу бағыты: тест сұрақтарын құру, жазбаша, қысқа – баяндама Тапсырмалар мен сұрақтар: Тапсырма 1 Тұрақты индикаторлар Ауыспалы индикаторлар Теріс индикаторлар Оң индикаторлар Тура индикаторлар Жанама индикаторлар Әдістемелік нұсқаулар: Берілген 6 тақырыпқа жазбаша жауап беріп, қысқа баяндама жасау және тест сұрақтарын дайындау (5 сұрақ жауап нұсқасымен). жүктеу/скачать 1,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||