Пән: «Орман тауарларын тану» Дәріс №1 Тақырып: Сүректің микроскопиялық құрылысы



бет3/27
Дата31.01.2023
өлшемі75,66 Kb.
#166907
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27
Байланысты:
orman tauarlar n tanu lektsiya

Пән: «Орман тауарларын тану»
Дәріс № 3
Тақырып: Сүрек пен қабықтың химиялық құрамы
Сүрек негізгі органикалық заттардан құралған ол жалпы массаның 99%-ын құрайды. Элементтік құрамы бойынша әртүрлі ағаш түрлерінің құрамы бір-біріне өте ұқсас болып келеді.
Абсолютті құрғақ сүрек (100ºС температурадан жоғары) орташа есеппен 49% көміртегі, 44% оттегі, 6% сутегі және 0,1%-0,3% азот болады. Сүректі жаққан кезде онда бейорганикалық бөлім күл қалады. Оның құрамына калий, натрий, магний және басқа химиялық элементтер кіреді. Осы аталып кеткен химиялық элементтер негізгі органикалық заттарды: сүректегі целюллоза, лигнин, гемицелюллоза және экстра белсенді заттар түзеді. Қылқанды және жалпақ жапырақты ағаштардағы органикалық заттар әртүрлі болып келеді.



Органикалық заттар

Қылқан жапырақтылар

Жалпақ жапырақтылар

1.

Целюллоза

41-58%

39-47%

2.

Лигнин

28-34%

17-27%

3.

Гемицелюллоза

15-23%

20-38%

3.1

Пентозанда

5-12%

15-30%

4.1

Гексозан

9-17%

8%дейін

Жылдық қабаттың ерте аймағында целюллоза кеш аймаққа қарағанда аздау болады. Экстрабелсенділер шелқабыққа қарағанда ядрода көбірек болады. Шаған мен еменде целюллоза мөлшері ядросында біршама жоғары болады. Бұтақ сүрегінде діңге қарағанда целюллоза 3-10% аз болады. Ағаш қабығының химиялық құрамы сүректен онша өзгешеленбейді. Тек минералдық заттар көп болады.


Целюллоза - табиғи полимер, полисахарид, молекула тізбегі ұзын өте берік зат. Суда және қарапайым органикалық еріткіштерде (спирт, эфир) ерімейді. Ақ түсті болып келеді.
Лигнин - хош исті табиғи полифенол, целюллозаға қарағанда көміртегі көп оттегі аз. Жеңіл тотығады, хлормен әсерлеседі. Сілтіде, күкірт қышықылында және қышқыл тұздарда ериді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет