Пән: Политология Тексеруші: Каргаев Кайрат Абсултанович Орындаушы: Исмагулов Даниал Берикович Тапсырма: Бірінші тапсырма

1. Қазақстан Республикасының Тәуелсіз мемлекет ретіндегі сыртқы саясаты егемендіктің жарияланған уақытынан басталады.

Бүгінгі таңда кез-келген мемлекеттің сыртқы саясаты оның ішкі саясатымен тығыз байланысты, оның мақсаттары мен басқа елдермен қарым-қатынас принциптерінен туындайды. Қазақстанның сыртқы саясатының айрықша ерекшелігі көпвекторлы және теңгерімділік болып табылады, бұл сыртқы саяси бағыттың қандай да бір әріптестің мінез-құлқына қатаң тәуелділігінің болмауын, қандай да бір өңірдегі ахуалдың дамуын, әлемдік нарық коньюктурасының өзгеруін болжайды. Егемен Қазақстанның дербес сыртқы саясаты басты міндет-сыртқы саяси органдарды қалыптастыру мен дамытуды айқындайды. Қазақстанның дипломатиялық қызметінің бай, бірақ кейбір аспектілерде қарама-қайшы келетін тарихы бар. 1917 жылғы Қазан социалистік революциясы әлемдік қоғамдастықтың саяси және экономикалық өміріне түбегейлі өзгерістер енгізді. Халықаралық қатынастарға бейбітшілік идеясын енгізген социалистік мемлекет халықаралық аренада барлық мемлекеттердің егемендік теңдігі қағидаттарын, ұлттардың өзін-өзі анықтау құқығын, шағын ұлттар мен мемлекеттерді ауырлатқан аннексионистік келісімдерді жоюды жақтады.

Халықаралық құқықтың жаңа, социалистік типтегі субъектілері (Кеңестік Ресей, басқа кеңестік республикалар) Кеңес өкіметінің алғашқы жарлықтарында көрініс тапқан жаңа халықаралық-құқықтық доктриналармен шықты. 1917 жылғы 26 қазандағы (8 қараша) Бейбітшілік туралы Декрет соғысушы мемлекеттер мен халықтар арасындағы бейбітшілікті жариялап қана қоймай, мемлекеттердің жаңа, демократиялық негіздегі қарым-қатынастарының жаңа қағидаттары мен нормаларының жиынтығын орнатты. Қазан төңкерісінен кейінгі алғашқы кезеңде Түркістан АКСР бірқатар жағдайларда сыртқы саяси қызметті дербес жүзеге асырды. Бұл қызметтің көлемі айтарлықтай болды. Түркістан АКСР РСФСР-нің ажырамас бөлігі бола отырып, шет мемлекеттермен кең ауқымды мәселелер бойынша тікелей қарым-қатынас орнатты. Бұған белгілі бір себептер ықпал етті: біріншіден, кеңестік Түркістан Шығыс мемлекеттері мен халықтарына қатысты шекаралық жағдайға ие болды және оның мысалының күші Шығыстың қысым көрген халықтарына революциялық әсер етуі мүмкін деп есептелді; Түркістан олармен тікелей қарым-қатынас жасау мүмкіндігі болған кезде осындай әсер етуі мүмкін. Екіншіден, Түркістан Республикасы Кеңестік Ресейдің орталығынан тым алыс болды және оны ұзақ уақыт Азамат соғысы майдандары жыртып тастады. Үшіншіден, Түркістанда қазан айында босатылған мыңдаған әскери тұтқындардың — Австрия-Венгрия, Германия және басқа да еуропа елдерінің субъектілерінің, сондай-ақ іргелес елдерден келген қалдықтардың болуына байланысты мәселелерді шұғыл шешу қажет болды (әр жылдары мұнда шамамен 350 мың адам жұмыс істеді). Төртіншіден, Иранмен, Ауғанстанмен, Батыс Қытаймен осы елдерге қашқан ақ гвардияшылар, басмашылар туралы мәселені шешу мақсатында, сондай-ақ жергілікті жерде Түркістанның халқы мен халық шаруашылығының экономикалық қажеттіліктерін қанағаттандыру мәселелерін тез шешу мақсатында саяси және экономикалық қатынастарға түсу қажеттілігі болды. Түркреспублика Сыртқы Істер Халық Комиссариаты 1918 жылдың мамыр айынан бастап 1919 жылға дейін Ауғанстан, Бұхарамен дипломатиялық және консулдық қатынастар орнатты. Хиуа шетелдіктердің талаптары мен шағымдарын қарады, олардың республика аумағындағы құқықтық жағдайын реттеді, Ташкенттен Мәскеуге шетелдік миссияларды жіберумен айналысты; кеңестік Түркістанға қарсы жағымсыз актілер жасаған шетел азаматтары мен субъектілерін еркелетуге жәрдем көрсетті және т. б. СҒК қызметі "Ресей Федерациясындағы Түркістан республикасының Сыртқы істер комиссариаты туралы Ережемен" реттелді, онда оның қызметінің келесі бағыттары белгіленді:

1) шетелдік үкіметтермен саяси қатынастар;

2) біздің саудамыздың шет аймақтарында және жалпы республиканың мүдделеріне қамқорлық;

3) республика азаматтарының шетелдегі істері бойынша оларды заңды қорғау туралы өтінішхат беруге құқығы бар.

2. Н. Назарбаева, ел бүгінде мемлекеттік табыстың шабыттандырушы үлгісін ұсынып отыр. Еліміздің" жұлдызды сағаты " Астана қаласында әлемнің 60 елінің қатысуымен өткен Саммит болды .

Осы жылдар ішінде еліміз өзіндік ұлттық мәдениет пен дәстүрді дамытуда елеулі табыстарға қол жеткізді. Батыр бабалардың тұяқтарымен жазылған елдің даңқты тарихы бүгінгі таңда лайықты жалғасын табуда. Сол қатал жылдары халық ата-бабаларының ең құпия мұрасы-сенім мен ана тілінен айырылды. Тарихи тағдырдың барлық ауыртпалығы халықтың еркін бұзбағаны, Тәуелсіздік туралы арманын жоймағаны қуантады. Мыңдаған жылдар тоғысында арман орындалды. Тәуелсіздік халыққа жаңа жетістіктерге қуатты серпін берді. Осы жолдың барлық қиыншылықтары мен қиыншылықтарына қарамастан, қоғамдағы бірлік пен келісімнің арқасында Қазақстан халқы лайықтылығымен алғашқы 20 жыл өтті. "Ұлттық бірлік-біздің стратегиялық таңдауымыз", - деп жариялады

Н. Назарбаев Елбасын бірауыздан қолдады. Өткен жылдардағы көрнекті билеушілердің тарихи рөлі мен қызметін талдай отырып, біздің Президентіміз бен Ресейдің ұлы императоры Петр I арасындағы басқару және реформа миссиясының стилінде параллельдер салуға болады.

Нұрсұлтан Назарбаев пен Петр I Қазақстан үшін Еуропаға терезе ашты. Қазақстан Еуропалық Одақтың және оның бірқатар жетекші мемлекеттерінің, АҚШ-тың орасан зор мемлекетінің, Ресей мен Қытайдың ұлы көршілерінің стратегиялық әріптесіне айналуда. "Еуропаға жол" бағдарламасын қабылдап, оның стратегиялық бағыттары мен іске асыру жолдарын анықтады. Қазақстан жастарына алғаш рет Еуропаның жетекші оқу орындарында білім алуға, олардың мәдениеті мен жетістіктеріне баулу мүмкіндігі берілді.

Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Еуропамен интеграциялық ынтымақтастығының тарихи мәні осы бағыттың Қазақстанның саяси имиджін көтеруге - кеңес империясының шет аймағынан және бүгінгі ТМД-дан бастап Еуропа мен Қытайдың, бүкіл Азия құрлығының қуатты байланыстырушы буыны және интеграциялық локомотиві болып табылатын ірі өңірлік державаға дейін көтерілуге мүмкіндік беретіндігінде. Осы бағыттағы бастапқы және негізгі іс - шаралардың бірі қазіргі уақытта іске асырылып жатқан Батыс Қытай-Батыс Еуропа автомобиль дәлізінің қазақстандық учаскесінің құрылысы, Қазақстанның, Ресейдің және Қытайдың мұнай құбыры жүйелерін бірыңғай мұнай құбыры желісіне интеграциялау, темір жолдарды төсеу және Ақтау халықаралық теңіз портын іске қосу, Каспий және Қара теңіз жағалауы мемлекеттерінен меншікті Мұнай және астық терминалдарын сатып алуды жобалау және т. б. болып табылады..

Нұрсұлтан Назарбаев Әлемдік тарихи үдерістердің дамуына зор ықпал еткен саяси қайраткер ретінде де танымал. Қазақстан ұйымға мүше мемлекеттер мен бүкіл әлемді саяси және әлеуметтік тұрақтылықты нығайтуға шақырады. Бұл үшін бізде айтарлықтай жинақталған тәжірибе мен тиісті құралдар бар. Қазақстан Ислам Конференциясы Ұйымына төрағалық ете отырып, Батыс пен Ислам әлемі арасындағы маңызды халықаралық делдал ретінде сөз сөйлеп, қызықты әрі өзара тиімді ынтымақтастықты одан әрі нығайтуға ықпал етті. Мемлекет басшысының жеке беделінің арқасында Астана Ислам қоғамдастығы шеңберінде де, өркениеттер арасында да диалог пен өзара түсіністіктің, бейбітшілік пен прогрестің орталық ошағына айналуда. Қазақстанның жанжалсыз ұлтаралық және конфессияаралық қатынастарды жолға қою жөніндегі табысты тәжірибесі бүгінде батыс пен Шығыс елдері үшін эталон ретінде танылып, болашақта өз жалғасын табады.

Қазақстан аса маңызды қоғамдық-саяси және діни іс - шара-2003, 2006 және 2009 жылдары Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының Дүниежүзілік съездері өтетін орынға айналды, олар өркениеттердің жаһандық диалогында аса маңызды форумдарға айналды. Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың мұндай бастамасы әлемдік қоғамдастықта үлкен қызығушылық пен қолдау тудырды. Олардың өткізілуі елдегі діни ахуалдың бірегейлігін растайды.

3. Қазақстан және БҰҰ

1992 жылғы 2 наурызда Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясының 46-сессиясының[2] қорытындысы бойынша 46/224 қарармен Қазақстан Республикасы БҰҰ мүшелігіне бірауыздан қабылданды.

- Бүгінгі таңда Қазақстанда БҰҰ-ның 15 өкілдігі жұмыс істейді:

- БҰҰДБ (БҰҰ Даму Бағдарламасы)

- ЮНИСЕФ (БҰҰ Балалар қоры)

- ЮНИФОП (БҰҰ халық саны жөніндегі қоры)

- ЮНЕСКО (білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі БҰҰ ұйымы)

- БЖКБ (БҰҰ Босқындар істері жөніндегі Жоғарғы комиссарының басқармасы)

- ЮНИФЕМ (БҰҰ әйелдерді дамыту қоры)

- БҰҰ / ЖИТС (БҰҰ-ның АИТВ/ЖИТС жөніндегі бірлескен бағдарламасы)

- БҰҰ ГМҮБ (БҰҰ гуманитарлық мәселелерді үйлестіру басқармасы)

- ДОИ (қоғамдық ақпарат департаментінің өкілдігі)

- Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы

- ЕҚБ (БҰҰ Есірткі және қылмыс жөніндегі басқармасы)

- ДООН (БҰҰ еріктілері)

- Халықаралық еңбек ұйымы

- ЮНИДО (БҰҰ өнеркәсіптік даму ұйымы)