Пәндердің оқу- әдістемелік кешенінің
жүктеу/скачать 0,81 Mb.
|
УМКД Философия каз.3 кредит
- Бұл бет үшін навигация:
- Данте Алигьери
- Франческо Петрарка
- Лоренцо Валла
| Гуманистік бағыт ХІV ғ.-ХV ғ. орта шені, оның орталығы Италия болды. Гуманизмнің негізгі сипаты:
адам тағлымы, оның ұлылығы мен құдіреті; антишіркеулік және антисхоластикалық бағыттылығы; ортағасырлық Құдаи, теоцентрлік көзқарастан адамның өзіндік құндылығы, адами, антропологиялық зерделеуге өту; антропоцентризм, адамгершілікті дәріптеу, өмірлік оптимизм; гуманистік философия көркем формаға, әдебиетке жақын болды. Көрнекті философ - гуманистер сонымен бірге ақын жазушылар болды. Данте Алигьери (1265-1321)- ортағасырдың соңғы және сонымен бірге Жаңа заманның бірінші ақыны. Шығармаларын италиян тілінде жазды. Атақты шығармалары: "Құдіретті комедия" (Тозақ, Арылу, Жұмақ), "Той", "Жаңа өмір". Өз шығармаларында Данте: христиандықты дәріптеді, бірақ оның қайшылықтары мен догматтарын астарлы сынға алды; адамды мадақтады; адамды құдаи жаратылым деуден алшақтай берді; адамды құдаи және табиғи бастамалардың гармониялық үйлесімдігі деп ұғыну; адамның бақытты болашағына сенім, адам табиғатының ізгіліктігін дәріптеу. Франческо Петрарка (1304-1374) - бірінші гуманист, жаңа еуропалық лириканы жасаушы. Шығармалары : "Өлеңдер кітабы", "Менің құпиям". адам өмірге бір-ақ рет келеді, өмір - жайсаң; адам Құдай үшін емес, өзі үшін өмір сүруі керек; адам табиғи, әрі рухани тұрғыда еркін болуы тиіс; адам өз-өзіне, өз күшіне сүйене отырып, бақытқа жете алады; о дүниелік өмір жоқ, адам тек адамзат жадында мәңгілікте қалады; адамның ішкі дүниесі мен сырт бейнесінің сұлулығының гармониясы. Лоренцо Валла (1507-1557) - "Ақиқи игілік тұрғысындағы ләзаттану туралы" деген трактаттың авторы. Шіркеуді терістеді, схоластиканы жасандылығы үшін сынады; адам мүмкіншілігі мен парасатына сенді; адам мәселесін жете зерттеді, оны әлем орталығы деп ұғынды; әйел мен еркек теңдігін жақтады; белсенді іс- әрекетке, күреске, дүниені өзгертуге шақырды; аскетизмді терістеді, ең жоғарғы игілік деп ләззаттануды ұғынды. жүктеу/скачать 0,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|