Зертханалық сабақ 4, 5 – Стиролды полимерлеу Жұмыс мақсаты: Полимерлену әдісімен стиролды алу
Зертханалық жұмысқа рұқсат алу сүрақтары: 1.Деполимерленудің деструкциядан айырмашалағы неде?
2. Полистиролдың қасиеттері?
3. Бензоил тотығы қатысында стиролдың полимерлену реакциясын келтіріңіздер
Тәжірибе №1. Полистирол деполимерленуі
Пробиркаға ұсақталған полистирол салады, газбөлгіш түтікшемен жауып, оның ұшын сумен салқынданатын пробирка – қабылдағышқа түсіреді. Полимері бар пробирканы қыздырады. Қабылдағышта сарғыш зат - стирол жиналады. Алынған стиролдың бір бөлігіне бромды суды қосады. Реакция теңдеуін жазыңыз: а) стиролдың деполимерленуі, б) стиролды бромдау.
Қалған стиролды екінші жұмыста қолданылады.
Тәжірибе №2. Стиролдың полимерленуі
Пробиркаға 4 мл стирол құйып, оған бірнеше бензоил асқын тотығын қосып, пробирканы құм моншасында қайнағанша қыздырады (20 минут). Бұл уақытта сұйық қоюланады, біраздан кейін қатты күйге ауысады.
Алынған полимерді 2 мл бензолда ерітіп қыздырады. Алынған ерітіндінің жартысын сағат шынысына құяды, бензол ұшып кеткеннен кейін қабықша қалады. Егерде оған су құйып 1-2 минутқа қойса, ол жақсы алынады.
Полимердің қалған бөлігіне 1 мл спирт құяды. Спиртте ерімейтіндіктен, полимер тұнбаға түседі.
Стиролдын полимерлену теңдеуін жазыңыз: а) бензоил асқын тотығы қатысында, б) сутек асқын тотығы қатысында.
Өзін өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Мономер дегеңіміз не?
Плимерлену реакциясына түсетін мономерлерге мысал келтіріңіз.
Неліктен ЖМҚ молекулаларын макромолекула деп атайды?