ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік материалы

2 – CuSO₄ ерітіндісіне батырылған мыс электроды;

3 – токты жақсы өткізетін электролитпен (KCl немесе AgNO₃) толтырылған электролиттік көпірше (кілт).
Сурет 11.1 – Мыс-мырыштық гальваникалық элементінің сызбасы.
Электродтық реакциялардың жиыны гальваникалық элементте жүретін реакцияны береді:

Zn + Cu²⁺ = Zn²⁺ + Cu (11.3)

(9.3) реакциясын молекулалық түрде келесідей жазуға болады:
Zn + CuSO₄ = ZnSO₄ + Cu (11.4)

Гальваникалық элементтің дұрыс жазылған электрохимиялық тізбегінде теріс зарядталған электрод әрқашан сол жағында, ал оң жағында теріс зарядталған электрод орналасады:

(-) Zn/ZnSO₄//CuSO₄/Cu (+) (11.5)

мұндағы / – электрод-электролит шекарасының белгіленуі;

//–табиғаттары немесе концентрациялары бойынша ерекшеленетін электролиттердің шекараларының белгіленуі.

Гальваникалық элементтің негізгі сипаттамасы оның электр қозғаушы күші (э.қ.к.) болып табылады, ол тізбекте электр тогы жоқ кездегі электродтар арасындағы кернеуге тең. Кез-келген гальваникалық элементтің электр қозғаушы күші оң және теріс зарядталған электродтар потенциалдарының айырымына тең болады:

E = φ₊ - φ_-, (11.6)

мұндағы Е – гальваникалық элементтің электр қозғаушы күші, В;

φ₊ – оң зарядталған электрод потенциалы, В;

φ_- – теріс зарядталған электрод потенциалы, В.

Гальваникалық элементтің электр қозғаушы күші әрқашан оң шама болады (Е > 0).

Мыс-мырыштық гальваникалық элементінің э.қ.к.-і келесі теңдеумен анықталады: