Перцептивті психиканың төменгі және жоғарғы деңгейі
Топтық жүріс-тұрыс пен қарым-қатынас
жүктеу/скачать 105,73 Kb.
|
4тапсырма (2)
| Топтық жүріс-тұрыс пен қарым-қатынас.Бұл деңгейдің өкілдерінде негізгі топтық жүріс-тұрыстң өте күрделі формалары байқалады.Оларда сезімталдықтың барлық түрлері жақсы дамығандықтан,олар барлық сенсорлқ бойынша ақпаратты берумен коммуникацияға қабілетті болып келеді. Өз уақытында аралардың тамақтың тұрған орны туралы ақпаратты беруіне көмектесетін олардағы рәсімденген «бидің» тілін шешу үлкен жаңалық болды. Бұл жаңалықты австралиялық ғалым К.Фриш 20 жыл бойы бал араснң жүріс-тұрысын зерттегеннен жасаған болатын. Риш бойынша жүгіріп өту сызығы мен көлднеңнің арасындағы бұрыш үшу сызығы мен аспандағы күннің орналасқан жерінің арасындағы бұрышына сәйкес келеді. Бұл жерде біз аралардың фотоментаксистермен геоментоксистерге транспозиция жасауға қабілеттіліктерімен кездесеміз; күннің орналасқан орнына бекітілген бұрыш жердің тартылыс күшіне ауыстырылады. Транспозиция жануарлар арасындағы қарым-қатыастың негізінде жатқан трасформациялардың жеке жағдайы болып табылады; қоршаған орта қасиеттері оптикалық, акустикалық және басқа да сигналдардың түрлеріндегі арнайы кодтң көмегімен жануарлар тіліне трансормацияланады. Қарым- қатынастың инстинктивті формаларының ең жоғарғы денгейі жүріс- түрыстың рәсімденуі болып табылады. Рәсімдеу барысында кейбір тектік бекітілген позалар мен дененің қозғалыстары сигналдық,, яғни ақпаратты беруші бола бастайды. Осы денгейдегі жнуарларға территорияны маркирокалау мен қорғауда көрінетін территориялық жүріс-тұрыс тән.
Үйрену. Онтогенездегі кез келген инстинктивті жүріс-тұрыстың қалыптасуы инливидуалды тәжирбиені жинақтаумен бірге жүреді, яғни инстинктивті жүріс- тұрыс үйренумен жетілдіріледі. Бірақ бұл денгейде соңғы орынды инстинктіге қатысты бағынышты жағыдай алады. Сонымен, жәндіктердің өмір сүру ортасының ерекшеліктері олардың психикалық дамуының ерекшеліктерінде бейнеленеді. жүктеу/скачать 105,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|