Пленарлық баяндамалар

ҮЗДІКСІЗ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ: ӨЗЕКТІ ПРОБЛЕМАЛАРЫ
ЖӘНЕ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ 
НЕПРЕРЫВНОЕ ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: 
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ
 
115 
Мұғалім өзінің сабағын, өзінің педагогикалық іс
-
әрекетін, ұжыммен, оқушылармен 
қатынастарын психологиялық талдау кезінде зерттеушілік функцияның объекті бола алады. 
Зерттеушілік функцияның өзіне қатысты жүзеге асуының табыстылығы елеулі мөлшерде 
адамның рефлексиялылығымен, оның рефлективтік ойлауының даму деңгейімен 
анықталады. Зерттеу объектісі ретінде педагогикалық процестің барлық басқа 
компоненттері, факторлары бола алады, олардың ішінде оқушылар негізгі орын алады. 
Рефлексиялық ойды жеткізу құралы дегенініз жалпымен қабылданған көзқарасқа сүйене 
отырып, ол ой арқылы емес, ойдың сол нақты жеткізу жолдары арқылы берілетінін ескеріп 
кету керек. 
Рефлексиялык оқытуда қарастырылған үш белсенді оқыту әдістеріне жататын 
әдістерді қолдану, арнайы әдістемелік жұмысты жоспарлайды 
– 
ең алдымен психология 
курсында оқу тапсырмаларының жүйесін (рефлексия) құру. Психологиялық 
тапсырмаларды құру ұйғарылған/3.4/
Оқыту есептерін жобалау мақсатында осы таксономияны қолдану үшін, ерекше 
технологиялық процедураны 
- 
рефлексияны орындау керек/5/. 
Кез
-
келген типті тапсырмаларды орындау барысында мұғалім немесе окушылар 
тобымен қарым
-
қатынасы тікелей меңгеру үрдісін басқаратындай әсер етпейді, оқу 
үрдісінің өзгермелі жүйесін ұйымдастыру арқылы әсер етеді. Өзге сөзбен айтар болсақ, 
білім беруді басқару оқу үрдісінің қатысушылары 
– 
оқытушы мен білімгерлері бар барлық 
оқу ситуациясын ұйымдастыру жүйесінің заңдылықтарымен жанамаланған. Бұл жағдай 
теориялық анализ шеңберінде оқу ситуациясының құрылымын оның өзгермелі бөлігімен 
белгілі бір байланыстылық ретінде белгілеуді қажет етеді. Мұнымен қатар өзіндік оқу 
пәнінің яки өзіндік тұлғаның дәрісханаға тікелей «психологиялық әсер ету» мүмкіндігіне 
қатысты сағым
-
бұлдырдан өзін құтқару/6/.
Оқу ситуациясының құрылымындағы бес ерекше маңызды өзгермелілерді бөліп 
көрсетуге болады:
1.
Білім беру ситуациясына қатысушыларды кіріктірудің мәні мен мақсаттары.
2.
Оқу пәнінің объективті мазмұны, оны меңгеру мақсатында құрылымдануы мен қайта 
өзгертілуі. Бұл мазмұнның құрылым сипаты білімгер меңгеретін қызмет, әрекет, 
операциялар және оларда қалыптасып келе жатқан таным әрекетінің түрлері 
бағдарламасын анықтайды. 
3.
Оқу
пәндері мазмұнын меңгеру үрдісін ұйымдастыратын процедуралар, сонымен 
бірге оқу қызметтерінің жалпыланған әдістерін меңгеру мен бір деңгейден меңгерудің 
екінші деңгейіне өту.
4.
Оқытушы мен білімгерлер және білімгерлер арасындағы өзара әсерлесу жағдайы 
(өзара әсер етудің мақсаттары, әдістері, құралдары мен процедуралары ендірілген) 
білім беру үрдісінде тұлға дамуының ситуациясын әлеуметтік реттеу формасы 
ретінде. 
5.
Барлық меңгеру үрдісі барысында көрсетілген өзгермелілердің өзара әсерлесу 
динамикасы.
Білім беруде өзара әсерлесу мен пән мазмұнын меңгеру үрдісінің фазалары мен 
деңгейлері және оқу әрекеттерін сәйкес формаға келтірудің синхронды және диахронды 
процедуралары (ғылыми әдебиетті оқу; мағынасы жағынан бүтін жазба мәтінін тудыру; 
өнімді және шығармашылық
тапсырмаларды бірлесе отырып орындау; оқылып жатқан 
құбылыстарды анализдеу, түсіну, түсіндіру әдістері; пікір
-
таласты және аргумент құруды 
ендіру әдісі және тағы басқа) /7.8/.
Мұғалімнің кәсіби өзін
-
өзі тәрбиелеудің қозғаушы күші 
– 
мақсаттар мен мотивтер 
арасындағы қарама
-
қайшылықтарды жоюға ұмтылушық бірден
-
бір әрекет, ол 
- 
рефлексия 
болып табылады.

жүктеу/скачать 9,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: