Вариация коэффициенті
Вариация коэффициенті
(4)
формуласымен анықталады.
Дисперсия және квадраттық ауытқу
Кездейсоқ шама вариациасының шын заңдылығын сызықтық ауытқу әрқашанда ескере алмайды. Өйткені ауытулар орталандырылып тегістендіріледі де, үлкен ауытқулар, әсіресе сынау саны үлкен болғанда, сезілмей қалады. Ал көптеген практикалық мәселелерді шешкенде мұндай үлкен ауытқуларды ескерудің маңызы зор. Сондықтан мұндай мәселерді шешкенде ауытқудың өзін алмастан оның квадратын алады.
Белгі мәндерінің арифметикалық ортадан ауытқу квадраттары қосындысының арифметикалық ортасын тәжірибелік дисперсия деп атаймыз және былай белгілейміз
(5)
немесе
(5/)
немесе
(5//)
Осы өрнектерде дисперсия өлшемі варианта өлшемінің квадратындай сандық мәні ауытқу квадратымен өлшемдес екенін көреміз. Ал ауытқу өлшемі варианта өлшеміндей болу үшін жаңа сипаттама енгізуге тура келеді.
Орташа квадраттық ауытқу немесе таңдаманың орташа квадраттық ауытқуы немесе стандарт деп квадрат түбірден шығарылған дисперсияны айтады да арқылы белгілейді. Сонда
(6)
Достарыңызбен бөлісу: |